Tác dụng điều trị của điện châm và chiếu đèn hồng ngoại trên bệnh nhân đau vai gáy do thoái hóa cột sống cổ

Nghiên cứu được tiến hành nhằm đánh giá tác dụng điều trị đau vai gáy do thoái hóa cột sống cổ (THCSC) của phương pháp điện châm kết hợp chiếu đèn hồng ngoại và tìm hiểu tác dụng không mong muốn trên lâm sàng. Kết quả nghiên cứu cho thấy điện châm kết hợp chiếu đèn hồng ngoại có tác dụng giảm đau trong đau vai gáy do THCSC và có tác dụng hơn so với điện châm đơn thuần: VAS sau điều trị của nhóm chứng 3,10 ± 1,12 cao hơn VAS sau điều trị của nhóm nghiên cứu là 2,57 ± 0,82 (p < 0,05); điểm NDI sau điều trị của nhóm nghiên cứu thấp hơn nhóm chứng (p < 0,05). Trong quá trình điều trị không có tác dụng không mong muốn trên lâm sàng. Từ đó có thể kết luận, điện châm kết hợp chiếu đèn hồng ngoại có tác dụng điều trị tốt và an toàn trên bệnh nhân đau vai gáy do THCSC.

Thoái hóa cột sống cổ (THCSC – Cervical spondylosis) đứng hàng thứ 2 và chiếm 14% trong các bệnh thoái hóa khớp [2, 3]. Y học hiện đại (YHHĐ) sử dụng các nhóm thuốc chống viêm, giảm đau không steroid, steroid, thuốc giãn cơ; kết hợp với chiếu tia hồng ngoại, sóng siêu âm…[4] để điều trị THCSC. Trong đó chiếu tia hồng ngoại là phương pháp thường được sử dụng do có tác dụng thư giãn cơ, giảm đau, dễ sử dụng và giá thành hợp lý. Y học cổ truyền (YHCT) xếp đau vai gáy do THCSC vào chứng Kiên tý, điều trị bằng nhiều phương pháp như điện châm, xoa bóp bấm huyệt, thuốc thang…có nhiều hiệu quả tốt. Chính vì vậy, được tiến hành nghiên cứu này với mục tiêu:
1.    Đánh giá tác dụng điều trị đau vai gáy do thoái hoá cột sống cổ bằng phương pháp điện châm kết hợp chiếu đèn hồng ngoại.
2. Theo dõi tác dụng không mong muốn của phương pháp điện châm kết hợp chiếu đèn hồng ngoại trên lâm sàng.
II.    ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
1.    Đối tượng
Gồm 60 bệnh nhân được chẩn đoán xác định đau vai gáy do THCSC, điều trị từ tháng 9/2010 đến tháng 4/2011 tại bệnh viện Y học Cổ truyền Trung ương.
1.1.    Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân theo y học hiện đại
Bệnh nhân không phân biệt lứa tuổi, giới tính, nghề nghiệp.
Được chẩn đoán xác định là THCSC [3] (lâm sàng có hội chứng cột sống cổ và/hoặc hội chứng rễ; cận lâm sàng có hình ảnh THCSC trên X-quang) trong đó có triệu chứng đau vai gáy.
Tình nguyện tham gia nghiên cứu và tuân thủ đúng quy trình điều trị.
1.2.    Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân theo YHCT:
Kiên tý thuộc một trong hai thể.
–    Phong hàn thấp tý.
–    Phong hàn thấp tý kèm can thận hư.
2.    Phương pháp
2.1.    Thiết kế nghiên cứu
Phương pháp tiến cứu, thử nghiệm lâm sàng mở, so sánh trước và sau điều trị, có đối chứng, tuyển chọn bệnh nhân theo phương pháp ghép cặp tương đồng (về tuổi, giới, thời gian mắc bệnh và mức độ đau theo thang điểm VAS), chia 2 nhóm:
–    Nhóm chứng: 30 bệnh nhân điều trị bằng điện châm đơn thuần.
Công thức huyệt: phong trì XI.20, Đại chùy XIII.14, Đại trữ VII.11, Kiên tỉnh XI.21, Kiên ngung II.15, Hợp cốc II.4, Bách hội XIII.20, Tứ thần thông, Giáp tích D1/2 – D5/6, A thị huyệt. [1].
–    Nhóm nghiên cứu: 30 bệnh nhân điều trị bằng điện châm kết hợp chiếu đèn hồng ngoại. Công thức huyệt; như nhóm chứng.
Chiếu đèn hồng ngoại: bằng đèn hồng ngoại của Công ty TNE công suất 250W. Liệu trình: 10 – 15 phút/lần/ngày, trong khi điện châm hoặc sau khi rút kim.
2.2.    Chỉ tiêu theo dõi
–    Các triệu chứng lâm sàng theo y học hiện đại trước và sau điều trị.
+ Triệu chứng cơ năng: mức độ đau đánh giá theo thang điểm VAS.
+ Triệu chứng thực thể: hội chứng cột sống cổ, Hội chứng rễ thần kinh.
–    Mức độ hạn chế sinh hoạt hàng ngày do đau cổ của bệnh nhân trước và sau điều trị: Bộ câu hỏi Neck Disability Index (NDI) [5].
–    Các tác dụng không mong muốn xuất hiện trong quá trình điều trị.
+ Vựng châm, gãy kim, nhiễm trùng tại chỗ châm.
+ Bỏng da vùng chiếu đèn hồng ngoại.
2.3.    Đánh giá kết quả
–    Đánh giá mức độ đau theo thang điểm VAS:
–    Đánh giá, so sánh hội chứng cột sống cổ, hội chứng rễ thần kinh sau điều trị của hai nhóm.
+ Hết tất cả các triệu chứng của hội chứng:
0    điểm.
+ Còn ít nhất 1 triệu chứng của hội chứng:
1    điểm.
2.4.    Xử lý số liệu
Sử dụng chương trình xử lý số liệu theo phần mềm SPSS 19.0.