Phát triển và áp dụng kỹ thuậ phân tách miễn dịch phối hợp với PCR trong xác định ENTEROTOXIGENIC BACTEROIDES FRAGILIS từ bệnh phậm nhân
Enterotoxigenic Bacteroides fragilis (ETBF) là căn nguyên gây tiêu chảy ở trẻ em mới nổi lên trong thời gian gần đây. Việc phát triển những kỹ thuật chan đoán nhanh, chính xác vi khuan này có ý nghĩa quan trọng. Muc tiêu: Phát triển và áp dụng qui trình phân tách miễn dịch kết hợp với Polymerase Chain Reaction trong chan đoán ETBF từ bệnh pham phân. Đôi tượng, phương pháp: 587 trẻ bị tiêu chảy và 249 trẻ lành đã được lựa chọn tham gia nghiên cứu. ETBF đã được xác định bằng phương pháp phân tách miễn dịch phối hợp với PCR đê phát hiện gien sinh độc tố ruột đặc tr-ng của vi khuan này. Kết quả: Kỹ thuật phân tách miễn dịch kết hợp với Polymerase Chain Reaction đã được phát triển thành công trong chan đoán ETBF. 7,3% số trẻ bị tiêu chảy có ETBF trong phân so với 2,4% ở nhóm trẻ lành. ở nhóm trẻ bị tiêu chảy, tỷ lệ ETBF cao hơn ở trẻ trên 1 tuổi, 3 d-ới týp độc tố ruột (bft-1, bft-2, bft-3) đã được xác định. Triệu chứng lâm sàng của tiêu chảy không đặc hiệu cho nhiễm ETBF. Kết luân: Đây là nghiên cứu đầu tiên ở Việt Nam về ETBF. Nghiên cứu này đã đóng vai trò quan trọng trong việc xác định căn nguyên ETBFgây tiêu chảy ở trẻ em.
Tiêu chảy là một trong những nguyên nhân hàng đầu về tỷ lệ mắc và tỷ lệ chết ở trẻ em trên toàn thế’ giới. Có nhiều căn nguyên vi sinh vật đã đ-Ợc xác định có vai trò gây tiêu chảy ở trẻ em. Gần đây, một căn nguyên gây tiêu chảy mới nổi lên, đó là enterotoxigenic Bacteroides fragilis (ETBF-Bacteroides frag- ilis sinh độc tố ruột). Bacteroides fragilis là vi khuẩn kị khí, có mặt trong khuẩn chí ở đại tràng của ng-ời. Enterotoxigenic Bacteroides fragilis (ETBF) có khả năng gây tiêu chảy ở ng-ời, đặc biệt là ở trẻ em [2, 5, 6]. Những chủng ETBF lần đầu tiên đ-Ợc mô tả vào năm 1988 ở Mỹ. Trong nghiên cứu này, tỷ lệ ETBF là 12% ở nhóm trẻ bị tiêu chảy so với 6% ở nhóm trẻ lành [6]. Một nghiên cứu khác về ETBF ở trẻ em d-ới 5 tuổi ở Bangladesh cho thấy tỷ lệ mang vi khuẩn này là 6,1% ở nhóm bị tiêu chảy so với 1% ở nhóm lành [5]. Các nghiên cứu ở Nhật, Ý, Nicaragua cũng khẳng định vai trò của ETBF trong gây bệnh tiêuchảy ở trẻ em [1, 2, 4]. ở ng-ời lớn, vai trò gây bệnh của ETBF đ-Ợc đánh giá qua nghiên cứu ở Thuỵ Điển của Andrej và cộng sự. Trong nghiên cứu này, tỷ lệ ETBF là 27% ở nhóm bị tiêu chảy và 12% trong nhóm lành [9].
Các chủng B. fragilis chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong số’ các vi khuẩn thuộc khuẩn chí ở đại tràng. B. fragilis là vi khuẩn kị khí, đòi hỏi một qui trình nuôi cấy phân lập phức tạp. ETBF khác với các Bacteroides fragilis khác do có mang gien mã hoá cho độc tố ruột (enterotoxin) của ETBF (Bacteroides fragilis toxin-bft). Có ba dạng độc tố ruột của ETBF, các dạng này khác nhau về trình tự các nucleotid trong thành phần của gien mã hoá cho độc tố này. Tr-ớc đây, việc xác định các chủng ETBF thông qua việc xác định sự có mặt của bft ở vi khuẩn bằng thử nghiệm trên nuôi cấy tế bào [8, 10]. Qui trình này phức tạp, tốn kém và chỉ thực hiện đ-Ợc ở một số ít phòng thí nghiệm Chính vì vậy, việc tìm ra một qui trình nuôi cấy phân lập và xác định
các chủng ETBF nhanh, chính xác, đơn giản có vai trò quan trọng không những đối với việc chẩn đoán và điều trị trên lâm sàng mà còn có ý nghĩa trong việc theo dõi dịch tễ học của các chủng vi khuẩn giúp cho việc chẩn đoán vi sinh đ-Ợc dễ dàng hơn. Thêm nữa, ở Việt Nam ch-a có nghiên cứu nào về ETBF. Chúng tôi tiến hành đề tài này nhằm ba mục tiêu:
1. Phát triển và áp dụng qui trình phân tách miễn dịch kết họp với Polymerase Chain Reaction (PCR) trong chẩn đoán ETBF từ bệnh phẩm phân
2. Xác định sự phân bô các chủng ETBF trong bệnh phẩm phân.
3. Đánh giá đặc điểm lâm sàng của tiêu chảy do ETBF.
Thông tin này hy vọng sẽ gợi mở cho các bạn hướng tìm kiếm và nghiên cứu hữu ích