TÁC DỤNG CHỐNG NÔN CỦA CAO CHIẾT GỪNG VÀ TRẦN BÌ TRÊN CHUỘT NHẮT TRẮNG GÂY NÔN BẰNG CYCLOPHOSPHAMIDE
Tình hình và mục đích nghiên cứu: Gừng và Trần bì là 2 vị thuốc đã được sử dụng để chống nôn từ xa xưa. Nghiên cứu này được tiến hành trên mô hình gây nôn do sợ mùi vịlạ gây bởi cyclophospamid (60 mg/kg, tiêm phúc mô), dùng đ ể đánh giá tác dụng chống nôn của một v ài cao chiết từ 2 vị thuốc này.
Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu thực nghiệm (ngẫu nhiên, đối chứng). Sử dụng 90 chuột nhắt trắng chủng Swiss albino, phái đực,20-25g, do Viện Vaccin và Sinh phẩm Y tế Nha trang cung cấp
Đối tượng nghiên cứu: Cao cồn Gừng chứa 0,0216% 6-gingerol. Cao cồn Trần bì chứa 0,283% hesperidin
Phương tiện đánh giá: Tỷ lệ saccharin tiêu thụ của chuột trong các nhóm thử so với nhóm chứng uống cyclophosphamide CY(+). Số liệu thực nghiệm được xử lý thống kê với test t-Student và anova 1 yếu tố.
Kết quả: Cao G ừng và cao Trần bì (40mg/kg, uống) đều thể hiện tác dụng gia tăng lượng saccharin tiêu thụ so với nhóm CY(+): cao Gừng tăng 93,88% (P<0,001), cao Trần bì t ăng 59,18% (P<0,001). Cả 3 cao phối hợp đều làm tăng lượng saccharin tiêu thụ so với nhóm CY(+), trong đó G1-T1 tăng 115,14%, G2-T1 tăng 102,04%, G1-T2 tăng 87,07% (P<0,001).
Kết kuận: Cao phối hợp Gừng-Trần bì thể hiện tác dụng chống nôn trên chuột nhắt tiêm cyclophosphamide hơn cao Gừng và cao Trần bì sử dụng riêng lẻ. Tỷ lệ phối hợp Gừng-Trần bì 1-1 thể hiện tác dụng chống nôn thực nghiệm tốt hơn tỷ lệ phối hợp 1-2 và 2-1.
Nôn là một rối loạn tiêu hóa thường gặp và do nhiều nguyên nhân gây nên, từ những thay đổi sinh lý như thai nghén, say tàu xe, đến các phản ứng không mong muốn khi sử dụng thuốc ức chế thần kinh, hóa trị liệu, xạ trị liệu điều trị ung thư(2), …. Y học cổ truyền Việt Nam có kinh nghiệm sử dụng Gừng, Trần bì để phòng chống nôn do cảm cúm, thai nghén… Một số các nghiên cứu trong nước đã chứng tỏ tác dụng phòng chống nôn của các bài thuốc chứa Gừng hoặc Trần bì(5,6).
Kết quả nghiên cứu của một số tác giả nước ngoài cũngđã cho thấy bột Gừng có tác dụng phòng chống nôn do thai nghén, say xe, hóa trị liệu ung thư và phẫu thuật. Kết quả nghiên cứu trên 60 phụ nữ cho thấy khi uống 1 –2 g bột Gừng có tác dụng dự phòng nôn sau phẫu thuật tương tự metoclopramide (liều 10 mg và20 mg)(1,3). Thuốc bột hối hợp Gừng với Trần bì làm tăng pH dịch vị của chuột nhắt trắng(5), đây là m ột cơ sở quan trọngvề tiềm năng phòng chống nôn của 2 vị thuốc này. Để bổ sung hiệu quả chống nôn của Gừng và
Trần bì, làm tiền đề triển khai nghiên cứu chế phẩm chống nôn, chúng tôi tiến hành khảo sát tác dụng chống nôn thực nghiệm của các cao chiết Gừng, Trần bì trên chuột nhắt trắng gây nôn bằng cyclophosphamide
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất