Phân tích thực trạng sử dụng thuốc điều trị tăng huyết áp trên bệnh nhân điều trị ngoại trú tại phòng khám tăng huyết áp Bệnh viện A Thái Nguyên

Phân tích thực trạng sử dụng thuốc điều trị tăng huyết áp trên bệnh nhân điều trị ngoại trú tại phòng khám tăng huyết áp Bệnh viện A Thái Nguyên.Tăng huyết áp là một thách thức lớn đối với ngành y tế trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Theo ước tính của các nhà khoa học Mỹ, tỷ lệ tăng huyết áp (THA) trên thế giới năm 2000 là 26,4% (tương đương 972 triệu người, riêng các nước đang phát triển chiếm 639 triệu) và sẽ tăng lên 29,2% vào năm 2025 với tổng số người mắc bệnh trên toàn thế giới khoảng 1,56 tỷ người. Cũng theo Tổ chức Y tế thế giới, THA là một trong những nguyên nhân gây tử vong quan trọng nhất, mỗi năm ước tính THA gây tử vong cho gần 8 triệu người [14].

Theo điều tra mới nhất của Hội tim mạch học Việt Nam năm 2016, khoảng 48% người Việt Nam mắc bệnh THA. Đáng lo ngại tăng huyết áp là bệnh dễ dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm và là nguyên nhân khiến 7 triệu người trên thế giới tử vong mỗi năm [13].
Tỷ lệ bệnh THA rất cao và có xu hướng tăng rất nhanh không chỉ ở các nước có nền kinh tế phát triển mà ở cả các nước đang phát triển. Và các nghiên cứu về dịch tễ học tăng huyết áp ở Việt Nam cho thấy tỷ lệ mắc bệnh đang có xu hướng tăng nhanh khi nền kinh tế ngày càng phát triển [2].
Đứng trước tình hình gia tăng nhanh chóng và những biến chứng nặng nề của bệnh THA, cuối năm 2008, chương trình phòng chống THA được phê duyệt và trở thành chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2006 – 2010. Tuy nhiên đến tháng 10 năm 2011 mới được triển khai tại Bệnh viện A Thái Nguyên.
Bệnh Viện A Thái Nguyên là Bệnh viện đa khoa hạng 1 tuyến tỉnh, với quy mô là 650 giường bệnh, số giường thực kê năm 2017 lên đến 1050 giường bệnh.
Trong năm 2016, Bệnh viện A Thái nguyên có 15 670 lượt khám Tăng huyết áp.
Chính vì vậy để góp phần nâng cao chất lượng điều trị THA cho bệnh nhân có kiểm soát Huyết Áp tại phòng khám THA ngoại trú, chúng tôi tiến hành đề tài nghiên cứu đề tài:2
Phân tích thực trạng sử dụng thuốc điều trị tăng huyết áp trên bệnh nhân điều trị ngoại trú tại phòng khám tăng huyết áp Bệnh viện A Thái Nguyên với ba mục tiêu:
1- Mô tả đặc điểm bệnh nhân tăng huyết áp trong mẫu nghiên cứu.
2- Phân tích việc lựa chọn và phối hợp thuốc trong điều trị tăng huyết áp trên từng nhóm đối tượng bệnh nhân này.
3- Bước đầu đánh giá hiệu quả kiểm soát huyết áp của các loại thuốc tăng huyết áp đã được sử dụng

MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC HÌNH
ĐẶT VẤN ĐỀ
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN……………………………………………………………………… 3
1.1. Đại cương về bệnh tăng huyết áp…………………………………………………….. 3
1.1.1. Định nghĩa………………………………………………………………………………… 3
1.1.2. Nguyên nhân. ……………………………………………………………………………. 3
1.1.3. Dịch tễ bệnh tăng huyết áp………………………………………………………….. 3
1.1.4. Phân độ tăng huyết áp ………………………………………………………………… 4
1.1.5. Chẩn đoán tăng huyết áp…………………………………………………………….. 5
1.1.6. Một số thể tăng huyết áp…………………………………………………………….. 5
1.1.7. Yếu tố nguy cơ, tổn thương cơ qua đích và phân tầng nguy cơ tăng
huyết áp [10]. …………………………………………………………………………………….. 6
1.2. Đại cương về điều trị tăng huyết áp…………………………………………………. 9
1.2.1. Mục tiêu và nguyên tắc điều trị……………………………………………………. 9
1.2.2. Điều trị cụ thể:…………………………………………………………………………. 10
1.3. Đại cương về các nhóm thuốc điều trị THA……………………………………. 16
1.3.1. Thuốc lợi tiểu ………………………………………………………………………….. 16
1.3.2. Thuốc tác động lên thần kinh giao cảm ………………………………………. 18
1.3.3. Thuốc giãn mạch……………………………………………………………………… 21
1.3.3.1. Thuốc chẹn kênh canxi . ………………………………………………………… 21
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU……………… 24
2.1. Đối tượng nghiên cứu…………………………………………………………………… 24
2.2. Phương pháp nghiên cứu……………………………………………………………… 24
2.2.1. Thiết kế nghiên cứu………………………………………………………………….. 242.2.2. Quy trình nghiên cứu ……………………………………………………………….. 24
2.3. Nội dung nghiên cứu ……………………………………………………………………. 26
2.3.1. Đặc điểm chung của mẫu nghiên cứu …………………………………………. 26
2.3.2. Phân tích việc lựa chọn và phối hợp thuốc trong điều trị tăng huyết áp
trên từng nhóm đối tượng bệnh nhân này. ……………………………………………. 26
2.3.3. Bước đầu đánh giá hiệu quả điều trị của các loại thuốc THA đã được sử
dụng………………………………………………………………………………………………… 26
– Tỷ lệ bệnh nhân đạt huyết áp mục tiêu………………………………………………. 26
– Hiệu quả kiểm soát huyết áp…………………………………………………………….. 26
2.4. Đánh giá các tiêu chí nghiên cứu………………………………………………….. 26
2.4.1. Một số căn cứ đánh giá được sử dụng trong nghiên cứu……………….. 26
2.4.2. Cơ sở đánh giá hiệu quả điều trị THA ………………………………………… 27
2.4.3. Cơ sở đánh giá thể trạng …………………………………………………………… 27
2.4.4. Đánh giá các yếu tố liên quan THA……………………………………………. 27
2.4.5. Đánh giá chức năng thận…………………………………………………………… 28
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ…………………………………………………………………………. 29
3.1. Đặc điểm chung của mẫu nghiên cứu …………………………………………… 29
3.1.1. Đặc điểm về tuổi, giới tính, thể trạng của bệnh nhân ……………………. 29
3.1.2. Các yếu tố nguy cơ tim mạch và bệnh mắc kèm ………………………….. 30
3.1.3. Phân độ tăng huyết áp ………………………………………………………………. 32
3.1.4. Phân tầng yếu tố nguy cơ tim mạch……………………………………………. 33
3.1.5. Chức năng thận của bệnh nhân ………………………………………………….. 33
3.2. Tình hình sử dụng thuốc điều trị tăng huyết áp trong mẫu nghiên cứu
………………………………………………………………………………………………………….. 34
3.2.1. Các thuốc và phác đồ điều trị tăng huyết áp ban đầu ……………………. 34
3.2.2. Phân tích lựa chọn thuốc điều trị THA tại thời điểm ban đầu………… 36
3.2.3. Tác dụng không mong muốn có thể liên quan đến thuốc điều trị THA
trong mẫu NC:………………………………………………………………………………….. 403.3. Khảo sát hiệu quả kiểm soát huyết áp sau 6 tháng điều trị……………. 41
3.3.1. Tỉ lệ bệnh nhân đạt huyết áp mục tiêu ………………………………………… 41
3.3.2. Hiệu quả kiểm soát huyết áp……………………………………………………… 43
CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN………………………………………………………………………. 45
4.1. Đặc điểm bệnh nhân sử dụng thuốc điều trị trong mẫu nghiên cứu. 45
4.1.1. Tuổi, giới tính và thể trạng của bệnh nhân ………………………………….. 45
4.1.2. Tần suất các yếu tố nguy cơ và bệnh mắc kèm…………………………….. 46
4.1.3. Phân độ tăng huyết áp và phân tầng yếu tố nguy cơ tim mạch……….. 48
4.1.4. Đặc điểm chức năng thận của bệnh nhân…………………………………….. 49
4.2. Tình hình sử dụng thuốc trong điều trị tăng huyết áp trong mẫu
nghiên cứu…………………………………………………………………………………………. 49
4.2.1. Các thuốc sử dụng và phác đồ điều trị tăng huyết áp ban đầu………… 49
4.3. Đánh giá hiệu quả điều trị của thuốc ……………………………………………. 52
4.3.1. Khả năng đạt huyết áp mục tiêu…………………………………………………. 52
CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ……………………………………………… 54
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC