THẬN HƯ TRẺ EM TẠI BỆNH VIỆN TRUNG ƯƠNG HUẾ NGHIÊN CỨU SỰ BIẾN ĐỔI NỒNG ĐỘ KẼM HUYẾT THANH
THẬN HƯ TRẺ EM TẠI BỆNH VIỆN TRUNG ƯƠNG HUẾ NGHIÊN CỨU SỰ BIẾN ĐỔI NỒNG ĐỘ KẼM HUYẾT THANH TRONG HỘI CHỨNG
Nguyễn Thái Long*, Nguyễn Thị Cự**, Nguyễn Quang Hiền*,Trương Thị Hương Giang*, Phạm Duy Duẩn*, Nguyễn Thị Ba Hồng*, Đoàn Thị Minh Xuân*, Nguyễn Trọng Chương*, Trần Thị Ngọc Hân*, Phan Minh Tuyết*, Lê Thị Nhung*, Phạm Thị Thanh Hương*,
Phạm Thị Thu Hiền*,Trần Thị Khánh Vân*
*Bệnh viện Điều dưỡng và Phục hồi chức năng tỉnh Thừa Thiên Huế
** Bộ môn Nhi – Đại học Y Dược Huế
TÓM TẮT
Hội chứng thận hư (HCTH) là một trong những bệnh thường gặp ở trẻ em. Bệnh thường kéo dài, nhiều đợt bộc phát xen lẫn thời kỳ thuyên giảm, nhiều trường hợp dẫn đến kháng thuốc, suy chức năng thận, điều trị bệnh gặp nhiều khó khăn. Một số nghiên cứu trên thế giới đã ghi nhận tình trạng thiếu kẽm ở bệnh nhân bị bệnh thận mạn tính, hội chứng thận hư và suy thận và hầu như đã đưa kẽm và một số vi chất khác vào trong điều trị hỗ trợ bệnh nhân hội chứng thận hư một cách thường quy và đã làm giảm tỷ lệ tái phát của bệnh.
Mục tiêu: Mô tả sự biến đổi nồng độ kẽm huyết thanh và khảo sát mối tương quan giữa nồng độ kẽm huyết thanh với các triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng của hội chứng thận hư.
Phương pháp nghiên cứu : Mô tả và theo dõi dọc, 39 trẻ hội chứng thận hư điều trị tại Khoa Nhi BVTW Huế từ tháng 5/2012 đến tháng 7/2013 được lấy máu định lượng kẽm huyết thanh 2 lần : lần 1 (T0 ) lúc nhập viện ; lần 2 (T1) sau 4 tuần điều trị prednisolone (2mg/kg/24h). Tìm mối tương quan giữa các đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và mức độ biến đổi nồng độ kẽm huyết thanh. Được coi là thiếu kẽm khi nồng độ kẽm huyết thanh < 10,7 µmol/L [9].
Kết quả: Nồng độ kẽm huyết thanh trung bình T0 và T1 lần lượt là 8,95 ±1,26; 10,15 ± 1,64 mol/l. Tỉ lệ giảm kẽm huyết thanh trước điều trị tấn công prednisolon là 92,3%. Sau điều trị, tỷ lệ này có giảm nhưng vẫn còn ở mức cao 67,7%. Trước điều trị tấn công prednisolone, nồng độ kẽm huyết thanh tương quan thuận chặt chẽ với protid máu và albumin máu và tương quan nghịch chặt chẽ với cholesterol máu, triglycerid máu và protein niệu / 24 giờ. Sau điều trị, nồng độ kẽm huyết thanh tương quan thuận mức độ vừa với albumin máu và tương quan nghịch mức độ vừa với cholesterol máu, triglycerid máu và protein niệu / 24 giờ.
Kết luận: Có sự giảm rõ rệt nồng độ kẽm huyết thanh ở trẻ HCTH, nhất là trước khi điều trị tấn công prednisolone. Có sự tương quan thuận giữa nồng độ kẽm huyết thanh với nồng độ protid máu và albumin máu. Có sự tương quan nghịch giữa nồng độ kẽm huyết thanh và protein niệu/24 giờ.
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Kẽm là vi chất quan trọng đối với sức khỏe con người. Khi thiếu kẽm, đặc biệt ở trẻ em dưới 5 tuổi, sẽ góp phần gây nhiều hậu quả nghiêm trọng như rối loạn hệ thống miễn dịch, suy dinh dưỡng, tiêu chảy và bệnh viêm phổi [1]. Khi lưu hành trong máu, kẽm được liên kết với protein vận chuyển và chỉ có một phần rất nhỏ kẽm ở dạng tự do. Vì vậy, một sự thiếu hụt protid máu nói chung và protein vận chuyển kẽm nói riêng sẽ làm giảm lượng kẽm huyết thanh, và nếu tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến những rối loạn thứ phát do thiếu kẽm gây ra [6].
Hội chứng thận hư (HCTH) là một trong những bệnh thường gặp ở trẻ em, triệu chứng lâm sàng và biến đổi sinh học chủ yếu do mất protein qua nước tiểu, giảm protid máu và tăng cholesterol máu. Bệnh thường kéo dài, nhiều đợt bộc phát xen lẫn thời kỳ thuyên giảm, nhiều trường hợp dẫn đến kháng thuốc, suy chức năng thận, điều trị bệnh gặp nhiều khó khăn [5],[8]. Một số nghiên cứu trên thế giới đã ghi nhận tình trạng thiếu kẽm ở bệnh nhân bị bệnh thận mạn tính, hội chứng thận hư và suy thận và hầu như đã đưa kẽm và một số vi chất khác vào trong điều trị hỗ trợ bệnh nhân hội chứng thận hư một cách thường quy và đã làm giảm tỷ lệ tái phát bệnh HCTH [3]. Việc điều trị hội chứng thận hư ở nước ta hiện nay chỉ chú trọng đến liệu pháp corticoid mà hầu như ít chú trọng đến việc bổ sung kẽm và các yếu tố vi lượng khác thường bị thiếu hụt do bệnh gây ra. Cho đến nay vẫn chưa thấy có nghiên cứu nào về tình trạng thiếu kẽm ở trẻ em bị HCTH và cũng vì vậy vẫn chưa có chỉ định sử dụng kẽm cho những trẻ này.
Đề tài: “Nghiên cứu sự biến đổi nồng độ kẽm huyết thanh trong hội chứng thận hư trẻ em tại Bệnh viện Trung ương Huế” nhằm 2 mục tiêu:
1. Mô tả sự biến đổi nồng độ kẽm huyết thanh trong hội chứng thận hư trẻ em tại Bệnh viện Trung ương Huế.
2. Khảo sát mối liên quan giữa nồng độ kẽm huyết thanh với triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng của hội chứng thận hư.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất