Phân tích danh mục thuốc sử dụng tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Dương, năm 2015

Luận văn Phân tích danh mục thuốc sử dụng tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Dương, năm 2015.Sử dụng thuốc thiếu hiệu quả, bất hợp lý nói chung và trong bệnh viện nói riêng đã và đang là vấn đề bất cập của nhiều quốc gia. Theo một số nghiên cứu, chi phí mua thuốc chiếm khoảng 30-40% ngân sách ngành Y tế của nhiều nước và phần lớn số tiền đó bị lãng phí do sử dụng thuốc không hợp lý và các hoạt động cung ứng thuốc không hiệu quả [25]. Các nghiên cứu đã cho thấy tình trạng sử dụng thuốc bất hợp lý xảy ra tại nhiều nước trên thế giới. Tại các nước đang phát triển, 30%-60% bệnh nhân sử dụng thuốc kháng sinh gấp 2 lần so với tình trạng cần thiết [24] và hơn một nửa số ca viêm đường hô hấp trên điều trị kháng sinh không hợp lý.

Ở nước ta, với những chính sách mở cửa của cơ chế thị trường và đa dạng hóa các loại hình cung ứng thuốc, thị trường thuốc ngày càng phong phú về số lượng, chủng loại và cả nhà cung cấp. Điều này giúp cho việc cung ứng thuốc nói chung và cung ứng thuốc trong bệnh viện nói riêng trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn. Tuy nhiên, nó cũng tác động không nhỏ tới hoạt động sử dụng thuốc trong bệnh viện, dẫn đến sự cạnh tranh không lành mạnh cũng như tình trạng lạm dụng thuốc. Việc dùng thuốc thiếu hiệu quả và bất hợp lý trong bệnh viện là nguyên nhân làm tăng đáng kể chi phí cho người bệnh, tăng khả năng kháng thuốc trong điều trị.
Để hạn chế tình trạng trên, Tổ chức Y tế thế giới đã khuyến cáo các quốc gia thành lập Hội đồng thuốc và điều trị (HĐT&ĐT) tại các bệnh viện. HĐT&ĐT là hội đồng được thành lập nhằm đảm bảo tăng cường độ an toàn và hiệu quả sử dụng thuốc trong các bệnh viện. Thành viên của HĐT& ĐT bao gồm các chuyên gia nhiều lĩnh vực khác nhau nhằm đảm bảo cho người bệnh được hưởng chế độ chăm sóc tốt nhất với chi phí phù hợp thông qua việc xác định xem loại thuốc nào thiết yếu cần cung ứng, giá cả và sử dụng hợp lý an toàn [25].
Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Dương là Bệnh viện hạng I tuyến tỉnh, với mô hình 1300 giường bệnh, 1108 nhân viên, chăm sóc sức khỏe nhân dân trên địa bàn toàn tỉnh và các địa phương lân cận.
Ngày 08 tháng 8 năm 2013, Bộ Y tế đã ban hành thông tư 21/TT-BYT quy định về tổ chức hoạt động của Hội đồng thuốc và điều trị trong Bệnh viện[6]. Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Dương đã từng bước triển khai, chấn chỉnh và thực hiện các biện pháp tăng cường sử dụng thuốc hợp lý, an toàn trong điều trị và đã đạt được nhiều kết quả nhất định. Tuy vậy, công tác cung ứng thuốc và quản lý sử dụng thuốc của bệnh viện vẫn còn gặp nhiều khó khăn.
Chính vì vậy, để góp phần nâng cao hiệu quả trong quá trình lập kế hoạch cung ứng thuốc và quản lý sử dụng thuốc của bệnh viện, chúng tôi thực hiện đề tài: “Phân tích danh mục thuốc sử dụng tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Dương, năm 2015” nhằm các mục tiêu:
–    Mô tả cơ cấu về số lượng và giá trị của danh mục thuốc sử dụng tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Dương năm 2015 theo một số chỉ tiêu.
–    Phân tích danh mục thuốc sử dụng tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Dương năm 2015 theo phương pháp phân tích ABC và VEN.
Từ đó, đưa ra được các ý kiến đề xuất góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng sử dụng thuốc tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Dương ngày một tốt hơn. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO Phân tích danh mục thuốc sử dụng tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Dương, năm 2015
TÀI LIỆU TIẾNG VIỆT
1.    Bộ Y tế (2004), Chỉ thị 05/2004/CT-BYT ngày 16/4/2004 về việc chấn chỉnh
công tác cung ứng, sử dụng thuốc trong bệnh viện, Hà Nội.
2.    Bộ Y tế (2011), Báo cáo kết quả công tác khám, chữa bệnh năm 2010 và
trọng tâm năm 2011, Hà Nội.
3.    Bộ Y tế (2011), Thông tư 23/2011/TT-BYT ngày 10/6/2011 về việc Hướng dẫn
sử dụng thuốc trong các cơ sởy tế có giường bệnh, Hà Nội.
4.    Bộ Y tế (2012), Đề án “người Việt Nam ưu tiên dùng thuốc Việt Nam ”, Ban
hành kèm theo Quyết định số 4824/QĐ-BYT ngày 03/12/2012 của Bộ trưởng Bộ Y tế, Hà Nội.
5.    Bộ Y tế – Bộ Tài chính (2012), thông tư liên tịch số 01/2012/TTLT-BYT-BTC
ngày 19/01/2012 của liên bộ y tế – bộ tài chính hướng dân đấu thầu mua thuốc trong các cơ sởy tế, Hà Nội.
6.    Bộ Y tế (2013), Thông tư 21/2013/TT-BYT , ngày 08/8/2013 Quy định về tổ
chức và hoạt động của Hội đồng Thuốc và điều trị trong bệnh viện, Hà Nội.
7.    Bộ Y tế (2013), Báo cáo chung tổng quan nghành Y tế 2013 hướng tới bao
phủ chăm sóc sức khoẻ toàn dân, Hà Nội.
8.    Bộ Y tế (2014), Thông tư số 40/2014/TT-BYT ngày 17/11/2014 của Bộ Y tế về
việc Ban hành và hướng dân thực hiện danh mục thuốc tân dược thuộc phạm vi thanh toán của quỹ bảo hiểm y tế, Hà Nội.
9.    Bộ Y tế (2015), Báo cáo chung tổng quan ngành Y tế năm 2014 Tăng cường
dự phòng và kiểm soát bệnh không lây nhiễm, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội.
10.    Cục Quản lý Dược (2011), Báo cáo kết quả công tác năm 2010 và định hướng trọng tâm công tác năm 2011, Hà Nội.
11.    Hà Quang Đăng (2009), Phân tích cơ cấu thuốc tiêu thụ tại bệnh viện 87
tổng cục hậu cần giai đoạn 2006 – 2008, Luận văn thạc sĩ, Trường Đại học Dược Hà Nội.
12.    Tống Thị Quỳnh Giao (2012), Khảo sát hoạt động cung ứng thuốc, hóa chất,
vật tư y tế tiêu hao tại Bệnh viện Nhi tỉnh Thái Bình năm 2010, Luận văn DSCK I, Trường Đại học Dược Hà Nội.
13.    Phạm Thị Bích Hằng (2015), Phân tích cơ cấu danh mục thuốc sử dụng tại
Bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc Cạn năm 2014, Luận văn Dược sỹ chuyên khoa I, Trường đại học Dược Hà Nội.
14.    Nguyễn Trương Thị Minh Hoàng (2015), Phân tích danh mục thuốc sử dụng
của Bệnh viện đa khoa Bà Rịa – tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu năm 2015, Luận văn Dược sỹ chuyên khoa I, Trường đại học Dược Hà Nội.
15.    Vũ Thị Thu Hương (2012), Đánh giá hoạt Động của hội Đồng thuốc và Điều
trị trong xây dựng và thực hiện danh mục thuốc tại một số bệnh viện Đa khoa, Luận án tiến sỹ, Trường Đại học Dược Hà Nội.
16.    Đàm Quang Hữu (2014), Thực trạng sử dụng thuốc tại bệnh viện đa khoa
tỉnh Cao Bằng năm 2012, Luận văn Dược sỹ chuyên khoa I, Trường đại học Dược Hà Nội.
17.    Hoàng Kim Huyền(2011), Dược lâm sàng, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội.
18.    Lương Ngọc Khuê (2010), Báo cáo tổng quan tình hình quản lý và sử dụng
thuốc trong các cơ sở khám chữa bệnh, Cục Quản lý khám chữa bệnh Việt Nam.
19.    Nguyễn Văn Kính (2010), Phân tích thực trạng sử dụng kháng sinh và kháng
kháng sinh ở Việt Nam-GARP.
20.    Đoàn Thanh Lam (2013), Phân tích hoạt động cung ứng thuốc tại bệnh viện
đa khoa huyện Nghi Lộc-Nghệ An năm 2012, Luận văn Dược sỹ chuyên khoa I, Trường đại học Dược Hà Nội.
21.    Lưu Nguyễn Nguyệt Trâm (2013), Phân tích thực trạng sử dụng thuốc tại
Bệnh viện Trung ương Huế năm 2012, Luận văn thạc sĩ dược học, Trường đại học Dược Hà Nội.
22.    Huỳnh Hiền Trung (2012), Nghiên cứu một số giải pháp nâng cao chất
lượng cung ứng thuốc tại bệnh viện nhân nhân 115, Luận án tiến sỹ, Trường Đại học Dược Hà Nội.
23.    Trường Đại học Dược Hà Nội (2007), Quản lý và kinh tế dược, Hà Nội.
TÀI LIỆU TIẾNG ANH
24.    Who (2000), Progress in Essentive Drug and Medicine Policy 1998-1999,
Health technologandPharmaceuticals Cluter, Who..EDM/2000.2,p.12-14.
25.    World Health Organization (2004), Drug and th erapeutic commitee: A practical guiden, world health organization, France.
 ĐẶT VẤN ĐỀ    1

Chương 1. TỔNG QUAN    3
1.1.    Danh mục thuốc trong bệnh viện    3
1.2.    Một số phương pháp phân tích sử dụng thuốc    4
1.2.1.    Phân tích sử dụng thuốc theo nhóm điều trị    4
1.2.2.     Phương pháp phân tích ABC    5
1.2.3.    Phương pháp phân tích VEN    6
1.3.    Thực trạng sử dụng thuốc tại các bệnh viện ở Việt Nam    6
1.3.1.    Cơ cấu và giá trị tiền thuốc sử dụng    6
1.3.2.     Phân tích ABC, VEN tại một số bệnh viện ở Việt Nam    11
1.4.    Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Dương và một vài nét về sử dụng thuốc tại
bệnh viện    12
1.4.1.    Chức năng nhiệm vụ    13
1.4.2.    Cơ cấu nhân lực của bệnh viện    13
1.4.3.    Mô hình bệnh tật tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Dương năm 2015     14
1.4.4.    Vài nét về khoa Dược    15
1.4.5.    Một vài nét về sử dụng thuốc tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình
Dương    17
Chương 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU    19
2.1.    Đối tượng, phạm vi, địa điểm và thời gian nghiên cứu    19
2.1.1.    Đối tượng nghiên cứu    19
2.1.2.    Địa điểm và thời gian nghiên cứu    19
2.1.3.    Phạm vi nghiên cứu    19
2.2.    Phương pháp nghiên cứu    19
2.2.1    Thiết kế nghiên cứu    19
2.2.2.    Các biến số nghiên cứu    21 
2.3.    Phương pháp thu thập số liệu    24
2.3.1.    Nguồn thu thập    24
2.3.2.    Phương pháp thu thập    25
2.4.    Phương pháp phân tích và xử lý số liệu    25
2.4.1.    Phương pháp phân tích    25
2.4.2.    Xử lý và trình bày số liệu    30
Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU    31
3.1.    Mô tả cơ cấu về số lượng và giá trị của danh mục thuốc sử dụng tại
Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Dương năm 2015 theo một số chỉ tiêu    31
3.1.1.    Cơ cấu về số lượng và giá trị sử dụng thuốc theo nhóm tác dụng
dược lý    31
3.1.2    Cơ cấu thuốc theo nguồn gốc xuất xứ    34
3.1.3    Cơ cấu thuốc đơn, đa thành phần trong danh mục thuốc sử dụng.. 35
3.1.4    Cơ cấu thuốc theo tên biệt dược gốc – tên generic trong danh mục
thuốc sử dụng    36
3.1.5     Cơ cấu thuốc theo đường dùng trong danh mục thuốc sử dụng 37
3.1.6     Cơ cấu thuốc cần quản lý đặc biệt    38
3.2    Phân tích danh mục thuốc sử dụng tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Dương năm 2015 theo phương pháp phân tích ABC và VEN    39
3.2.1    Phân tích danh mục thuốc sử dụng theo phương pháp phân tích ABC
    ‘…„.    ‘    39
3.2.2    Phân tích danh mục thuốc sử dụng theo phương pháp phân tích VEN
    ‘…„.    ‘    40
3.2.3    Phân tích danh mục thuốc sử dụng theo ma trận ABC/VEN    41
Chương 4. BÀN LUẬN    47
4.1.    Về cơ cấu số lượng và giá trị của danh mục thuốc sử dụng tại Bệnh
viện đa khoa tỉnh Bình Dương năm 2015 theo một số chỉ tiêu    47
4.1.1.    Về cơ cấu về số lượng và giá trị sử dụng thuốc theo nhóm tác dụng
dược lý    47
4.1.2.    Về cơ cấu thuốc theo nguồn gốc xuất xứ    49
4.1.3.    Về cơ cấu thuốc đơn, đa thành phần trong danh mục thuốc sử dụng
    51
4.1.4.    Về cơ cấu thuốc theo tên biệt dược gốc – tên generic trong danh
mục thuốc sử dụng    51
4.1.5.    Về cơ cấu thuốc theo đường dùng trong danh mục thuốc sử dụng 52
4.1.6.    Về cơ cấu thuốc cần quản lý đặc biệt    53
4.2. Về phân tích danh mục thuốc sử dụng theo phương pháp phân tích ABC và VEN    ..    .      54
4.2.1.     Về phân tích danh mục thuốc sử dụng theo phân tích ABC    54
4.2.2.    Về phân tích danh mục thuốc sử dụng theo phương pháp phân tích
VEN        55
4.2.3.    Về phân tích danh mục thuốc sử dụng theo ma trận ABC/VEN …. 56
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT    58 
ĐẶT VẤN ĐỀ