PHẪU THUẬT CỘT SỐNG BẰNG ROBOT MAZOR RENAISSANCE TẠI BỆNH VIỆN THANH NHÀN – HÀ NỘI

PHẪU THUẬT CỘT SỐNG BẰNG ROBOT MAZOR RENAISSANCE TẠI BỆNH VIỆN THANH NHÀN – HÀ NỘI
Đào Quang Minh1, Phan Minh Trung1, Hà Văn Lĩnh1, Nghiêm Việt Dũng1
1 Bệnh viện Thanh Nhàn
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Phẫu thuật Cột sống với sự trợ giúp của Robot gần đây cho phép thực hiện được các kỹ thuật mổ ít xâm lấn và nâng cao độ chính xác của phẫu thuật. Thế hệ Robot đầu tiên, SpineAssist (Mazor Robotics Ltd., Caesarea, Israel) đã được cấp chứng nhận FDA năm 2004. Với khả năng thực hiện việc dẫn đường phẫu thuật theo thời gian thực trong mổ và định vị các mục tiêu trong không gian 3 chiều, phẫu thuật với sự trợ giúp Robot có độ chính xác cao hơn, giảm phơi nhiễm tia xạ, giảm các biến chứng, giảm thời gian phẫu thuật và phục hồi nhanh. Hiện nay, Robot được sử dụng trong phẫu thuật cột sống chủ yếu ở các trường hợp đặt dụng cụ cố định cột sống và hàn xương. Tuy nhiên gần đây có nhiều báo cáo về các qui trình phẫu thuật phức tạp hơn được ứng dụng như định vị mổ lấy u cột sống, các qui trình can thiệp chống đau, tạo hình thân đốt sống, các phẫu thuật chỉnh gù, vẹo và các biến dạng khác của cột sống. Bệnh viện Thanh Nhàn năm 2019 được đầu tư 3 phòng mổ Hybrid hiện đại với trang thiết bị đồng bộ, trong đó có hệ thống Robot Mazor Renaissance (thế hệ thứ 2) chuyên dụng hỗ trợ phẫu thuật cột sống. Chúng tôi đã thực hiện thành công phẫu thuật cột sống với sự trợ giúp của Robot Mazor và hiện nay đây đã là qui trình phẫu thuật thường qui tại BV Thanh Nhàn.

Kỹ thuật cố định và hàn xương thân đốt cột sống bằng phương pháp vít qua cuống được sử dụng  phổ  biến  trên  thế  giới  và  tại  Việt  nam. Trước  kia,  kỹ  thuật  này  được  thực  hiện  dưới phẫu trường mổ mở, các PTV dựa vào các mốc giải phẫu tự nhiên để xác định vị trí điểm vào cuống và hướng bắt vít (Free hand technique). Tuy  nhiên  mổ  mở  có  nhiều  hạn  chế  như  mất máu nhiều, gây tổn thương nhiều các cấu trúc giải phẫu lành như cơ, dây chằng vàxương, diện khớp, thời gian hồi phục lâu, di chứng đau sau mổ…Vì vậy hiện nay xu hướng ứng dụng các kỹ thuật  mổ  ít  xâm  lấn  ngày  càng  phổ  biến  tuy nhiên để thực hiện kỹ thuật chính xác và an toàn qua phẫu trường rất nhỏ của các kỹ thuật ít xâm lấn thì cần có các phương tiện dẫn đường chính xác.  Thực hiện việc này đòi hỏi kinh nghiệm và nguy cơ cao xảy ra các sai lệch vị trí vít có thể dẫn đến các biến chứng về mạch máu và thần kinh nặng nề. Với C-Arm 2 D như hiện tại chúng tôi đang sử dụng vẫn có những hạn chế trong việc xác định chính xác vị trí của vít nhất là trong các trường hợp cố định nhiều chân cuống trên một đoạn cột sống dài trong những trường hợp chỉnh gù, vẹo và  các  trường  hợp  biến  đổi  giải  phẫu  bệnh  lý khác của cột sốngPhẫu  thuật  cột  sống  với trợ  giúp  Robot  đã được nhiều nghiên cứu trên thế giới chứng minh đem lại những ích lợi vượt trội và rõ ràng cho cả bệnh nhân, phẫu thuật viên cũng như các nhân viên phòng mổ so với phẫu thuật kinh điển.Việc lập kế hoạch trước mổ giúp PTV xác định rõ vị trí của các mạch máu và rễ thần kinh lớn với các liên quan giải phẫu của chúng, giúp tránh gây tổn thương cho các cấu trúc quan trọng này trong quá trình phẫu thuật bóc tách phần mềm cũng như đặt vít cố định cuống sống. Việc nhận định các mốc giải phẫu trongmổ ở các trường hợp bệnh lý như U, biến dạng gù, vẹo, thoái hoá cũng  rất  khó  khăn  thì  robot  với  khả  năng  tích hợp dữ liệu chẩn đoán hình ảnh trước mổ và dẫn đường  theo  thời  gian  thực  trong  mổ  đã  giúp phẫu  thuật  viên  có  thể  thực  hiện  thao  tác  an toàn  và  chính  xác  với  các  mục  tiêu  ở  sâu  và ngoài tầm nhìn (nhất là trong các trường mổ ít xâm lấn). Và cũng với khả năng này, robot giúp tiến hành được phẫu thuật từ xa (Tele-surgery). Với việc dữ liệu được nhập, xử lý và đồng bộ với dữ  liệu  hình  ảnh  trong  mổ  chỉ  1lần  làm  cho giảm thiểu tối đa nguy cơ phơi nhiễm tia xạ với cả bệnh nhân, PTV và các nhân viên phòng mổ do việc sử dụng màn tăng sáng liên tục trong phòng mổ