Rối loạn Lipoprotein ở bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối lọc màng bụng liên tục ngoại trú

Ngày nay, suy thận mạn (STM) đang gia tăng trên thế giới. Nhờ các phương pháp điều trị thay thế thận như thận nhân tạo (TNT), lọc màng bụng (LMB), ghép thận mà tuổi thọ của các bệnh nhân STM được  kéo  dài.  Tuy nhiên  lại  xuất  hiện  rất nhiều  biến  chứng  của  bệnh  trong đó biến  chứng tim mạch là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong. Có nhiều yếu tố nguy cơ liên quan biến chứng tim mạch ở bệnh nhân STM giai đoạn cuối. Rối loạn lipoprotein được  coi là  một  trong những  yếu  tố nguy cơ quan trọng  thúc  đẩy  tiến  trình xơ vữa động mạch (XVĐM) nói chung và xơ vữa mạch thận nói riêng. Ở Việt Nam, một số tác giả nghiên cứu rối loạn lipoprotein trên đối tượng bệnh nhân ĐTĐ và tim mạch là chủ yếu [1, 2, 4, 5]. Chúng tôi  chưa  thấy  có  nghiên  cứu  nào  về  rối  loạn lipoprotein ở  bệnh  nhân  điều  trị LMB. Trong khi đó rối loạn lipoprotein ở bệnh nhân LMB được cho là nặng nề hơn nhiều so với bệnh nhân TNTCK ở rất nhiều nghiên cứu trên thế giới [6, 7]. Vì vậy chúng tôi tiến hành đề tài “Nghiên cứu rối loạn lipo- protein ở bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối lọc màng bụng liên tục ngoại trú” nhằm mục tiêu:
Đánh giá sự thay đổi một số thành phần lipo- protein huyết thanh ở bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối trong 6 tháng điều trị lọc màng bụng liên tục ngoại trú (continuos ambulatory peritoneal dialysis – CAPD).
I.    ĐỐI   TƯỢNG   VÀ   PHƯƠNG   PHÁP NGHIÊN CỨU
1.    Đối tượng nghiên cứu
47 bệnh nhân (BN) được chẩn đoán STM giai đoạn IIIb, IV, được điều trị bằng phương pháp CAPD tại Khoa Thận – Tiết niệu, bệnh viện Bạch Mai từ 2006 – 2007.
2.    Phương pháp nghiên cứu
Mô tả tiến cứu theo dõi dọc 6 tháng (T0: thời điểm  trước  LMB; T1: thời  điểm  sau khi bắt  đầu LMB 1 tháng; T3: thời điểm sau LMB 3 tháng; T6:
thời điểm sau khi LMB 6 tháng). Các bệnh nhân được hỏi bệnh, thăm khám lâm sàng theo mẫu bệnh  án  thiết  kế  riêng  và  được  lấy  máu  xét nghiệm (XN) các thành phần lipoprotein: cholesterol toàn phần (CT), triglycerid (TG), HDL – C, LDL – C tại khoa Hóa sinh bệnh viện Bạch Mai.
Các số liệu thu thập được xử lý theo thuật toán thống kê trên máy vi tính bằng chương trình phần
mềm SPSS 10.05.
Mục  tiêu:  đánh  giá  rối  loạn  lipoprotein ở  bệnh  nhân  suy thận  mạn  lọc  màng  bụng  liên  tục  ngoại  trú (CAPD). Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: 47 bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn IIIb, IV điều trị bằng CAPD được khám, làm xét nghiệm lipoprotein máu tại các thời điểm trước lọc, sau lọc 3 và 6 tháng. Kết quả: vào thời điểm 6 tháng, cholesterol toàn phần và TG tăng lên có ý nghĩa thống kê với lúc chưa lọc máu với p <  0,05 (CT tăng  cao nhất  là  5,62 ± 1,49 mmol/ và  TG tăng  cao nhất  là  2,11 ± 1,13 mmol/l. Hai chỉ số CT/HDL – C > 5 và LDL – C/HDL – C > 3 nguy cơ bệnh lý và tăng rõ rệt. Kết luận: rối loạn lipoprotein ở bệnh nhân suy thận mạn có xu hướng tăng sau 6 tháng điều trị CAPD.