Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển của kinh tế và khoa học kỹ thuật, vấn đề chăm sóc sức khoẻ ngày càng được quan tâm chặt chẽ hơn, trong đó phương pháp chăm sóc sức khoẻ ít phải can thiệp và sử dụng hoá chất là lựa chọn hàng đầu. Châm tê được xem là một trong những phương pháp vô cảm trong phẫu thuật với những ưu điểm vượt trội, là thành tựu của quá trình phát triển lâu dài của ngành châm cứu học.
Đặc biệt, châm tê đã trở thành phương pháp vô cảm thường quy trong phẫu thuật bướu cổ nhờ những ưu điểm của nó mà cách vô cảm khác không có như ít chảy máu, bệnh nhân tỉnh táo hoàn toàn trong cuộc mổ nên kiểm soát được chức năng của dây thần kinh quặt ngược [2, 3].
Với mục đích phát huy thế mạnh của việc kết hợp giữa y học cổ truyền và y học hiện đại, chúng tôi tiến hành đề tài “So sánh tác dụng giảm đau giữa châm tê và gây tê đám rối cổ nông trong phẫu thuật bướu cổ đơn thuần” nhằm mục tiêu:
1. So sánh hiệu quả vô cảm và tác dụng giảm đau sau mổ bướu cổ đơn thuần của phương pháp điện châm với phương pháp gây tê đám rối cổ nông bằng lidocain 1,5%.
2. Đánh giá tác dụng phụ của 2 phương pháp châm tê và gây tê đám rối cổ nông trong phẫu thuật bướu cổ đơn thuần.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu gồm: 60 bệnh nhân bướu cổ đơn thuần có chỉ định phẫu thuật được chia ngẫu nhiên thành 2 nhóm : Nhóm1 gồm 30 bệnh nhân được phẫu thuật dưới vô cảm bằng châm tê kết hợp thuốc hỗ trợ, Nhóm 2 gồm 30 bệnh nhân được phẫu thuật dưới vô cảm bằng gây tê đám rối cổ nông. Những bệnh nhân bị bướu cổ là trẻ em dưới 16 tuổi, bệnh nhân tâm thần, phụ nữ có thai, bệnh nhân không đồng ý phẫu thuật dưới điều kiện vô cảm bằng điện châm thuộc diện chống chỉ định, không đưa vào diện nghiên cứu.
2. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp châm tê phẫu thuật
Dựa theo lý luận của y học cổ truyền Phương Đông và dựa vào lý luận của y học hiện đại (giải phẫu, bệnh lý tuyến giáp), chúng tôi chọn 4 cặp huyệt sau để châm tê mổ bướu cổ: huyệt Hợp cốc, huyệt Nội quan, huyệt Khuyết bồn, huyệt Ế phong.
Phương pháp gây tê đám rối thần kinh cổ
Thuốc gây tê được sử dụng là Lidocain 1,5% liều lượng 4 ÷ 5 mg/kg thể trọng.
Thuốc hỗ trợ dùng chung cho cả hai nhóm
Seduxen 0,2mg/kg trọng lượng cơ thể, tiêm bắp trước khi rạch da 25 – 30 phút hoặc tiêm tĩnh mạch trước khi rạch da 5 – 10 phút. Fentanyl 2 mcg/kg trọng lượng cơ thể, tiêm tĩnh mạch trước thì rạch da 5 – 10 phút.
* Cách thức tiến hành gây tê đám rối cổ nông: Bệnh nhân nằm ngửa, kê gối dưới vai và quay đầu tối đa sang bên đối diện. Điểm chọc kim là điểm giữa bờ sau cơ ức – đòn – chũm. Liều thuốc tê là Lidocain từ 4 – 5 mg/kg thể trọng. Chọc kim qua hướng mũi kim chọc theo bờ sau cơ, chếch xuống dưới để chọc vào bao cơ ức – đòn – chũm. Bơm một lượng thuốc tê, quan sát thấy thuốc chạy dọc bao cơ xuống dưới là được. Tiếp theo lùi kim về phía điểm mốc rồi chọc thẳng kim vào giữa khoang cơ ức – đòn – chũm và cơ thang, đưa kim vào sâu khoảng 1cm rồi bơm nốt số thuốc còn lại sau đó rút kim và làm tương tự ở bên kia. Sau 10 phút có kiểm tra sơ bộ mức độ tê bằng phương pháp châm kim. Tiêu chuẩn đánh giá kết quả gây tê đám rối cổ giống như tiêu chuẩn đánh giá ở mục 2.3 [4].