So sánh hiệu quả giảm đau sau mổ của phương pháp gây tê cơ dựng sống thắt lưng hai bên so với phương pháp pca morphin ở bệnh nhân phẫu thuật cột sống thắt lưng

So sánh hiệu quả giảm đau sau mổ của phương pháp gây tê cơ dựng sống thắt lưng hai bên so với phương pháp pca morphin ở bệnh nhân phẫu thuật cột sống thắt lưng
Vũ Hoàng Phương1,2, Nguyễn Anh Tuấn3
1 Trường Đại học Y Hà Nội
2 Bệnh Viện Đại học Y Hà Nội
3 Bệnh viện Xanhpon Hà Nội
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Nghiên cứu nhằm mục tiêu so sánh hiệu đau sau mổ của phương pháp gây tê mặt phẳng cơ dựng sống thắt lưng 2 bên so với PCA morphine ở bệnh nhân phẫu thuật cột sống thắt lưng. 60 bệnh nhân phẫu thuật cột sống thắt lưng theo chương trình được chia làm 2 nhóm: 30 bệnh nhân được giảm đau sau mổ bằng phương pháp gây tê mặt phẳng cơ dựng sống thắt lưng 2 bên dưới hướng dẫn của siêu âm và 30 bệnh nhân bằng PCA morphine tại Khoa Gây mê Hồi sức và Chống đau – Bệnh viện Đại học Y Hà Nội từ tháng 9/2019 – 9/2020. Điểm đau VAS khi nghỉ và vận động, lượng morphine tiêu thụ sau mổ của nhóm gây tê mặt phẳng cơ dựng sống thắt lưng trong 24h sau mổ đều thấp hơn có ý nghĩa thống kê so với nhóm PCA morphine (16,4 ± 6,6 vs 25,9 ± 5,9 mg, p < 0,05). Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy phong bế mặt phẳng cơ dựng sống thắt lưng 2 bên có hiệu quả giảm đau sau mổ tốt cho các phẫu thuật cột sống thắt lưng.

Phẫu thuật cột sống thường có mức độ đau nhiều và thường gặp trong 1 vài ngày đầu sau mổ. Kiểm soát đau tốt sau mổ cột sống giúp làm tăng cường chất lượng hồi phục của người bệnh, vận động sớm, ngăn ngừa tiến triển thành đau mạn tính. Các phương pháp giảm đau sau mổ cột sống phổ biến hiện nay như dùng các thuốc giảm đau đường uống, đường tĩnh mạch, morphine tủy sống, ngoài màng cứng, phong bế vết mổ.1,2 Những năm gần đây, dưới hướng dẫn siêu âm đã có thêm nhiều phương pháp giảm đau vùng áp dụng cho giảm đau cấp hay mạn tính cho vùng ngực và thắt lưng. Gây tê mặt  phẳng  cơ  dựng  sống  thắt  lưng  (lumbar erector  spinae  –  ESP)  là  kỹ  thuật  đưa  một lượng thuốc tê vào mặt phẳng giữa cơ dựng sống và mỏm ngang cột sống dưới hướng dẫn của siêu âm. Thuốc tê sẽ lan đến vị trí đi ra của nhánh lưng rễ thần kinh tủy sống từ đó sẽ phong bế thần kinh chi phối cảm giác vùng cơ, da và xương ở vùng cột sống thắt lưng tương ứng. 3,4 Tại Việt Nam, phong bế cơ dựng sống vùng thắt lưng để giảm đau sau mổ cho bệnh nhân  phẫu  thuật  cột  sống  thắt  lưng  vẫn  là phương pháp mới và cũng như vẫn chưa có nghiên cứu nào về đánh giá về hiệu quả thực sự giảm đau sau mổ của phong bế ESP thắt lưng so với các phương pháp giảm đau truyền thống như Patient Controlled Analgesia (PCA) morphine trong phẫu thuật cột sống thắt lưng