PHẪU THUẬT CẮT PHỔI UNG THƯ NỘI SOI LỒNG NGỰC HỖ TRỢ(VATS)

 Tất cả ung thư phổi phải cắt bỏ trong phẫu thuật kinh  điển đều có thể cắt bỏ qua nội soi lồng ngực hỗ trợ(A-VATs). Vấn đề còn nhiều bàn cãi là điều trị ung thư như vậy có hiệu quả nhưmổ mở không. Phẫu thuật cắt phổi ung thư qua nội soi lồng ngực hỗ trợ  đã  được  ứng dụng trên thế giới từ trước năm 1994. Ở Việt Nam, chúng tôi thực hiện phẫu thuật này tại BV Bình Dân từ năm 2002.Mục tiêu:Nghiên cứu tính khả thi, tính an toàn và hiệu quả của phương pháp phẫu thuật A-VATs. Đối tượng:Một sốung thư phổi giai  đoạn I, II và IIIA, tổng trạng khá, đồng ý cho ứng dụng phương pháp phẫu thuật A-VATs, điều trị tại bệnh viện Bình Dân từ 2002 đến 2008. Phương pháp: Là nghiên cứu tiền cứu, ca lâm sàng. Bệnh nhân được đặt nội khí quản chọn lọc, cho xẹp phổi có khối u. Bệnh nhân nằm nghiêng, phổi có khối u  ở trên, quay bàn nâng ngực.  Đặt camera 0,10mm qua khe liên sườn 7-8 trên đường nách giữa;  đặt thêm một cây ép phổi 5mm và cắt dính nếu có, qua hướng dẫn của camera. Soi lồng ngực, phổi và trung thất, lượng giá lại khối u và hạch trung thất. Nếu khối u có thể cắt bỏ trọn thì rút bỏ cây  đè phổi, mở ngực nhỏ qua khe liên sườn 5-6 hay 4- 5 và  đặt dụng cụ banh sườn. Thực hiện phẫu thuật cắt thùy hay cắt phổi với dụng cụ dài trực tiếp qua đường mở ngực có ảnh được phóng đại trên màn huỳnh quang. Kết quả:Trong thời gian 6 năm, chúng tôi đã cắt thùy phổi ung thư qua nội soi hỗ trợ cho 25 bệnh nhân trong tổng số cắt phổi ung thư là 141. Nam có 11, nữ có 14, tuổi TB = 58,09. Phổi phải có 15, phổi trái có 10. Ung thư phổi nguyên phát 23, ung thư phổi di căn 2. Cắt thuỳlà 24, cắt phổi là 1 Tai biến-biến chứng: 4 (16%). Tử vong 1 (4%). Thời gian mổTB =110 phút. Máu mất TB = 240ml. Ngày nằm viện sau mổTB = 8 ngày. 18 bệnh nhân  đã  được hóa trị với cisplatin + gemsar hay taxol. Qua theo dõi trung hạn 36 tháng (6-72), 11 bệnh nhân tái phát (46%). Bàn luận:Cắt phổi có nội soi hỗ trợ ở bệnh viện chúng tôi chiếm 17,73%. Biến chứng là cao hơn mổ mở(16%/12,3%). Tửvong thấp hơn mổ mở(4%/5,17%). Thời gian mổ, máu mất đều cao hơn mổ mở(110 phút/90 phút/ và 240ml/210ml). Thời gian nằm viện sau mổ ngắn hơn mổ mở(8 ngày/9 ngày). Theo dõi trung hạn 36 tháng (6-72), ung thư tái phát thấp hơn mổ mở(48%/55%) nhưng tất cả các số liệu trên đều không có ý nghĩa thống kê.Trên thế giới, trong vòng 15 năm trở lại, tại Nhật, Trung Quốc, Mỹ và châu Âu  đã có nhiều báo cáo ung thư phổi  được mổ có nội soi hỗ trợ. 2 khuynh hướng trong chỉ  định VATs của các tác giả là 1- UTPKPTBN  ở giai  đoạn sớm (I, II), 2- Áp dụng mở rộng cho những bệnh nhân tổng trạng kém, hô hấp không tốt. Mặc dù  đã có  định bệnh và xếp giai  đoạn trước mổ, nội soi lồng ngực thám sát, lượng giá lại tổn thương qua nội soi là cần thiết. Nếu khối u có thểcắt bỏ  được và hạch có thể nạo trừ căn thì tiến hành mở ngực nhỏ  để thực hiện phẫu thuật.