Rối loạn nhân cách phân lập
Định nghĩa
Rối loạn nhân cách phân
lập là một điều kiện trong đó người bị ảnh hưởng tránh các hoạt động xã hội và
luôn né tránh sự tương tác với người khác. Nếu có rối loạn nhân cách phân lập,
có thể được xem như là một người cô độc, và có thể cảm thấy như thể không có ý
tưởng làm thế nào để tạo mối quan hệ cá nhân.
lập là một điều kiện trong đó người bị ảnh hưởng tránh các hoạt động xã hội và
luôn né tránh sự tương tác với người khác. Nếu có rối loạn nhân cách phân lập,
có thể được xem như là một người cô độc, và có thể cảm thấy như thể không có ý
tưởng làm thế nào để tạo mối quan hệ cá nhân.
Để những người khác, có
thể xuất hiện mờ hoặc humorless. Bởi vì không có xu hướng thể hiện cảm xúc, có
thể xuất hiện như thể không quan tâm về những gì đang xảy ra xung quanh. Tuy
nhiên, mặc dù có thể có vẻ xa cách, thực sự có thể cảm thấy cực kỳ nhạy cảm và
cô đơn.
thể xuất hiện mờ hoặc humorless. Bởi vì không có xu hướng thể hiện cảm xúc, có
thể xuất hiện như thể không quan tâm về những gì đang xảy ra xung quanh. Tuy
nhiên, mặc dù có thể có vẻ xa cách, thực sự có thể cảm thấy cực kỳ nhạy cảm và
cô đơn.
Nguyên nhân của rối loạn
nhân cách phân lập được biết rõ. Điều trị và thuốc có thể giúp đỡ.
nhân cách phân lập được biết rõ. Điều trị và thuốc có thể giúp đỡ.
Các triệu chứng
Những người có rối loạn
nhân cách phân lập được cô đơn. Nếu có điều kiện này, có thể:
nhân cách phân lập được cô đơn. Nếu có điều kiện này, có thể:
Thích ở một mình và thường
chọn các hoạt động đơn độc.
chọn các hoạt động đơn độc.
Độc lập và có tình thân.
Cảm thấy bối rối về cách
đối phó với dấu hiệu bình thường và xã hội nói chung có rất ít để nói.
đối phó với dấu hiệu bình thường và xã hội nói chung có rất ít để nói.
Thiếu bất kỳ mong muốn
mối quan hệ tình dục.
mối quan hệ tình dục.
Cảm thấy không thể trải
nghiệm niềm vui.
nghiệm niềm vui.
Vô tư hay tình cảm lạnh.
Không có lý do và có xu
hướng kém hơn ở trường học hoặc làm việc.
hướng kém hơn ở trường học hoặc làm việc.
Luôn đóng vai trò của
người theo dõi hơn là một nhà lãnh đạo.
người theo dõi hơn là một nhà lãnh đạo.
Một số các xu hướng có
thể đã trở nên đáng chú ý đầu tiên trong thời thơ ấu.
thể đã trở nên đáng chú ý đầu tiên trong thời thơ ấu.
Nếu có rối loạn nhân cách
phân lập, có thể không biết làm thế nào để kết nối, hoặc có thể cảm thấy quá lo
lắng xung quanh những người khác.
phân lập, có thể không biết làm thế nào để kết nối, hoặc có thể cảm thấy quá lo
lắng xung quanh những người khác.
Phổ tâm thần phân liệt
Rối loạn nhân cách phân
lập được xem là một phần của “phổ tâm thần phân liệt” rối loạn, trong
đó có rối loạn nhân cách và tâm thần phân liệt schizotypal. Các điều kiện này tất
cả đều có triệu chứng tương tự, chẳng hạn như khả năng bị hạn chế để làm cho các
kết nối xã hội cùng với một thiếu biểu hiện cảm xúc. Sự khác biệt chính là – không
giống như rối loạn nhân cách và tâm thần phân liệt schizotypal – những người có
rối loạn nhân cách phân lập liên lạc với thực tế. Nếu có rối loạn nhân cách phân
lập, không thể trải nghiệm hoang tưởng hoặc ảo giác.
lập được xem là một phần của “phổ tâm thần phân liệt” rối loạn, trong
đó có rối loạn nhân cách và tâm thần phân liệt schizotypal. Các điều kiện này tất
cả đều có triệu chứng tương tự, chẳng hạn như khả năng bị hạn chế để làm cho các
kết nối xã hội cùng với một thiếu biểu hiện cảm xúc. Sự khác biệt chính là – không
giống như rối loạn nhân cách và tâm thần phân liệt schizotypal – những người có
rối loạn nhân cách phân lập liên lạc với thực tế. Nếu có rối loạn nhân cách phân
lập, không thể trải nghiệm hoang tưởng hoặc ảo giác.
Ngoài ra, rối loạn nhân
cách phân lập không được đánh dấu bằng lời nói kỳ lạ. Mặc dù giai điệu có thể được
hoạt hình, những gì nói có ý nghĩa. Ngược lại, các mẫu hội thoại của những người
có rối loạn nhân cách schizotypal thường kỳ lạ và khó làm theo.
cách phân lập không được đánh dấu bằng lời nói kỳ lạ. Mặc dù giai điệu có thể được
hoạt hình, những gì nói có ý nghĩa. Ngược lại, các mẫu hội thoại của những người
có rối loạn nhân cách schizotypal thường kỳ lạ và khó làm theo.
Đến gặp bác sĩ khi
Điều trị rối loạn nhân
cách có thể hiệu quả nếu nó bắt đầu càng sớm càng tốt.
cách có thể hiệu quả nếu nó bắt đầu càng sớm càng tốt.
Nếu ai đó gần gũi với đã
kêu gọi tìm sự giúp đỡ cho các triệu chứng phổ biến cho rối loạn nhân cách phân
lập, thực hiện một cuộc hẹn, bắt đầu với một bác sĩ chăm sóc chính hay chuyên môn
về sức khỏe tâm thần.
kêu gọi tìm sự giúp đỡ cho các triệu chứng phổ biến cho rối loạn nhân cách phân
lập, thực hiện một cuộc hẹn, bắt đầu với một bác sĩ chăm sóc chính hay chuyên môn
về sức khỏe tâm thần.
Nếu nghi ngờ một người
thân có thể có rối loạn nhân cách phân lập, nhẹ nhàng tìm kiếm sự chăm sóc y tế.
thân có thể có rối loạn nhân cách phân lập, nhẹ nhàng tìm kiếm sự chăm sóc y tế.
Nguyên nhân
Những nguyên nhân chính
xác của rối loạn nhân cách phân lập được biết, mặc dù một sự kết hợp của các yếu
tố di truyền và môi trường – đặc biệt là ở trẻ nhỏ – được cho là đóng góp vào sự
phát triển của tất cả các rối loạn nhân cách.
xác của rối loạn nhân cách phân lập được biết, mặc dù một sự kết hợp của các yếu
tố di truyền và môi trường – đặc biệt là ở trẻ nhỏ – được cho là đóng góp vào sự
phát triển của tất cả các rối loạn nhân cách.
Nếu có rối loạn nhân cách
phân lập, có thể có cha mẹ đã lạnh nhạt hoặc không đáp ứng với nhu cầu tình cảm.
Hoặc, có thể đã quá bị nhạy cảm ở tuổi vị thành niên sớm và đã có những nhu cầu
điều trị với ít phiền toái hoặc khinh miệt.
phân lập, có thể có cha mẹ đã lạnh nhạt hoặc không đáp ứng với nhu cầu tình cảm.
Hoặc, có thể đã quá bị nhạy cảm ở tuổi vị thành niên sớm và đã có những nhu cầu
điều trị với ít phiền toái hoặc khinh miệt.
Một lịch sử gia đình –
có cha mẹ có bất kỳ các rối loạn về phổ tâm thần phân liệt – cũng làm tăng nguy
cơ phát triển các rối loạn.
có cha mẹ có bất kỳ các rối loạn về phổ tâm thần phân liệt – cũng làm tăng nguy
cơ phát triển các rối loạn.
Yếu tố nguy cơ
Phát triển nhân cách bị
ảnh hưởng bởi xu hướng di truyền cũng như các yếu tố môi trường, đặc biệt là
trong thời thơ ấu. Những yếu tố làm tăng nguy cơ phát triển chứng rối loạn nhân
cách phân lập bao gồm:
ảnh hưởng bởi xu hướng di truyền cũng như các yếu tố môi trường, đặc biệt là
trong thời thơ ấu. Những yếu tố làm tăng nguy cơ phát triển chứng rối loạn nhân
cách phân lập bao gồm:
Có cha hoặc mẹ hoặc người
thân khác, những người có rối loạn nhân cách phân lập, rối loạn nhân cách hay tâm
thần phân liệt schizotypal.
thân khác, những người có rối loạn nhân cách phân lập, rối loạn nhân cách hay tâm
thần phân liệt schizotypal.
Trải qua một môi trường
thời thơ ấu của mình có khinh miệt.
thời thơ ấu của mình có khinh miệt.
Lạm dụng trẻ em hoặc ngược
đãi.
đãi.
Tình chia tách cha mẹ.
Các biến chứng
Những người có rối loạn
nhân cách phân lập có nguy cơ gia tăng:
nhân cách phân lập có nguy cơ gia tăng:
Phát triển các rối loạn
nhân cách schizotypal, tâm thần phân liệt hay rối loạn ảo tưởng khác.
nhân cách schizotypal, tâm thần phân liệt hay rối loạn ảo tưởng khác.
Nghiện ma túy, đặc biệt
với thuốc psychedelic.
với thuốc psychedelic.
Nghiện rượu.
Trầm cảm.
Rối loạn lo âu.
Rối loạn hoảng sợ.
Ám ảnh xã hội.
Các rối loạn nhân cách.
Các xét nghiệm và chẩn đoán
Chẩn đoán phân lập rối
loạn nhân cách thường được dựa trên một cuộc phỏng vấn sâu với bác sĩ về triệu
chứng cũng như y tế và lịch sử cá nhân. Bác sĩ có thể thực hiện một kỳ kiểm tra
để loại trừ các điều kiện khác mà có thể gây ra hoặc góp phần làm các triệu chứng.
Cũng có thể gặp nhà sức khỏe tâm thần chuyên nghiệp để đánh giá thêm.
loạn nhân cách thường được dựa trên một cuộc phỏng vấn sâu với bác sĩ về triệu
chứng cũng như y tế và lịch sử cá nhân. Bác sĩ có thể thực hiện một kỳ kiểm tra
để loại trừ các điều kiện khác mà có thể gây ra hoặc góp phần làm các triệu chứng.
Cũng có thể gặp nhà sức khỏe tâm thần chuyên nghiệp để đánh giá thêm.
Để được chẩn đoán mắc
chứng rối loạn nhân cách phân lập, phải đáp ứng các tiêu chí nêu ra trong hướng
dẫn sử dụng chẩn đoán và thống kê các rối loạn tâm thần (DSM), được công bố bởi
Hiệp hội Tâm thần Mỹ. Tiêu chí để phân lập nhân cách để được chẩn đoán rối loạn
bao gồm bốn hoặc nhiều hơn các đặc điểm sau:
chứng rối loạn nhân cách phân lập, phải đáp ứng các tiêu chí nêu ra trong hướng
dẫn sử dụng chẩn đoán và thống kê các rối loạn tâm thần (DSM), được công bố bởi
Hiệp hội Tâm thần Mỹ. Tiêu chí để phân lập nhân cách để được chẩn đoán rối loạn
bao gồm bốn hoặc nhiều hơn các đặc điểm sau:
Không muốn cũng không được
hưởng các mối quan hệ gần gũi, bao gồm một phần của một gia đình.
hưởng các mối quan hệ gần gũi, bao gồm một phần của một gia đình.
Hầu như luôn luôn chọn
các hoạt động đơn độc.
các hoạt động đơn độc.
Có rất ít, nếu có, quan
tâm đến trải nghiệm tình dục với một người khác.
tâm đến trải nghiệm tình dục với một người khác.
Có niềm vui ít, nếu có,
hoạt động và ít trải nghiệm cảm xúc mạnh mẽ.
hoạt động và ít trải nghiệm cảm xúc mạnh mẽ.
Không có bất kỳ người
thân hoặc bạn tri kỷ khác.
thân hoặc bạn tri kỷ khác.
Dường như không quan tâm
đến lời khen ngợi hay chỉ trích.
đến lời khen ngợi hay chỉ trích.
Dường như cảm lạnh, tách
ra hoặc không biểu lộ.
ra hoặc không biểu lộ.
Đối với phân lập rối loạn
nhân cách để được chẩn đoán, các bác sĩ đầu tiên có thể cần phải loại trừ điều
kiện với các triệu chứng tương tự, chẳng hạn như tự kỷ hay hội chứng Asperger.
nhân cách để được chẩn đoán, các bác sĩ đầu tiên có thể cần phải loại trừ điều
kiện với các triệu chứng tương tự, chẳng hạn như tự kỷ hay hội chứng Asperger.
Phương pháp điều trị và
thuốc
thuốc
Nếu có rối loạn nhân cách
phân lập, có thể thích đi theo cách riêng và tránh tiếp xúc với người khác, kể
cả bác sĩ. Có thể quá quen với cuộc sống không có sự gần gũi về cảm xúc mà không
chắc chắn muốn thay đổi – hoặc có thể. Và nếu đi vào điều trị, có thể tìm thấy
rất khó để mở về cuộc sống bên trong.
phân lập, có thể thích đi theo cách riêng và tránh tiếp xúc với người khác, kể
cả bác sĩ. Có thể quá quen với cuộc sống không có sự gần gũi về cảm xúc mà không
chắc chắn muốn thay đổi – hoặc có thể. Và nếu đi vào điều trị, có thể tìm thấy
rất khó để mở về cuộc sống bên trong.
Tuy nhiên, một liệu pháp
điều trị kinh nghiệm với rối loạn nhân cách phân lập có khả năng hiểu nhu cầu
cho không gian cá nhân và những suy nghĩ riêng tư. Với một liệu pháp có kỹ năng
và kiên nhẫn, có thể tạo ra tiến bộ đáng kể.
điều trị kinh nghiệm với rối loạn nhân cách phân lập có khả năng hiểu nhu cầu
cho không gian cá nhân và những suy nghĩ riêng tư. Với một liệu pháp có kỹ năng
và kiên nhẫn, có thể tạo ra tiến bộ đáng kể.
Thuốc. Không có thuốc điều
trị cụ thể cho các rối loạn nhân cách phân lập. Tuy nhiên, các bác sĩ có thể kê
toa thuốc để giúp điều trị một số triệu chứng, cũng như các điều kiện liên quan
như lo âu và trầm cảm. Ví dụ, không có khả năng tâm lý để trải nghiệm niềm vui,
có thể được điều trị bằng bupropion (Wellbutrin). Risperidone (Risperdal) hoặc
olanzapine (Zyprexa) có thể giúp đỡ với những cảm xúc san phẳng và các vấn đề xã
hội.
trị cụ thể cho các rối loạn nhân cách phân lập. Tuy nhiên, các bác sĩ có thể kê
toa thuốc để giúp điều trị một số triệu chứng, cũng như các điều kiện liên quan
như lo âu và trầm cảm. Ví dụ, không có khả năng tâm lý để trải nghiệm niềm vui,
có thể được điều trị bằng bupropion (Wellbutrin). Risperidone (Risperdal) hoặc
olanzapine (Zyprexa) có thể giúp đỡ với những cảm xúc san phẳng và các vấn đề xã
hội.
Tâm lý trị liệu. Nhận
thức hành vi liệu pháp giúp thay đổi niềm tin và hành vi đó là vấn đề. Nếu có rối
loạn nhân cách phân lập, trị liệu có thể giúp tăng độ nhạy cảm với các tín hiệu
giữa các cá nhân và phát triển kỹ năng xã hội. Ví dụ, có thể học cách thích hợp
để phản ứng trong tình huống xã hội thông thường, như được giới thiệu cho một
người mới. Điều trị cũng sẽ giúp cảm thấy ít lo lắng trong các tình huống xã hội.
thức hành vi liệu pháp giúp thay đổi niềm tin và hành vi đó là vấn đề. Nếu có rối
loạn nhân cách phân lập, trị liệu có thể giúp tăng độ nhạy cảm với các tín hiệu
giữa các cá nhân và phát triển kỹ năng xã hội. Ví dụ, có thể học cách thích hợp
để phản ứng trong tình huống xã hội thông thường, như được giới thiệu cho một
người mới. Điều trị cũng sẽ giúp cảm thấy ít lo lắng trong các tình huống xã hội.
Nhóm điều trị. Điều trị
có thể có hiệu quả hơn nếu có thể tương tác với những người khác cũng đang thực
tập kỹ năng giao tiếp mới. Nhóm điều trị cũng có thể cung cấp một cơ cấu hỗ trợ
và tăng động lực xã hội.
có thể có hiệu quả hơn nếu có thể tương tác với những người khác cũng đang thực
tập kỹ năng giao tiếp mới. Nhóm điều trị cũng có thể cung cấp một cơ cấu hỗ trợ
và tăng động lực xã hội.
Nguồn: https://yhnbook.blogspot.com/2018/07/roi-loan-nhan-cach-phan-lap.html