Tắc tĩnh mạch và tắc nhánh trung tâm vong mạc: chẩn đoán và điều trị

Mức độ trầm trọng của giảm thị lực trong tắc tĩnh mạch trung tâm võng mạc khá thay đổi. Người trẻ có thể giữ thị lực gần bình thường. Người cao tuổi có thị lực thay đổi từ 20/40 đến còn thấy bóng bàn tay. Giảm sút thị lực thường được phát hiện buổi sáng khi bệnh nhân thức dậy. Tổn thương đáy mắt thường là phù đĩa thị, phình tĩnh mạch, tĩnh mạch ngoằn ngoèo, thoát huyết võng mạc và chấm hình sợi bông.

Tổn thương như vậy nhưng thị lực khởi đầu vẫn tốt 20/60 hoặc hơn. Tiên lượng thị giác tốt. Trong các trường hợp với thị lực khởi đầu kém (20/200 hoặc thấp hơn) thoát huyết lan rộng, và nhiều chấm hình sợi bông báo hiệu thiếu máu võng mạc lan rộng có thể xác minh qua sự hiện diện của vùng lan rộng mao mạch bị tắc qua chụp mạch huỳnh quang. Những mắt này có nguy cơ lớn phát triển glocom tân mạch (glocom đỏ), đặc biệt trong vòng 3 tháng sau tắc tĩnh mạch trung tâm và có thể tính đến quang X đông bằng lazer toàn bộ võng mạc để phòng ngừa. Tiên lượng thị lực trong những trường hợp này xấu.

Tắc nhánh tĩnh mạch trung tâm có thể xuất hiện với nhiều kiểu khác nhau. Giảm thị lực đột ngột có thể xuất hiện cùng lúc với tắc nếu hoàng điểm bị tổn thương hoặc một thời gian sau, do thoát huyết dịch kính do những tân mạch võng mạc. Giảm thị lực từng mức có thể xuất hiện với sự phát triển của phù hoặc tiết dịch hoàng điểm. Với một tỷ lệ có ý nghĩa tắc được nhận thấy trên bệnh nhân bị glocom, tăng huyết áp, đái tháo đường hoặc viêm màng bồ đào.

Trong tắc nhánh tĩnh mạch cấp có những dấu hiệu giống như trong tắc tĩnh mạch trung tâm võng mạc xong chỉ gây tổn thương cho khu vực võng mạc có tĩnh mạch bị tắc nuôi dưỡng. Không có điều trị đặc hiệu, nhưng nếu có tân mạch võng mạc phát triển, vùng võng mạc bị tổn thương bởi tắc khởi đầu cần được quang đông bằng lazer. Phù hoàng điểm cũng có kết qủa tốt với lazer quang đông.

Tất cả bệnh nhân bị tắc tĩnh mạch võng mạc cần được gửi ngay tới bác sỹ nhãn khoa để xác định chẩn đoán và xử trí. Cần chú ý phát hiện glocom, tăng huyết áp, đái tháo đường và có nhiều mỡ trong máu. Trên bệnh nhân trẻ hơn, sự thiếu hụt huyết thanh chống đông máu protein C, protein S và kháng thrombin III cần được loại trừ. Hội chứng độ nhờn qúa mức và các biến đổi khác của máu hiếm khi phối hợp với tắc tĩnh mạch xong có thể làm cho tiên lượng xấu hơn. Tắc nhanh tĩnh mạch võng mạc là một dấu hiệu quan trọng trong hội chứng Behget.