Phân tích danh mục thuốc được sử dụng tại Trung tâm Y tế thị Xã Đồng Xoài tỉnh Bình Phước năm 2015

Luận văn Phân tích danh mục thuốc được sử dụng tại Trung tâm Y tế thị Xã Đồng Xoài tỉnh Bình Phước năm 2015.Đảng và Nhà nước ta rất chú trọng đến công tác chăm sóc sức khỏe cho toàn dân bởi vì con người là nguồn lực quan trọng quyết định cho sự phát triển của đất nước một cách bền vững. Trong những năm qua, ngành y tế nước ta đã có nhiều nỗ lực trong việc chăm sóc sức khỏe nhân dân. Thị trường thuốc đã đáp ứng đủ thuốc cho nhu cầu khám chữa bệnh. Tình hình cung ứng thuốc, quản lý sử dụng thuốc trong điều trị đã được cải thiện.

Tuy nhiên trước tác động của cơ chế thị trường, việc sử dụng thuốc không hiệu quả và bất hợp lý trong bệnh viện đã và đang là điều đáng lo ngại lạm dụng biệt dược trong điều tri, lạm dụng thuốc, sử dụng thuốc bất hợp lý, tỷ lệ đơn thuốc ghi không đầy đủ, rõ ràng nội dung vẫn còn xảy ra ở một số bệnh viện. Sử dụng thuốc không hợp lý không chỉ ảnh hưởng tới công tác chăm sóc sức khỏe, khám chữa bệnh và là nguyên nhân làm tăng chi phí đáng kể cho người bệnh tạo gánh nặng cho nền kinh tế xã hội, giảm chất lượng chăm sóc sức khỏe và uy tín của bệnh viện
Sử dụng thuốc kém hiệu quả và bất hợp lý đã và đang là vấn đề bất cập của nhiều quốc gia. Đây cũng là một trong các nguyên nhân chính làm gia tăng chi phí điều trị, tăng tính kháng thuốc và giảm chất lượng chăm sóc sức khoẻ. Theo một số nghiên cứu, kinh phí mua thuốc chiếm khoảng 30% – 40% ngân sách ngành Y tế của nhiều nước, phần lớn số tiền đó bị lãng phí do sử dụng thuốc không hợp lý và các hoạt động cung ứng thuốc không hiệu quả.
Chính vì vậy một danh mục thuốc hiệu quả sẽ mang lại lợi ích rất lớn.Trong lĩnh vực cung ứng, nó giúp cho việc mua sắm dễ dàng hơn, đảm bảo thuốc có chất lượng, giá cả phù hợp. Trong lĩnh vực kê đơn, sử dụng các bác sỹ sẽ tập trung được nhiều kinh nghiệm khi số lượng thuốc ít đi, hạn chế sử dụng và thay thế thuốc bất hợp lý. Để phản ánh hiệu quả của việc xây dựng danh mục thuốc và hoạt động mua sắm cũng như có cái nhìn tổng thể về việc sử dụng thuốc tại Bệnh viện, cần tiến hành phân tích cơ cấu danh mục thuốc đã sử dụng trong một khoảng thời gian nhất định.
Trung tâm Y tế thị Xã Đồng Xoài là Trung tâm y tế tuyến huyện, thị tương đương bệnh viện hạng III với quy mô 100 giường bệnh; Chịu sự quản lý toàn diện của Sở Y tế tỉnh Bình Phước. Từ trước tới nay, chưa có đề tài nào nghiên cứu về danh mục thuốc được thực hiện tại bệnh viện; Do đó, tôi tiến hành đề tài: “Phân tích danh mục thuốc được sử dụng tại Trung tâm Y tế thị Xã Đồng Xoài tỉnh Bình Phước năm 2015” với hai mục tiêu:
1.    Phân tích cơ cấu và giá trị danh mục thuốc được sử dụng tại Trung tâm Y tế thị Xã Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước năm 2015.
2.    So sánh về số lượng và giá trị danh mục thuốc đã sử dụng với danh mục thuốc trúng thầu năm 2015.
Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ góp phần phản ánh được thực trạng hoạt động sử dụng thuốc của Trung tâm Y tế thị Xã Đồng Xoài, nhằm đưa ra những đề xuất góp phần tăng cường sử dụng thuốc hiệu quả, an toàn và hợp lý 
TÀI LIỆU THAM KHẢO Phân tích danh mục thuốc được sử dụng tại Trung tâm Y tế thị Xã Đồng Xoài tỉnh Bình Phước năm 2015
Tài liệu tiêng Việt
1.    Bộ môn Quản lý kinh tế dược (2007), Quản lý kinh tế dược, Trường Đại Học Dược Hà Nội.
2.    Bộ Y tế (2013), Báo cáo tổng kết công tác Y tế năm 2013 và nhiệm vụ trọng tâm năm 2014, 2013, Hà Nội.
3.    Bộ Y tế – Nhóm đối tác y tế (2013), Báo cáo chung tổng quan ngành Y tế năm 2013, hướng tới bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân, Hà Nội.
4.    Bộ Y tế (2013), Thông tư 21/2013/TT-BYT ngày08/08/2013 qui định về tổ chức và hoạt động thuốc của Hội đồng thuốc và điều trị trong Bệnh viện, Bộ Y tế.
5.    Bộ Y tế (2005), Hướng dẫn điều trị, Nhà xuất bản y học.
6.    Bộ Y tế (2012), Quyết định phê duyệt đề án “Người Việt Nam ưu tiên dùng thuốc Việt Nam “, số 4824/QĐ-BYT ngày 03/12/2012, Hà Nội.
7.    Bộ Y tế (2011), Hướng dẫn sử dụng thuốc trong các cơ sở y tế có giường bệnh, Hà Nội. [39]
8.    Bộ Y tế (2014), Dịch tễ dược học, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội. [40]
9.    Nguyễn Thị Phương Châm, Đỗ Kháng Chiến (2004), Đánh giá bước đầu việc thực hiện chỉ thị 05/2004/CT-BYT về chấn chỉnh công tác Dược Bệnh viện, Hà Nội.
10.    Ngô Hoàng Điệp (2016), Phân tích kết quả hoạt động đấu thầu thuốc tại Sở Y tế tỉnh Bắc Giang năm 2013 và năm 2014, Luận văn Thạc sĩ Dược học, Đại học dược Hà Nội.
11.    Nguyễn Trung Hà (2014), Nghiên cứu một số giải pháp nâng cao chất lượng cung ứng thuốc tại Bệnh viện Trung Ương quân đội 108, Luận án Tiến sĩ Dược học, Trường Đại học Dược Hà Nội.
12.    Vũ Thị Bích Hạnh (2010), Nghiên cứu hoạt động cung ứng thuốc ở Bệnh viện đa khoa Saint Paul Hà nội giai đoạn 2006 – 2008, Luận văn Thạc sĩ Dược học, Trường Đại học Dược Hà Nội.
13.    Hoàng Thị Minh Hiền (2012), Hoạt động cung ứng thuốc tại Bệnh viện Hữu Nghị, thực trạng và một số giải pháp, Luận án Tiến sĩ Dược học Trường Đại học Dược Hà Nội.
14.    Vũ Thị Thu Hương (2012), Đánh giá hoạt động của Hội đồng thuốc và điều trị trong xây dựng và thực hiện Danh mục thuốc tại một số Bệnh viện đa khoa, Luận án Tiến sỹ Dược học, Trường Đại học Dược Hà Nội.
15.    Lương Thị Thanh Huyền (2013), Phân tích hoạt động quản lý sử dụng thuốc tại Bệnh viện Trung ương quân đội 108 năm 2012, Luận văn Thạc sĩ Dược học, Trường Đại học Dược Hà Nội.
16.    Nguyễn Văn Kính (2010), Phân tích thực trạng sử dụng kháng sinh và kháng kháng sinh ở Việt Nam, Hà Nội.
17.    Nguyễn Hằng Nga (2009), Phân tích cơ cấu tiêu thụ thuốc tại một số Bệnh viện trong năm 2008, Trường Đại học Dược Hà Nội.
18.    Nguyễn Văn Ngọc (2015), Đánh giá hoạt động quản lý sử dụng thuốc tại Bệnh viện đa khoa Quảng Nam năm 2013, Luận án Dược sĩ chuyên khoa cấp II, Trường Đại học Dược Hà Nội.
19.    Vũ Đình Phóng (2013), Phân tích hoạt động cung ứng thuốc tại Bệnh viện phụ sản trung ương năm 2012, Luận văn Thạc sĩ Dược học, Đại học Dược Hà Nội.
20.     Cao Minh Quang (2012), Tổng quan về ngành kinh tế Dược Việt Nam và cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng thuốc Việt Nam “, Hà Nội.
21.    Phạm Lương Sơn (2012), Nghiên cứu thực trạng đấu thầu mua thuốc cho các cơ sở Bảo hiểm Y tế cho các cơ sở khám, chữa bệnh công lập ở Việt Nam, Luận án Tiến Sỹ, Đại học Dược Hà Nội.
22.    Phạm Lương Sơn, Dương Tuấn Đức, Nguyễn Thanh Bình (2011), “Phân tích thực trạng thanh toán thuốc BHYT”, Tạp chí Dược học số 412, tháng 8/2010.
23.    Tổ chức Y tế Thế giới (2004), Hội đồng thuốc và Điều trị – Cẩm nang hướng dẫn thực hành, hoạt động ADPC, Chương trình hợp tác Việt Nam – Thụy Điển.
24.    Lưu Thị Nguyệt Trâm (2013), Phân tích thực trạng sử dụng thuốc tại Bệnh viện Trung ương Huế năm 2012, Luận văn Thạc sĩ Dược học, Trường Đại học Dược Hà Nội.
25.    Huỳnh Hiền Trung (2012), Nghiên cứu một số giải pháp nâng cao chất lượng cung ứng thuốc tại Bệnh viện Nhân dân 115, Luận án Tiến sĩ, Trường Đại học Dược Hà Nội.
Ị
Tài liệu tiêng anh
26.    Jonathan et al (1997), Managing Drug Supply, Management Sciences for Health, pp.
27.    Kathleen Holloway, Green Terry, Carandang Edelisa, Hogerzeil Hans, Laing Richard, Lee David (2003), “Drug and therapeutics committees – A Practical Guide”, World Health Organization, France, pp.
28.    WHO (2000), “Progress in Essential Drug and Medicine policy 1998¬1999”, Health technologandPharmaceutical Cluter, WHO/2000, pp. 12¬14.
29.    WHO (2004), Drugs and Therapeutics Committee Practical, Word Health Organization,pp 39-45.
30.    WHO (2007), Management Siences for Health, Drug and Therapeutics Committee Training Course, World Health Organization.
 DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ
ĐẶT VẤN ĐỀ1
Chương I. TỔNG QUAN3
1 .l.Danh mục thuốc    3
1.1.1     .Xây dựng Danh mục thuốc trong Bệnh viện    3
1.1.2.     Vai trò của Hướng dẫn điều trị trong việc xây dựng DMT    5
1.1.3.     Một số phương pháp phân tích Danh mục thuốc    6
1.2.     Thực trạng về Danh mục thuốc    11
1.2.1     .Thực trạng phân tích Danh mục thuốc tại các bệnh viện    11
1.2.2.     Thực trạng sử dụng thuốc tại các bệnh viện    14
1.3.    Giới thiệu về Trung tâm Y tế thị xã Đồng Xoài    17
1.3.1    .Tổ chức và nhân lực    17
1.3.1.1.    MÔ hình to chức    17
1.3.1.2.    Nhân lực    17
1.3.2.    Hội đồng thuốc và điều trị    18
1.3.2.1.    TỔ chức    18
1.3.2.2.    Chức năng nhiệm vụ    19
1.3.2.    Hoạt động của hội đồng thuốc và điều trị    19
1.3.3 .Khoa Dược    20
1.3.4.    Hoạt động khám chữa bệnh    22
1.4.     Tính thiết yếu của đề tài    23
Chương 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU    25
2.1.     Đối tượng nghiên cứu    25
2.2.     Địa điểm và thời gian nghiên cứu    25
2.3.    Phương pháp nghiên cứu    25
2.3.1    .Thiết kế nghiên cứu    25
2.3.2.Mẫu nghiên cứu    25
2.4.    Các biến số nghiên cứu    25
2.5.    Phương pháp thu thập số liệu    27
2.6.    Phương pháp phân tích và xử lý số liệu    28 
2.6.1.    Phân tích cơ cấu và giá trị DMTBV đã sử dụng    28
2.6.2.    Phân tích việc thực hiện DMTBV sau ĐTTT    29
Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU    35
3.1.    Phân tích cơ cấu và giá trị danh mục thuốc được sử dụng tại Trung tâm
Y Tế Đồng Xoài Tỉnh Bình Phước năm 2015    35
3.1.1.    Cơ cấu DMTBV năm 2015 theo nhóm tác dụng dược lý    35
3.1.2.    Cơ cấu thuốc tiêu thụ theo nguồn gốc, xuất xứ    39
3.1.3.     Cơ cấu tỷ lệ thuốc đơn thành phần và đa thành phần    40
3.1.4.    Cơ cấu DMTSD tại Trung Tâm năm 2015 theo biệt dược gốc và thuốc
generic    41
3.1.5.    Cơ cấu DMTSD tại Trung tâm năm 2015 theo đường dùng    41
3.1.6.    Cơ cấu DMTSD của Trung tâm năm 2015 theo nhóm thuốc Tân dược
và Chế phẩm y học cổ truyền    42
3.1.7.    Cơ cấu DMT sử dụng năm 2015 theo một số phương pháp phân tích …. 43
r
3.1.7.1.    Cơ câu DMT sử dụng nãm 2015 theo phương pháp phân tích ABC    43
3.2.    Phân tích việc thực hiện DMT năm 2015 sau đấu thầu tập trung tại Sở Y. 47
3.2.2.    Cơ cấu DMT Tân dược năm 2015 đấu thầu tập trung tại Sở Y tế theo kết quả trúng thầu và không trúng thầu47
3.2.3.    Cơ cấu DMT Chế phẩm YHCT năm 2015 đấu thầu tập trung tại Sở Y
tế theo kết quả trúng thầu và không trúng thầu    48
3.2.6.    Tỷ lệ DMT thuốc Trung tâm điều chỉnh bổ sung thêm trong quá trình
cung ứng thuốc năm 2015 theo kết quả thầu    52
3.2.7 Phân tich1DMT TTYT điều chuyển giảm đấu thầu tập trung tại Sở y
tế năm 2015    53
Chương 4. BÀN LUẬN
4.1.    Cơ cấu và giá trị DMT được sử dụng tại Trung tâm Y tế thị xã đồng xoài năm 2015    56 4.2.Cơ cấu DMT của TT xây dựng năm 2015 đấu thầu tập trung tại Sở Y tế .. 58
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ    61
KẾT LUẬN    62
KIẾN NGHỊ    62
TÀI LIỆU THAM KHẢO    63 
Chữ viết tắt    Tiếng Anh    Tiếng Việt
ADR    Adverse Drug Reaction    Phản ứng có hại của thuốc
BDG        Biệt dược gốc
BHYT        Bảo hiểm y tế
BV        Bệnh viện
CK        Chuyên khoa
DLS        Dược lâm sàng
DMT        Danh mục thuốc
DMTBV        Danh mục thuốc bệnh viện
DMTTY        Danh mục thuốc thiết yếu
DS        Dược sĩ
ĐTTT        Đấu thầu tập trung
TTYT        Trung tâm y tế
GTSD        Giá trị sử dụng
HĐT&ĐT        Hội đồng thuốc và điều trị
ICD    International Classification Diseases    Mã bệnh quốc tế
SLDM        Số lượng danh mục
SX        Sản xuất
SYT        Sở Y tế
Thuốc
NSAIDs        Thuốc giảm đau hạ sốt; kháng viêm không steroid
TLSL        Tỳ lệ số lượng
VEN    V-Vital drugs; E-Essential drugs; N-Non-Essential drugs    Thuốc tối cần; thuốc thiết yếu; thuốc không thiết yếu
YHCT        Y học cổ truyền
WHO    World Health Organization    Tổ chức Y tế Thế giới

ST
T    Bảng    Tên bảng    Trang
1    Bảng 1.1    Mô hình tổ chức của TTYT thị xã Đồng Xoài    
2    Bảng 1.2    Nhân lực của TTYT thị xã Đồng Xoài    
3    Bảng 1.3    Sơ đồ tổ chức của Khoa dược    
4    Bảng 1.4    Mô hình bệnh tật của TTYT thị xã Đồng Xoài năm 2015    
5    Bảng 2.5    Các biến số nghiên cứu    
6    Bảng 2.6    Các chỉ số nghiên cứu    
7    Bảng 3.7    Cơ cấu nhóm dược lý và giá trị sử dụng của các nhóm thuốc năm 2015    
8    Bảng 3.8    Cơ cấu thuốc tiêu thụ theo nguồn gốc, xuất xứ    
9    Bảng 3.9    Cơ cấu tỷ lệ thuốc đơn thành phần, đa thành phần    
10    Bảng 3.10    Cơ cấu thuốc sử dụng theo biệt dược gốc và generic trong DMTBV    
11    Bảng 3.11    Cơ cấu DMTSD tại Trung tâm năm 2015 theo dường dùng    
12    Bảng 3.12    Cơ cấu DMTSD tại Trung tâm theo nhóm thuốc Tân dược và Chế phẩm YHCT    
13    Bảng 3.13    Cơ cấu nhóm thuốc ABC của DMT sử dụng năm 2015    
14    Bảng 3.14    Cơ cấu phân tích VEN thuốc hạng A    
15    Bảng 3.15    Danh mục thuốc nhóm AN    
16    Bảng 3.16    Phân tích DMT của TT năm 2015 ĐTTT tại SYT    
17    Bảng 3.17    Phân tích DMT của TTYT năm 2015 ĐTTT tại SYT dựa vào kết quả trúng thầu, không trúng thầu    
18    Bảng 3.18    Phân tích DMT của TTYT năm 2015 ĐTTT tại SYT dựa vào kết quả trúng thầu, không trúng thầu theo thuốc chế phẩm YHCT    
19    Bảng 3.19    Phân tích DMT Tân dược của TTYT năm 2015 ĐTTT tại SYT dựa vào kết quả trúng thầu, không trúng thầu theo nhóm dược lý    
20    Bảng 3.20    Tỷ lệ DMT của TT điều chỉnh bổ sung thêm trong quá trình cung ứng thuốc năm 2015 theo kết quả thầu    
21    Bảng 3.21    Phân tích DMT của TT điều chỉnh tăng thêm sau ĐTTT tai SYT năm 2015 theo nhóm dược
lý    
22    Bảng 3.22    Tỷ lệ DMT của TT điều chuyển giảm sau ĐTTT tại SYT    
 
STT    Hình    Tên hình    Trang
1    Hình 3.1    Biểu đồ số lượng thuốc theo nhóm tác dụng dược lý    
2    Hình 3.2    Biểu đố cơ cấu tỷ lệ giá trị sử dụng các nhóm thuốc theo tác dụng dược lý năm 2015    
3    Hình 3.3    Biểu đồ cơ cấu số lượng danh mục của các nhóm ABC    
4    Hình 3.4    Biểu đồ cơ cấu DMT của TT xây dựng năm 2015 ĐTTT tại Sở Y tế.    
5    Hình 3.5    Biểu đồ cơ cấu DMT Tân dược trúng thầu và không trúng thầu trong kết quả thầu.    
6    Hình 3.6    Biểu đồ cơ cấu DMT Chế phẩm YHCT trúng thầu và không trúng thầu trong kết quả thầu.    
ĐẶT VẤN ĐỀ