Sự thay đổi độ tập trung chú ý và trí nhớ ngắn hạn sau hoạt động thể lực và trí lực ở một nhóm nam giới cao tuổi

Hiện nay trên thế giới cũng như ở Việt Nam tuổi thọ con người ngày càng cao, số người cao tuổi ngày càng nhiều nhờ vào những thành tựu to lớn của khoa học – y sinh học.  Vì vậy việc chăm sóc sức khoẻ cho người già được đặc biệt quan tâm.

Ở người già có sự giảm dần và không đảo ngược được khả năng thích nghi của cơ thể với môi trường [3, 4]. Cơ thể có thể nhận biết và thích nghi được với môi trường nhờ một tập hợp các chức năng thần kinh cấp cao, trong đó trí nhớ đóng vai trò trung tâm, tối quan trọng. Trí nhớ của người cao tuổi phụ thuộc trực tiếp vào mức độ tập trung chú ý, cách sống, hoạt động thể lực và trí lực, trình độ văn hoá, cảm xúc… Các yếu tố này ảnh hưởng chủ yếu trong giai đoạn tiếp nhận và củng cố thông tin [7]. Vậy các hoạt động thể lực và trí lực ảnh hưởng như thế nào đến độ tập trung chú ý và trí nhớ ngắn hạn của người cao tuổi ? Để giải đáp phần nào câu hỏi này chúng tôi tiến hành đề tài với mục tiêu:

Mô tả sự thay đổi độ tập trung chú ý và trí nhớ ngắn hạn sau nghiệm pháp bước tại chỗ và sau nghiệm pháp tính nhẩm ở một nhóm nam giới 60 – 70 tuổi.

I. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

1. Đối tượng nghiên cứu

Là 55 nam giới, tuổi từ 60 – 70, sống tại quận Đống Đa, Hà Nội, sức khoẻ  bình thường, không có bệnh lý về tim mạch, thần kinh và tâm thần, có khả năng giao tiếp bình thường. Các đối tượng nghiên cứu được chia làm hai nhóm:

– Nhóm A: Các đoi  tượng thường xuyên luyện tập thể lực và hoạt động giao tiếp xã hoi , gồm 25 người.

– Nhóm B: Các đối tượng ít luyện tập thể lực và hoạt động giao tiếp xã hội, gồm 30 người.

2. Phương pháp nghiên cứu

Thiết kế nghiên cứu: Mô tả cắt ngang.

Ở Việt Nam còn có ít công trình nghiên cứu về ảnh hưởng của hoạt động thể lực và trí lực lên chức năng trí tuệ của hệ thần kinh. Mục tiêu: Mô tả sự thay đổi độ tập trung chú ý và trí nhớ ngắn hạn sau nghiệm pháp bước tại chỗ và nghiệm pháp tính nhẩm ở một nhóm nam giới cao tuổi (60 – 70 tuổi). Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: 55 nam giới tuổi 60 – 70, được chia làm hai nhóm: Nhóm hoạt động (25 người) và nhóm ít hoạt động (30 người). Các đối tượng nghiên cứu thực hiện nghiệm pháp gắng sức bước tại chỗ và nghiệm pháp tính nhẩm. Trước và sau mỗi nghiệm pháp các đối tượng được đo độ tập trung chú ý và trí nhớ ngắn hạn. Kết quả: Sau gắng sức và sau tính nhẩm độ tập trung chú ý giảm rất có ý nghĩa ở cả hai nhóm (p < 0,01), nhưng chỉ số này ở nhóm hoạt động cao hơn nhóm ít hoạt động có ý nghĩa (p < 0,05). Ngược lại, trí nhớ ngắn hạn đều tăng lên ở cả hai nhóm sau cả hai nghiệm pháp (p < 0,05). Trong đó, sau gắng sức trí nhớ ngắn hạn ở nhóm hoạt động tăng nhiều hơn nhóm ít hoạt động (p < 0,05). Sau tính nhẩm chỉ số này không khác biệt giữa hai nhóm. Kết luận: Thường xuyên hoạt động thể lực và trí lực có khả năng làm tăng trí nhớ ngắn hạn và hạn chế mức giảm độ tập trung chú ý sau nghiệm pháp gắng sức bước tại chỗ và nghiệm pháp tính nhẩm ở nam giới 60 – 70 tuổi.