Phân tích các trường hợp phản vệ ghi nhận từ báo cáo ADR tại Việt Nam giai đoạn 2010-2013
Luận vănPhân tích các trường hợp phản vệ ghi nhận từ báo cáo ADR tại Việt Nam giai đoạn 2010-2013.Phản vệ là một là phản ứng dị ứng nghiêm trọng, khởi phát nhanh và có thể gây tử vong [52]. Đây được coi là một trong những trường hợp nguy hiểm nhất trên lâm sàng do diễn biến nhanh, có thể gây tử vong và không thể dự đoán được. Trên thế giới, tỷ lệ các trường hợp phản vệ được báo cáo hàng năm vào khoảng 3,2- 49,8/100.000 dân. Hiện nay, việc sử dụng rộng rãi các thuốc trong điều trị, số trường hợp phản vệ do thuốc ngày càng tăng và gây ra nhiều hậu quả đáng tiếc [48].
Tại nhiều quốc gia, các nghiên cứu về các trường hợp phản vệ dựa trên dữ liệu báo cáo ADR tự nguyện đã được thực hiện. Đây là nguồn dữ liệu quan trọng để đánh giá việc hình thành tín hiệu và đưa ra những cảnh báo kịp thời liên quan đến an toàn trong sử dụng thuốc. Tại Việt Nam, theo tổng kết của Trung tâm DI & ADR Quốc gia, trong năm 2012 đã có 374 báo cáo phản vệ được tiếp nhận chiếm 11,55% toàn bộ báo cáo ADR [8]. Đây là một con số lớn và đáng quan tâm về tình hình phản vệ ở Việt Nam. Tuy nhiên, cho đến nay chưa có nghiên cứu nào đánh giá chi tiết về báo cáo ADR liên quan đến các trường hợp phản vệ ghi nhận từ hệ thống báo cáo tự nguyện của Việt Nam.
Xuất phát từ thực tế trên, với mục đích cung cấp thông tin giúp thực hành dự phòng, phát hiện và xử trí phản vệ hợp lý, chúng tôi thực hiện đề tài “Phân tích các trường hợp phản vệ ghi nhận từ báo cáo ADR tại Việt Nam giai đoạn 2010-2013” với hai mục tiêu sau:
1. Khảo sát đặc điểm các trường hợp phản vệ ghi nhận từ hệ thống báo cáo ADR của Việt Nam giai đoạn 2010 – 2013.
2. Đánh giá sự hình thành tín hiệu của các trường hợp phản vệ với một số thuốc cụ thể dựa trên cơ sở dữ liệu báo cáo ADR.
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN 2
1.1. TỔNG QUAN VỀ PHẢN VỆ 2
1.1.1. Khái niệm phản vệ 2
1.1.2. Tiêu chuẩn chẩn đoán phản vệ 4
1.1.3. Tác nhân gây phản vệ 6
1.1.4. Dự phòng và xử trí các trường hợp phản vệ 8
1.1.4.1. Dự phòng phản vệ 8
1.1.4.2. Xử trí bằng adrenalin và các biện pháp khác 10
1.2. HỆ THỐNG BÁO CÁO Tự NGUYỆN VỀ PHẢN ỨNG CÓ HẠI CỦA
THUỐC 11
1.2.1. Hệ thống báo cáo tự nguyện về phản ứng có hại của thuốc 11
1.2.2. Sự hình thành tín hiệu phản vệ từ cơ sở dữ liệu về báo cáo tự nguyện …. 12
1.3. MỘT SỐ NGHIÊN CỨU VỀ CÁC TRƯỜNG HỢP PHảN Vệ TRONG CƠ Sở
DỮ LIỆU BÁO CÁO Tự NGUYỆN 13
CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 15
2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 15
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu 15
2.1.2. Tiêu chuẩn xác định báo cáo ADR liên quan đến các trường hợp phản vệ ..
.7 15
2.1.3. Quy trình lựa chọn báo cáo liên quan đến các trường hợp phản vệ và báo
cáo không liên quan đến các trường hợp phản vệ 15
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 17
2.2.1. Khảo sát đặc điểm báo cáo ADR liên quan đến các trường hợp phản vệ. 17
2.2.2. Đánh giá sự hình thành tín hiệu của các trường hợp phản vệ với một số
thuốc cụ thể dựa trên báo cáo case và non-case 18
2.3. PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ SỐ LIỆU 19
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ 20
3.1. ĐẶC ĐIỂM BÁO CÁO LIÊN QUAN ĐẾN CÁC TRƯỜNG HỢP PHẢN VỆ GHI NHẬN TỪ HỆ THỐNG BÁO CÁO ADR CỦA VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2010 – 2013 20
3.1.1. Số lượng và tỷ lệ báo cáo phản vệ 21
3.1.2. Thông tin về bệnh nhân 21
3.1.2.1. Thông tin về tuổi, giới 21
3.1.2.2. Thông tin về tiền sử dị ứng 22
3.1.2.3. Thông tin về bệnh mắc kèm liên quan đến tình trạng dị ứng của bệnh nhân
7. 24
3.1.3. Thông tin về thuốc nghi ngờ 24
3.1.3.1. Thông tin về đường dùng của thuốc nghi ngờ 24
3.1.3.2. Thông tin về nhóm thuốc nghi ngờ gây phản vệ 25
3.1.3.3. 10 hoạt chất nghi ngờ nhiều nhất 28
3.1.4. Thông tin về phản vệ 29
3.1.4.1. Thông tin về thời gian tiềm tàng xuất hiện phản vệ 29
3.1.4.2. Biểu hiện của phản vệ trên các hệ cơ quan 29
3.1.4.3. Mức độ nghiêm trọng 31
3.1.4.4. Đánh giá mức quy kết ADR là trường hợp phản vệ 31
3.1.5. Thông tin về xử trí phản vệ 32
3.1.5.1. Cách xử trí 32
3.1.5.2. Kết quả sau xử trí 33
3.2. ĐÁNH GIÁ SỰ HÌNH THÀNH TÍN HIỆU CỦA CÁC TRƯỜNG HỢP PHảN VỆ VỚI MỘT SỐ THUỐC CỤ THỂ DỰA TRÊN CƠ SỞ DỮ LIỆU 33
3.2.1. Đặc điểm bệnh nhân của nhóm case so với nhóm non-case 33
3.2.2. Tín hiệu của các trường hợp phản vệ của một số hoạt chất trên cơ sở dữ
liệu 34
CHƯƠNG 4. BÀN LUẬN 38
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT 46
KếT LUậN 46
ĐỀ XUẤT 47