Sử dụng vạt mạch xuyên động mạch ngực lưng trong phẫu thuật tạo hình

Vạt da cơ lưng rộng cuống mạch liền được I.Tasini phát hiện và sử dụng từ năm 1896, nhưng vạt da không kèm cơ lưng rộng với cuống  mạch  nuôi  là  nhánh  xuyên  từ  ñộng mạch ngực lưng gần ñây mới ñược Angrigiani và CS lần ñầu tiên ñưa vào áp dụng trên lâm sàng (1995). Ưu ñiểm của kỹ thuật sử dụng vạt mạch xuyên ngực lưng (MXNL) là bảo tồn khối cơ lưng rộng, không làm biến dạng nơi cho vạt; vạt ñược huy ñộng lớn và vạt có cuống mạch ñủ dài ñáp ứng tốt cho mọi mục ñích tạo hình [1,7,8]. Vạt MXNL ñã ñược nhiều tác giả trên thế giới nghiên cứu và áp dụng thành công trong tạo hình, nhưng cho ñến nay tại Việt nam chúng tôi chưa tìm thấy có một công trình nào nghiên cứu về vạt MXNL. Bài báo này giới thiệu những kinh nghiệm bước ñầu của chúng tôi về kỹ thuật ngoại khoa và chỉ ñịnh sử dụng vạt da MXNL trong phẫu thuật tạo hình che phủ các khuyết phần mềm lớn. Mục tiêu:
1.    Mô tả quy trình phẫu tích vạt mạch xuyên ñộng mạch ngực lưng.
2.    Nhận xét một số chỉ ñịnh của vạt mạch xuyên ñộng mạch ngực lưng trong phẫu thuật tạo hình.
II.    ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
1.    ðối tượng nghiên cứu
Năm bệnh nhân (3 nam, 2 nữ) có các khuyết phần mềm lớn tại vùng cổ, ngực, bàn tay và bàn chân ñã ñược ñiều trị tại Khoa Phẫu thuật Tạo hình, Bệnh viện ða khoa Xanh Pôn, Hà Nội từ tháng 9/2008 ñến tháng 1/2011. Tuổi của các bệnh nhân từ 18-55 (trung bình 29,8). Nguyên nhân gây tổn khuyết phần mềm bao gồm xạ trị (2 trường hợp), sẹo bỏng axit (1 trường hợp) và do chấn thương (2 trường hợp).  Kích  thước của  các  tổn  khuyết phần
mềm dao ñộng từ 30cm2  ñến 144cm2  (trung
bình 83.2cm2). Vạt MXNL ñược sử dụng ở dạng tự do (3 trường hợp) và dạng vạt có cuống nuôi (2 trường hợp). Các dữ liệu về bệnh nhân nghiên cứu ñược thể hiện trong bảng 1.
Vạt mạch xuyên của ñộng mạch ngực lưng thuộc thể loại mới trong phẫu thuật tạo hình và ñược áp dụng trên lâm sàng từ hơn một thập kỷ nay. Mục tiêu: 1. Mô tả qui trình phẫu tích vạt da nhánh xuyên ñộng mạch ngực lưng. 2. Nhận xét một số chỉ ñịnh của vạt trong phẫu thuật tạo hình. ðối tượng và phương pháp: Từ tháng 9/2008 ñến tháng 1/2011, 5 bệnh nhân có các khuyết tổn phần mềm rộng ở cổ bên, thành ngực, bàn tay và bàn chân ñược phẫu thuật tạo hình bằng vạt mạch xuyên ñộng mạch ngực lưng. Kết quả: Kích thước vạt ñủ lớn (rộng nhất 10cm, dài nhất 18cm). Cuống mạch nuôi vạt bao gồm nhánh xuyên trong cơ, nhánh ngoài và thân ñộng mạch ngực lưng dài trung bình 14,2 cm. Các dạng vạt ñược sử dụng: 2 vạt cuống mạch liền, 3 vạt tự do. Thành phần của vạt: 3 vạt da ñơn thuần, 2 vạt da có kèm một phần cơ lưng rộng. Các vạt che phủ 100% khuyết phần mềm cần tạo hình. Tất cả các vạt ñều sống và cho kết quả thẩm mỹ tốt ở nơi cho vạt và nhận vạt. Nơi lấy vạt không có hiện tượng ñọng dịch ở tất cả các trường hợp. Kết luận: Vạt nhánh xuyên ñộng mạch ngực lưng là một chất liệu ñáng tin cậy và linh hoạt cho mục ñích tạo hình che phủ các khuyết lớn trên cơ thể.