SỰ LƯU HÀNH CÁC CHỦNG ACINETOBACTER BAUMANNII KHÁNG CARBAPENEM TẠI BỆNH VIỆN ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

SỰ LƯU HÀNH CÁC CHỦNG ACINETOBACTER BAUMANNII KHÁNG CARBAPENEM TẠI BỆNH VIỆN ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Đường Thị Hồng Điệp1,, Cao Thị Phụng1
Đặt vấn đề: Tình hình kháng kháng sinh của Acinetobacter baumannii tại bệnh viện gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng đặc biệt là kháng carbapenem. Mục tiêu: Xác định tỉ lệ kháng kháng sinh, tỉ lệ mẫu bệnh phẩm, bệnh nhiễm khuẩn A. baumanii tại các khoa lâm sàng trong bệnh viện. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Thiết kế nghiên cứu cắt ngang khảo sát 76 trường hợp nhiễm A. baumannii phân lập, được thực hiện kháng sinh đồ được tại Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM từ tháng 5/2020 đến tháng 11/2020. Kết quả: Tỉ lệ kháng imipenem và meropenem là 93,4%, đề kháng hầu hết với các loại kháng sinh nghiên cứu khác với tỉ lệ trên 80%. Phân bố các khoa nhiễm khuẩn A. baumannii: Hồi sức tích cực với 54,0%. Nhiễm trùng đường hô hấp dưới (71,1%), nhiễm trùng máu (36,8%), nhiễm trùng da và mô mềm (23,2%). Bệnh phẩm nhiều nhất với Đàm, dịch phế quản (64,5%). Can thiệp hô hấp (75,0%), can thiệp tĩnh mạch (36,5%). Kết luận: Tỉ lệ kháng carbapenem 93,4% (imipenem and meropenem) phần lớn ở bệnh nhân nhiễm trùng đường hô hấp dưới.

Acinetobacter  spp. là nhóm vi khuẩn cơ hội gây ra các bệnh nhiễm trùng bệnh viện. Trong các mẫu bệnh phẩm, tác nhân gây bệnh cơ hội thường gặp nhất là Acinetobacter  baumanniivới ác bệnh phổ biến như viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết hoặc viêm màng não thứ phát.A. baumanniilà một mầm bệnh kháng kháng sinh  nghiêm  trọng  được  gọi  với  thuật  ngữ “ESKAPE”,  bao  gồm  các  nhóm  vi  khuẩn Enterococcus  faecium,  Staphylococcus  aureus, Clostridioides(trước đây là Clostridium) difficile, Pseudomonas  aeruginosa vàEnterobacteriaceae.Và nó là một trong những mầm bệnh được Tổ chức  Y  tế  Thế  giới  (WHO-World    Health Organization) xác định là ưu tiên quan trọng để khám phá kháng sinh.Các  chủng A.  baumaniikháng  carbapenem (Carbapenem-resistant A.  baumanii–CRAB)  là mầm bệnh thách thức nhất đối với việc quản lý lâm sàng và kiểm soát nhiễm trùng ở thời điểm hiện  tại.  Hơn  nữa,  nhiều  dòng  CRAB  khác  đã xuất  hiện  trên  thế  giới  và  biểu  hiện  kiểu  hình kháng thuốc rộng rãi (XDR -extensively  drug-resistant). Nhiễm trùng gây rabởi các chủng A. baumaniiXDR dẫn đến bước điều trị kháng sinh cuối cùng là tigecycline hoặc colistin; tuy nhiên những thuốc này không thực sự hiệu quả bởi vì độc tính khá cao.Tại Việt Nam Acinetobacter  baumaniilà một trong những tác nhân gây nhiễm trùng bệnh viện hàng đầu, gây ra nhiều gánh nặng về kinh tế và sức khỏe cộng đồng. Tỷ lệ vi khuẩn này kháng carbapenem  tại  Việt  Nam  dao  động  43-92% trong một tổng kết gần đây dành cho khu vực Đông  Nam Á  và  Đông Á [5]. Tình hình  nhiễm trùng bệnh viện do A. baumanii đang gia tăng ở hầu hết các bệnh viện tại TPHCM. Tuy nhiên, chỉ những triệu chứng và tỉ lệ nhiễm vẫn chưa nói lên được hết mức độ nguy hiểm của chủng vi khuẩn  này.  Trong  những  năm  gần  đây  thực trạng việc sử dụng kháng sinh tràn lan là rất phổ biến trong xã hội hiện tại. Hậu quả của việc sử dụng kháng sinh không đúng liều lượng sẽ dần tạo ra những chủng vi khuẩn kháng kháng sinh và tỉ lệ thất bại ngày càng tăng trong điều trị các bệnh lý liên quan đến vi khuẩn là  không  tránh khỏi. Sự gia tăng của các bệnh nhiễm trùng liên quan  đến  chăm  sóc  sức  khỏe  gây  ra  bởi  các chủng A. baumanniiđa kháng thuốc cùng với sự phát triển khan hiếm của các loại kháng sinh mới trong những thập kỷ qua, là một mối đe dọa sức khỏe quan trọng.Với đặc điểm kháng thuốc luôn luôn biến đổi do các đột biến, sự chuyển gen giữa các loài, các chủng, việc theo dõi sự lưu hành của các chủng kháng thuốc, luôn luôn phải được đánh giá theo thời  gian  thực  là  hết  sức  cần  thiết.  Câu  hỏi nghiên  cứu  đặt  ra  là  tình  hình  đề  kháng carbapanem  củaA.  baumannicủa  các  bệnh  lý nhiễm trùng do A. baumannii tại bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM như thế nào?Mục tiêu nghiên cứu1.Xác định  tỉlệmẫu  bệnh  phẩm,  tỉlệcan thiệp  y  tế,  bệnh  nhiễm  khuẩn A.  baumanii,  tỉlệphân bốnhiễm  khuẩn A.  baumanii tại  các  khoa lâm sàng trong bệnh viện.2.Xác  định  tỉlệkháng  kháng  sinh  của A. baumannii.