Phân tích thực trạng sử dụng kháng sinh tại Trung tâm Tim mạch-Bệnh viện E năm 2014
Phân tích thực trạng sử dụng kháng sinh tại Trung tâm Tim mạch – Bệnh viện E năm 2014.Kể từ khi Penicillin – kháng sinh (KS) đầu tiên đƣợc phát hiện năm 1928 đến nay, các nhà khoa học trên thế giới đã tìm ra rất nhiều KS mới, giúp con ngƣời chống lại đƣợc các bệnh nhiễm khuẩn mà trƣớc đó chƣa từng có thuốc đặc trị. KS đã đóng một vai trò quan trọng trong dự phòng, điều trị các bệnh nhiễm trùng, nhiễm khuẩn, cứu sống rất nhiều tính mạng.
Tuy nhiên ngày nay, nhiều vi khuẩn trở nên kháng thuốc, một số ít vi khuẩn thậm chí còn kháng tất cả các loại KS và KS bị mất hiệu lực. Ngƣời ta đã dự đoán rằng tình trạng này sẽ tiếp tục xuất hiện và lan rộng [30]. Kháng KS của hàng loạt các tác nhân gây nhiễm khuẩn đang là mối đe dọa ngày một gia tăng trong cộng đồng, thu hút sự quan tâm của nhiều quốc gia trên thế giới.
Vấn đề nghiêm trọng đến mức thách thức mọi thành tựu của y học hiện đại. Kỷ nguyên hậu KS – khi mà những nhiễm khuẩn thông thƣờng và những vết thƣơng nhẹ cũng có thể giết chết ngƣời – tƣởng nhƣ không thể xảy ra, lại đang là một khả năng thực sự hiện hữu trong thế kỷ 21 [32].
Bất kỳ việc sử dụng KS nào, dù “hợp lý” hay “bất hợp lý” đều góp phần làm xuất hiện và lan rộng vi khuẩn kháng thuốc. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối quan hệ trực tiếp giữa việc sử dụng KS và sự lan rộng của vi khuẩn kháng thuốc [22, 25, 26, 27, 29]. Một số nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng việc giảm sử dụng KS có thể làm chậm sự xuất hiện vi khuẩn kháng thuốc [18, 22].
Các bệnh viện một mặt cần đảm bảo cung cấp đầy đủ thuốc KS, mặt khác phải kiểm soát và nâng cao thực hành kê đơn KS của thầy thuốc nhằm giảm thiểu tác dụng không mong muốn và kháng thuốc của vi khuẩn. Sử dụng KS thiếu kiểm soát tất yếu sẽ dẫn đến việc lạm dụng thuốc, hiệu quả điều trị kém, tăng chi phí chữa bệnh. Do đó, việc quản lý chặt chẽ sử dụng loại thuốc quan trọng này là rất cần thiết.
Trung tâm Tim mạch – Bệnh viện E (TTTM – BVE) thành lập năm 2009 nhằm đáp ứng nhu cầu lớn hiện nay về chẩn đoán, điều trị phẫu thuật cho bệnh nhân (BN) mắc bệnh lý tim mạch. Tại đây, KS là một nhóm thuốc quan trọng, đƣợc sử dụng tại hầu hết các khoa phòng đặc biệt trên đối tƣợng BN phẫu thuật, trong đó có một số thuốc là biệt dƣợc giá tiền cao. Tuy nhiên, việc sử dụng KS tại TTTM – BVE nói chung và trên đối tƣợng BN phẫu thuật nói riêng nhƣ thế nào, cho đến nay vẫn chƣa có một nghiên cứu nào đƣợc tiến hành. Do vậy, chúng tôi thực hiện đề tài “Phân tích thực trạng sử dụng kháng sinh tại Trung tâm Tim mạch – Bệnh viện E năm 2014” với hai mục tiêu sau:
1. Khảo sát thực trạng tiêu thụ Kháng sinh tại Trung tâm Tim mạch – Bệnh viện E năm 2014.
2. Phân tích thực trạng sử dụng Kháng sinh trên bệnh nhân phẫu thuật tim mạch tại Trung tâm Tim mạch – Bệnh viện E năm 2014. Từ đó đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng thuốc KS tại TTTM – BVE
MỤC LỤC
DANH MỤC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT……………………………………………………………….. i
DANH MỤC BẢNG …………………………………………………………………………………………….. ii
DANH MỤC HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ ……………………………………………………………………….. iii
ĐẶT VẤN ĐỀ ……………………………………………………………………………………………………… 1
Chƣơng 1. TỔNG QUAN………………………………………………………………………………………. 3
1.1. Định nghĩa, phân loại, nguyên tắc sử dụng kháng sinh ……………………………………… 3
1.1.1. Định nghĩa kháng sinh ………………………………………………………………………………. 3
1.1.2. Phân loại kháng sinh ………………………………………………………………………………… 3
1.1.3. Nguyên tắc sử dụng kháng sinh trong điều trị ………………………………………………. 5
1.1.4. Nguyên tắc sử dụng kháng sinh dự phòng nhiễm khuẩn trong phẫu thuật ……….. 6
1.2. Các chỉ số sử dụng kháng sinh …………………………………………………………………….. 10
1.2.1. Các chỉ số liên quan đến điều trị ………………………………………………………………. 10
1.2.2. Chỉ số chăm sóc bệnh nhân ……………………………………………………………………… 12
1.2.3. Chỉ số bổ sung ………………………………………………………………………………………… 12
1.3. Một số kết quả nghiên cứu liên quan đến sử dụng kháng sinh trên thế giới và tại
Việt Nam ……………………………………………………………………………………………………………. 12
1.3.1. Một số kết quả nghiên cứu liên quan đến sử dụng kháng sinh trên thế giới ………… 12
1.3.2. Một số kết quả nghiên cứu liên quan đến sử dụng kháng sinh tại Việt Nam ……….. 15
1.4. Vài nét về Trung tâm Tim mạch – Bệnh viện E ……………………………………………… 19
1.4.1. Chức năng, nhiệm vụ và quy mô ……………………………………………………………….. 19
1.4.2. Cơ cấu tổ chức, nhân lực …………………………………………………………………………. 19
1.4.3. Công tác chuyên môn ………………………………………………………………………………. 20
Chƣơng 2. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ………………………………. 24
2.1. Đối tƣợng nghiên cứu …………………………………………………………………………………. 24
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu ……………………………………………………………………………… 24
2.1.2. Thời gian nghiên cứu ………………………………………………………………………………. 24
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu …………………………………………………………………………….. 24
2.2.1. Phương pháp nghiên cứu …………………………………………………………………………. 24
2.2.2. Phương pháp xử lý số liệu ……………………………………………………………………….. 29
Chƣơng 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU …………………………………………………………………… 34
3.1. Thực trạng tiêu thụ kháng sinh tại Trung tâm Tim mạch – Bệnh viện E năm 2014 .. 34
3.1.1. Cơ cấu về số lượng, giá trị sử dụng của kháng sinh trong danh mục thuốc ………….. 34
3.1.2. Cơ cấu về số lượng, chi phí kháng sinh theo nguồn gốc, xuất xứ ………………….. 34
3.1.3. Cơ cấu kháng sinh về số lượng và giá trị sử dụng theo nhóm: thuốc biệt dược
gốc hay thuốc theo tên generic ……………………………………………………………………………… 35
3.1.4. Tỷ lệ về đường dùng theo nguồn gốc, cơ cấu về nhóm theo cấu trúc hóa học
thuốc kháng sinh …………………………………………………………………………………………………. 35
3.1.5. Liều DDD/ 100 ngày nằm viện của từng kháng sinh ……………………………………. 37
3.2. Phân tích thực trạng sử dụng kháng sinh trên bệnh nhân phẫu thuật tim mạch tại
Trung tâm Tim mạch – Bệnh viện E năm 2014 ………………………………………………………. 39
3.2.1 Đặc điểm mẫu nghiên cứu ……………………………………………………………………………. 39
3.2.2. Phân tích thực trạng sử dụng kháng sinh điều trị trên bệnh nhân phẫu thuật tim
mạch ………………………………………………………………………………………………………………….. 43
3.2.2.1. Phần trăm bệnh nhân phẫu thuật tim m ạch sử dụng kháng sinh điều trị ……………….. 43
3.2.2.2. Số kháng sinh trung bình được kê trên bệnh nhân phẫu thuật tim mạch ……………… 44
3.2.2.3. Phần trăm kháng sinh điều trị được kê nằm trong danh mục thuốc của bệnh viện
…………………………………………………………………………………………………………………………. 45
3.2.2.4. Thời gian sử dụng kháng sinh điều trị sau mổ trung bình trên bệnh nhân phẫu
thuật tim mạch ……………………………………………………………………………………………………. 46
3.2.2.5. Phần trăm chi phí sử dụng kháng sinh so với tổng chi phí sử dụng thuốc đối với
bệnh nhân phẫu thuật tim mạch trong Báo cáo chi phí nội trú………………………………….. 50
3.2.2.6. Số ngày nằm viện trung bình của bệnh nhân phẫu thuật tim mạch ………………… 50
3.2.2.7. Phần trăm bệnh nhân làm xét nghiệm vi sinh, kháng sinh đồ trên tổng số bệnh
nhân phẫu thuật tim mạch có sử dụng kháng sinh điều trị ……………………………………….. 51
3.2.3. Phân tích thực trạng sử dụng kháng sinh dự phòng trên bệnh nhân phẫu thuật tim
mạch ………………………………………………………………………………………………………………….. 51
3.2.3.1. Phần trăm bệnh nhân phẫu thuật tim mạch được kê dùng kháng sinh dự phòng 51
3.2.3.2. Phần trăm bệnh nhân phẫu thuật tim mạch sử dụng kháng sinh dự phòng trong
vòng 60’ trước khi rạch dao …………………………………………………………………………………. 52
3.2.3.3. Phần trăm bệnh nhân sử dụng kháng sinh dự phòng trong các khoảng thời gian
< 24 h; 24 – 48 h; >48h: ……………………………………………………………………………………… 52
Chƣơng 4. BÀN LUẬN ………………………………………………………………………………………. 53
4.1. Bàn luận về thực trạng tiêu thụ kháng sinh tại Trung tâm Tim mạch -Bệnh viện E
năm 2014 …………………………………………………………………………………………………………… 53
4.2. Bàn luận về thực trạng sử dụng kháng sinh trên bệnh nhân phẫu thuật tim mạch
năm 2014 …………………………………………………………………………………………………………… 54
4.2.1. Đặc điểm mẫu nghiên cứu …………………………………………………………………………… 54
4.2.2. Thực trạng sử dụng kháng sinh điều trị ………………………………………………………… 55
4.2.3. Thực trạng sử dụng kháng sinh dự phòng ……………………………………………………… 59
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ………………………………………………………………………………. 62
TÀI LIỆU THAM KHẢO ……………………………………………………………………………………. 62
PHỤ LỤC ………………………………………………………………………………………………………….. 6
Nguồn: https://luanvanyhoc.com