PHẪU THUẬT ĐIỀU TRỊ DỊ DẠNG ĐỘNG TĨNH MẠCH VÙNG ĐẦU MẶT CỔ

PHẪU THUẬT ĐIỀU TRỊ DỊ DẠNG ĐỘNG TĨNH MẠCH VÙNG ĐẦU MẶT CỔ
Đỗ Thị Ngọc Linh1,2, Trần Thiết Sơn2,3, Nguyễn Hồng Hà1
1 Bệnh viện hữu nghị Việt Đức
2 Đại học Y Hà Nội
3 Đại học Y dược, Đại học quốc gia Hà Nội
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Dị dạng động tĩnh mạch vùng đầu mặt cổ là loại bệnh lý tương đối hiếm gặp, nhưng có diễn biến bất thường, nhiều biến chứng và khó điều trị nhất trong các loại bất thường mạch máu. Nghiên cứu của chúng tôi là nghiên cứu mô tả và can thiệp lâm sàng không đối chứng cho nhóm 93 bệnh nhân dị dạng động tĩnh mạch vùng đầu mặt cổ, được chẩn đoán và điều trị phẫu thuật tại khoa Phẫu thuật hàm mặt và tạo hình, bệnh viện Việt Đức từ năm 2009 đến năm 2020. 88 bệnh nhân được điều trị bằng nút mạch và phẫu thuật cắt bỏ khối dị dạng, 5 bệnh nhân được phẫu thuật đơn thuần. Sau thời gian theo dõi trung bình 57,6 tháng, kết quả điều trị tốt hay khỏi bệnh chiếm 62,7%, khá hay đỡ chiếm 29,8%, không đỡ chiếm 7,5%. Các yếu tố liên quan tới tỷ lệ khỏi bệnh cao là: Điều trị lần đầu, tổn thương khu trú 1 vùng giải phẫu, kích thước nhỏ hơn 5cm, có ít hơn 5 động mạch nuôi, giai đoạn lâm sàng II, được lấy bỏ hoàn toàn trong phẫu thuật.

Dị dạng động tĩnh mạch (DDĐTM) được xếp vào nhóm dị dạng mạch máu dơn thuần có dòng chảy nhanh theo phân loại của hội nghiên cứu các bất thường mạch máu thế giới (ISSVA)1, chiếm khoảng  10 –15%  các bất thường mạch máu2. Chẩn đoán bệnh dựa trên các đặc điểm lâm sàng điển hình và hình ảnh ổ dị dạng trên phim chụp mạch máu, phương pháp điều trị đươc sử dụng nhiều nhất là phẫu thuật.3,4Vùng đầu mặt cổ là vùng  có  đặc  điểm  mạch  máu  phức  tạp  và  có nhiều cơ quan quan trọng, do đó DDĐTM ở vùng này thường gặp nhiều khó khăn trong điều trị hơn các vùng khác của cơ thể. 5,6Chúng tôi tiến hành nghiên cứu này nhằm mục đích đánh giá kết quả điều trị phẫu thuật DDĐTM vùng đầu mặt cổ ở bệnh viện Việt Đức trong 13 năm.