Phân tích thực trạng kê đơn thuốc trong điều trị ngoại trú tại Bệnh viện Tâm thần tỉnh Thái Bình năm 2019

Phân tích thực trạng kê đơn thuốc trong điều trị ngoại trú tại Bệnh viện Tâm thần tỉnh Thái Bình năm 2019.Thuốc là một loại hàng hoá đặc biệt, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ con người. Việc quyết định lựa chọn thuốc, đường dùng, cách dùng, liều dùng, thời điểm dùng phụ thuộc vào người thầy thuốc, người trực tiếp thăm khám và chẩn đoán bệnh; bệnh nhân là người thực hiện đầy đủ và đúng theo phác đồ điều trị của thầy thuốc.
Để chỉ định sử dùng thuốc cho bệnh nhân an toàn, hợp lý và có hiệu quả, vai trò của người thầy thuốc là hết sức quan trọng. Nó đòi hỏi người thầy thuốc phải có trình độ chuyên môn giỏi, vững vàng và phải có đạo đức nghề nghiệp. Tuy nhiên trước tác động của cơ chế thị trường việc sử dụng thuốc chưa hiệu quả và không hợp lý đang là vấn đề cần báo động, cùng với sự xuất hiện của hàng loạt các loại thuốc mới và sự phát triển mạnh mẽ của hệ thống y – dược tư nhân đã làm cho việc quản lý kê đơn và sử dụng thuốc ngày càng trở nên khó khăn hơn.

Việc sử dụng thuốc trong bệnh viện hiện nay vẫn còn nhiều bất cập, do có nhiều nguồn cung ứng thuốc (doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp cổ phần, doanh nghiệp nước ngoài…) với nhiều hình thức, cách tiếp thị và ưu đãi khác nhau. Chất lượng thuốc đôi khi không được đảm bảo dẫn đến việc xuất hiện phản ứng bất lợi của thuốc diễn ra liên tục thường xuyên. Việc kê đơn thuốc không đúng chỉ định, liều dùng, thời gian dùng, kê quá nhiều thuốc trong một đơn, kê tên thuốc với tên biệt dược đã gây ra tình trạng kháng kháng sinh, lạm dụng thuốc và gây lãng phí không cần thiết. Trước thực trạng đó, Bộ trưởng BYT đã ra thông tư 52/2017/TT-BYT ngày 29/12/2017,quy định về kê đơn trong điều trị ngoại trú, thông tư 23/2011/TT-BYTvề hướng dẫn sử dụng thuốc trong cơ sở y tế có giường bệnh.
Để góp phần nâng cao hiệu quả hơn nữa trong việc sử dụng thuốc khám và điều trị cho người bệnh tại bệnh viện, đề tài: “Phân tích thực trạng kê2 đơn thuốc trong điều trị ngoại trú tại Bệnh viện Tâm thần tỉnh Thái Bình năm 2019” được thực hiện với 2 mục tiêu:
– Phân tích việc thực hiện quy chế kê đơn ngoại trú tại Bệnh viện Tâm thần tỉnh Thái Bình năm 2019 .
– Phân tích một số chỉ số kê đơn thuốc tại Bệnh viện Tâm thần tỉnh Thái Bình năm 2019.
Từ đó đưa ra một số kiến nghị và đề xuất nhằm nâng cao chất lượng việc thực hiện quy chế kê đơn hướng tới việc sử dụng thuốc hợp lý, an toàn, hiệu quả

MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ …………………………………………………………………………………….. 1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN………………………………………………………………… 3
1.1 Quy chế kê đơn thuốc ngoại trú……………………………………………………… 3
1.1.1 Một vài nét về hình thành Quy chế kê đơn thuốc ……………………………… 3
1.1.2 Khái niệm đơn thuốc…………………………………………………………………….. 3
1.1.3 Quy định kê đơn thuốc trong điều trị ngoại trú…………………………………. 4
1.1.4 Các chỉ số kê đơn …………………………………………………………………………. 7
1.2 Thực trạng kê đơn và thực hiện quy chế kê đơn …………………………….. 9
1.2.1 Trên thế giới ………………………………………………………………………………… 9
1.2.2 Tại Việt Nam……………………………………………………………………………… 11
1.3 Vài nét về Bệnh viện Tâm thần tỉnh Thái Bình …………………………….. 13
1.3.1 Quy mô, cơ cấu nhân lực của Bệnh viện ……………………………………….. 13
1.3.2 Chức năng, nhiệm vụ khoa Dược………………………………………………….. 14
1.3.3 Tình hình khám chữa bệnh tại Bệnh viện ………………………………………. 15
1.3.4 Tình trạng kê đơn sử dụng thuốc trong điều trị ngoại trú tại bệnh viện
Tâm thần tỉnh Thái Bình. …………………………………………………………………….. 16
1.3.5 Tính cấp thiết của đề tài ………………………………………………………………. 18
CHƢƠNG 2: ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU……… 20
2.1 Đối tƣợng, thời gian, địa điểm nghiên cứu ……………………………………. 20
2.1.1 Đối tượng nghiên cứu………………………………………………………………….. 20
2.1.2 Thời gian và địa điểm nghiên cứu…………………………………………………. 20
2.2 Phƣơng pháp nghiên cứu …………………………………………………………….. 20
2.2.1 Các biến số nghiên cứu ……………………………………………………………….. 20
2.2.2 Thiết kế nghiên cứu…………………………………………………………………….. 26
2.2.3 Phương pháp thu thập số liệu……………………………………………………….. 28
2.2.4 Xử lý và phân tích số liệu ……………………………………………………………. 29
CHƢƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU …………………………………………… 31
3.1 Phân tích thực trạng thực hiện quy chế kê đơn thuốc trong điều trị
ngoại trú tại Bệnh viện Tâm thần Thái Bình năm 2019………………………. 31
3.1.1 Thực hiện quy định về thủ tục hành chính……………………………………… 31
3.1.2 Thông tin về người kê đơn…………………………………………………………… 32
3.1.3 Tỷ lệ đơn ghi số khoản, Đơn có/không gạch chéo chỗ còn trống ……… 32
3.1.4 Thực hiện quy định về thông tin thuốc kê đơn và hướng dẫn sử dụng
thuốc …………………………………………………………………………………………………. 33
3.1.5 Ghi chẩn đoán ……………………………………………………………………………. 343.1.6 Thực hiện quy chế khi kê thuốc hướng thần…………………………………… 34
3.1.7 Tỷ lệ % đơn thuốc hướng thần thực hiện theo Thông tư 52/2017/BYT 35
3.2 Phân tích một số chỉ số kê đơn thuốc điều trị ngoại trú…………………. 36
3.2.1 Số thuốc trung bình/đơn………………………………………………………………. 36
3.2.2 Tỷ lệ thuốc kê nằm trong danh mục thuốc bệnh viện………………………. 38
3.2.3 Tỷ lệ các thuốc an thần kinh được kê trong điều trị các bệnh rối loạn tâm
thần …………………………………………………………………………………………………… 38
3.2.4 Tỷ lệ các thuốc được kê trong đơn điều trị bệnh động kinh, trầm cảm . 39
3.2.5 Phối hợp an thần kinh trong kê đơn thuốc. …………………………………….. 40
3.2.6 Tỷ lệ % Phối hợp giữa thuốc kháng động kinh với một thuốc an thần
kinh…………………………………………………………………………………………………… 41
3.2.7 Tỷ lệ % đơn thuốc phối hợp giữa thuốc chống trầm cảm với một thuốc
an thần kinh ……………………………………………………………………………………….. 41
3.2.8 Tỷ lệ % đơn thuốc an thần kinh đơn trị liệu …………………………………… 42
3.2.9 Giá trị tiền thuốc trung bình trong một đơn ……………………………………. 42
3.2.10 Tỷ lệ % chẩn đoán trong đơn ……………………………………………………… 43
3.2.11 Cơ cấu giá trị từng thuốc sử dụng trong 100 đơn khảo sát ……………… 43
3.2.12 Tương tác thuốc trong kê đơn …………………………………………………….. 44
3.2.13 Tỷ lệ % thuốc kê theo tên gốc, thuốc đơn và đa thành phần …………… 44
3.2.14 Tỷ lệ % thuốc kê đơn và đa thành phần……………………………………….. 45
3.2.15 Thuốc được kê theo nguồn gốc xuất xứ……………………………………….. 45
CHƢƠNG 4: BÀN LUẬN …………………………………………………………………. 46
4.1 Về thực trạng kê đơn thuốc ngoại trú tại bệnh viện Tâm thần tỉnh
Thái Bình………………………………………………………………………………………….. 46
4.1.1 Việc thực hiện quy định về thủ tục hành chính. ……………………………… 46
4.1.2 Về thực hiện quy chế khi kê thuốc hướng thần ………………………………. 50
4.2 Về phân tích một số chỉ số kê đơn thuốc điều trị ngoại trú ……………. 51
4.2.1 Số thuốc trung bình/đơn:……………………………………………………………… 51
4.2.2 Tỷ lệ thuốc kê nằm trong danh mục thuốc bệnh viện:……………………… 52
4.2.3 Tỷ lệ đơn thuốc theo nhóm tác dụng dược lý:Error! Bookmark not
defined.
4.2.4 Tỷ lệ các thuốc an thần kinh được kê trong điều trị các bệnh rối loạn tâm
thần:………………………………………………………………………………………………….. 52
4.2.5 Tỷ lệ các thuốc được kê trong đơn điều trị bệnh động kinh, trầm cảm: 53
4.2.6 Phối hợp an thần kinh trong kê đơn thuốc: …………………………………….. 53
4.2.7 Tỷ lệ phối hợp giữa thuốc kháng động kinh với thuốc ATK…………….. 544.2.8 Đơn thuốc phối hợp giữa thuốc chống trầm cảm với thuốc an thần kinh
…………………………………………………………………………………………………………. 54
4.2.9 Tỷ lệ đơn thuốc an thần kinh đơn trị liệu:………………………………………. 54
4.2.10 Giá trị tiền thuốc trung bình trong một đơn ………………………………….. 55
4.2.11 Số chẩn đoán trung bình…………………………………………………………….. 55
4.2.12 Cơ cấu giá trị từng thuốc trong 100 đơn khảo sát………………………….. 55
4.2.13 Tương tác thuốc trong kê đơn …………………………………………………….. 56
Bảng 4.31 Tương tác thuốc trong kê đơn……………………………………………….. 56
4.2.14 Tỷ lệ % thuốc kê theo tên gốc:……………………………………………………. 57
4.2.15 Thuốc được kê theo nguồn gốc xuất xứ:………………………………………. 58
KẾT LUẬN ………………………………………………………………………………………. 59
KIẾN NGHỊ……………………………………………………………………………………… 61
TÀI LIỆU THAM KHẢO …………………………………………………………………. 6