Phát triển kỹ thuật rt – lamp chẩn đoán virus dại

Kỹ thuật RT- LAMP có ưu việt là cho kết quả nhanh, chính xác và không cần trang thiết bị đắt tiền, có thể ứng dụng được ở các tuyến cơ sở. Do vậy việc phát triển và ứng dụng kỹ thuật này là cần thiết. Mục tiêu của đề tài nhằm thiết kế bộ mồi cho kỹ thuật RT – LAMP chẩn đoán virus dại; xây dựng thường quy và xác định một số thông số kỹ thuật RT – LAMP. Thiết kế, lựa chọn được 11 đoạn mồi ứng dụng cho kỹ thuật RT – LAMP phát hiện virus dại với nhiệt độ tối ưu của phản ứng là 58°c, giới hạn phát hiện 2x101FFU, không có phản ứng chéo với virus viêm não Nhật Bản và Nam Định.

Bệnh dại là bệnh viêm não tủy do virus dại, giống Lyssavirus, họ Rabdoviridae gây nên. Ồ chứa virus dại rất đa dạng bao gồm các động vật hoang dại và động vật gần người như chó, mèo, ngựa, trâu, bò, chồn, cáo, chó sói, dơi… Cho đến nay bệnh dại vẫn là một vấn đề y tế cộng đồng nghiêm trọng, phổ biến ở các nước nghèo trong đó có Việt Nam. Việc triển khai các kỹ thuật chẩn đoán nhanh, sớm bệnh dại, đặc biệt chẩn đoán bệnh dại ở động vật để có các biện pháp cảnh báo và điều trị dự phòng cho người bị phơi nhiễm là rất cần thiết. Hiện tại, các kỹ thuật sinh học phân tử như RT-PCR, real-time RT – PCR cho kết quả nhanh và chính xác. Tuy nhiên, giá thành sinh phẩm và các thiết bị dùng cho các kỹ thuật này là một vấn đề đối với các nước đang phát triển. Reverse Transcription – Loop-mediated Isothermal Ampliíication (RT-LAMP) là kỹ thuật cho kết quả nhanh, dễ thực hiện và đặc biệt là không cần các thiết bị đắt tiền. Vì vậy, việc nghiên cứu phát triển kỹ thuật RT-LAMP ứng dụng trong chẩn đoán bệnh dại tại Việt Nam là cần thiết. Đề tài được thực hiện với mục tiêu:
1.    Thiết kế mồi cho kỹ thuật RT-LAMP để chẩn đoán virus dại.
2.    Xây dựng thường quy và xác định một số thông số kỹ thuật RT – LAMP chẩn đoán virus dại.
II.    VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP
2.1.    Vật liệu
Chủng virus dại: Chủng Vnukovo-32 (Viện Bại Liệt và viêm não Mát xơ cơ va, Nga), chủng CVS (Viện Pasteur Paris, Pháp).
Sinh phẩm: Bộ kít tách chiết ARN (ViralARN – Qiagen); Bộ kít Loopamp ARN ampliíication (Eiken Chemical Co.,Ltd. Tokyo, Japan); Các loại hóa chất và thiết bị dùng cho kỹ thuật sinh học phân tử; Trình tự nucleotide ở đoạn ổn định của gen N của các chủng virus dại hoang dại phân lập ở Việt Nam 2006 – 2009 (PTN dại, Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương); trình tự nucleotide của nucleoprotein của các chủng virus dại khác (GenBank).