SỰ TĂNG TRƯỞNG SỌ MẶT Ở TRẺ EM VIỆT NAM TỪ 10 ĐẾN 14 TUỔI THEO PHÂN TÍCH RICKETTS
TÓM TẮT
Mục tiêu: Nghiên cứu được thực hiện nhằm khảo sát sự tăng trưởng sọ mặt của trẻ em Việt Nam từ 10 đến 14 tuổi theo phân tích Ricketts.
Đối tượng và phương pháp: Đây là một nghiên cứu dọc thuần túy được thực hiện bằng cách đo đạc và chông phim trên 117 phim sọ nghiêng của 39 trẻ em Việt Nam (19 nam, 20 nữ) ở ba độ tuổi 10, 12 và 14 tuổi Các sô’đo đường thẳng và góc độ (26 sô’đo) được đo đạc và các bản vẽ nét trên phim của mỗi đôi tượng được chông theo phương pháp của Ricketts.
Kết quả: Sự tăng trưởng của phức hợp sọ mặt ở giai đoạn từ 10 đến 12 tuổi diễn ra mạnh hơn ở giai đoạn từ 12 đến 14 tuổi; trong đó, nữ tăng trưởng mạnh hơn nam trong giai đoạn từ 10 đến 12 tuổi, trong khi nam tăng trưởng mạnh hơn nữ trong giai đoạn từ 12 đến 14 tuổi. Hầu hết các sô’đo về’kích thước ở từng lứa tuổi của nam lớn hơn nữ: chiều dài nền sọ trước, khoảng cách từ khớp thái dương hàm đến mặt phẳng chân bướm, chiều dài cành ngang xương hàm dưới. Không có sự khác biệt giữa nam và nữ về’các sô’đo còn lại ở cả ba độ tuổi. Từ 10 đến 14 tuổi, hướng tăng trưởng chung của mặt tương đôi ổn định theo hướng xuống dưới và ra trước do góc trục mặt thay đổi không có ý nghĩa; cằm nhô ra trước (góc mặt tăng); xương hàm dưới xoay ra trước (góc mặt phẳng hàm dưới giảm và góc cung hàm dưới tăng); xương hàm trên duy trì tương quan với nền sọ và với xương hàm dưới tương đôi ổn định (góc Ba-N-A và độ lôi mặt không đổi); tỷ lệ chiều cao giữa các tầng mặt không thay đổi; khôi sọ mặt tiếp tục gia tăng kích thước (chiều dài nền sọ, chiều cao mặt phía sau, chiều dài cành ngang xương hàm dưới đều tăng). Khi chông phim tại điểm trung tâm Pt theo mặt phẳng Ba-N, các trục mặt của ba độ tuổi trùng nhau và các điểm môc của cấu trúc sọ mặt tăng trưởng theo mọi hướng, ngày càng xa Pt. Kết quả chông phim phù hợp và bổ’sung cho kết quả đo đạc các giá trị của các đặc điểm nghiên cứu.
Kết luận: Ở trẻ em Việt Nam từ 10 đến 14 tuổi, không có sự khác biệt về’ hình dạng của phức hợp sọ mặt giữa nam và nữ, tuy nhiên kích thước sọ mặt của nam lớn hơn nữ. Đông thời, khôi sọ mặt tăng trưởng theo mọi hướng so với tâm tăng trưởng Pt.
MỞ ĐẦU
Sự tăng trưởng ở tuổi nhỏ và dậy thì có một vai trò quan trọng trong sự phát triển răng mặt với sự thay đổi từ bộ răng hỗn hợp sang bộ răng vĩnh viễn, sự gia tăng tốc độ tăng trưởng của mặt và sự khác nhau về tốc độ tăng trưởng của xương hàm trên và xương hàm dưới. Cách tốt nhất để nghiên cứu sự tăng trưởng là theo dõi dọc. Có nhiều phương pháp phân tích sọ mặt được áp dụng, trong đó, phân tích Ricketts (1960) là một trong những công cụ phục vụ đắc lực cho nghiên cứu dọc. Ricketts đã xây dựng một phương pháp đơn giản, có thể áp dụng vào thực hành lâm sàng hàng ngày để mô tả, đánh giá các đặc điểm của răng, xương và mô mềm, đồng thời có thể dự báo sự tăng trưởng của chúng trong tương lai gần và xa. Các tâm điểm hình học (CC, Pt, Xi) được dùng làm điểm tham chiếu, giúp phân tích này có nhiều ưu điểm hơn những phân tích sọ mặt khác do đây là những điểm ít thay đổi nhất trong quá trình tăng trưởng của hệ thống sọ mặt và có thể xác đinh khá chính xác(7,5,4,16,19’20,27).
Trên thế’ giới đã có nhiều tác giả sử dụng phân tích Ricketts trong nghiên cứu và thực hành để để khảo sát các đặc điểm hình thái cũng như dự đoán sự tăng trưởng của sọ mặt như Li (2001), Matias (2004), Valdes (2004), Valente (2003). Ở Việt Nam, Lê Nguyên Lâm (2007) đã áp dụng phân tích Ricketts trên phim sọ nghiêng để nghiên cứu đặc điểm sọ mặt của trẻ 12 tuổi với 10 đặc điểm nghiên cứu(1130,13,2912).
Nhằm xác đinh mẫu tăng trưởng ở tuổi dậy thì của trẻ em Việt Nam và khai thác thế’ manh của phân tích Ricketts trong nghiên cứu và dự đoán tăng trưởng, chúng tôi tiến hành thực hiện đề’ tài này theo giả thuyết nghiên cứu: Không có sự khác biệt về đặc điểm hình thái nghiên cứu trên phim sọ nghiêng giữa trẻ 14 tuổi so với trẻ 10 tuổi
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất