THANG ĐIỂM GLASGOW BLATCHFORD CẢI TIẾN TRONG DỰ ĐOÁN KẾT CỤC LÂM SÀNG
THANG ĐIỂM GLASGOW BLATCHFORD CẢI TIẾN TRONG DỰ ĐOÁN KẾT CỤC LÂM SÀNG Ở BỆNH NHÂN XUẤT HUYẾT TIÊU HÓA TRÊN
Quách Tiến Phong*, Quách Trọng Đức*, Lê Thành Lý**
TÓM TẮT
Mở đầu: Xuất huyết tiêu hóa (XHTH) trên là một cấp cứu nội, ngoại khoa thường gặp, phân tầng nguy cơ ngay khi tiếp nhận bệnh nhân (BN) XHTH trên là rất quan trọng đối với các bác sĩ lâm sàng, xác định giá trị thang điểm Glasgow Blatchford cải tiến (Blatchford CT) so với thang điểm Glasgow Blatchford đầy đủ (Blatchford ĐĐ) và thang điểm Rockall lâm sàng (Rockall LS) trong dự đoán kết cục lâm sàng ở BN XHTH trên cấp vào
viện.
Mục tiêu: So sánh giá trị của thang điểm Blatchford CT với thang điểm Blatchford ĐĐ, Rockall LS trong dự đoán yêu cầu can thiệp y khoa (CTYK), nguy cơ tử vong và xuất huyết tái phát (TV và XHTP) trong thời gian nằm viện.
Phương pháp: Một nghiên cứu đoàn hệ tiến cứu khảo sát các BN bị XHTH trên cấp vào khoa nội tiêu hóa, Bệnh viện Chợ Rẫy từ 10/2014 đến 04/2015. Tính điểm số các thang điểm Blatchford CT, Blatchford ĐĐ, Rockall LS và so sánh diện tích dưới đường cong ROC (AUC) để xác định giá trị dự đoán của các thang điểm.
Kết quả: Có 196 BN XHTH trên đủ tiêu chuẩn được khảo sát, tuổi trung bình: 54,58 ± 16,46, tỷ lệ nam/nữ:2,32/1 , tỷ lệ xuất huyết tái phát trong bệnh viện (BV): 2,6%, tỷ lệ tử vong trong BV: 7,7%, yêu cầu cần CTYK 59,7% (truyền máu 42,3%, can thiệp nội soi 31,6%, phẫu thuật 0,5%). Về dự đoán yêu cầu cần CTYK:
Thang điểm Blatchford CT (AUC=0,806) có giá trị tương đương với thang điểm Blatchford ĐĐ (AUC=0,817, p=0,365 ) và tốt hơn thang điểm Rockall LS (AUC=0,651, p<0,0001 ). Về dự đoán nguy cơ tử vong và xuất huyết tái phát trong thời gian nằm viện: Thang điểm Blatchford CT (AUC=0,74) có giá trị tương đương như các thang điểm Blatchford ĐĐ (AUC=0,765, p=0,084 ) và thang điểm Rockall LS (AUC=0,769, p=0,538).
Kết luận: Thang điểm Blatchford cải tiến cũng tốt như các thang điểm đang sử dụng trong dự đoán kết cục lâm sàng ở BN XHTH trên và có thể áp dụng rộng rãi trong thực hành lâm sàng, đặc biệt trong dự đoán yêu cầu cần CTYK
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Barkun AN, Bardou M, Kuipers EJ, Sung J, Hunt R. H., et al. (2010), “International consensus recommendations on the
management of patients with nonvariceal upper gastrointestinal bleeding”. Ann Intern Med, 152 (2), pp. 101-13.
2. Blatchford O, Murray ƠR., Blatchford M (2000), “A risk score to predict need for treatment for uppergastrointestinal
haemorrhage”. The Lancet, 356 (9238), pp. 1318-1321.
3. Bryant RV, Kuo P, Williamson K, Yam C, Schoeman MN, et al. (2013), “Performance of the Glasgow-Blatchford score in
predicting clinical outcomes and intervention in hospitalized patients with upper GI bleeding”. Gastrointest Endosc, 78 (4),
pp. 576-83.
4. Chandra S (2013), “AIMS65 score predicts short-term mortality but not the need for intervention in acute upper GI bleeding”.
Gastrointest Endosc, 78 (2), pp. 381-2.
5. Cheng DW, Lu YW, Teller T, Sekhon HK, Wu BU (2012), “A modified Glasgow Blatchford Score improves risk
stratification in upper gastrointestinal bleed: a prospective comparison of scoring systems”. Aliment Pharmacol Ther, 36 (8),
pp. 782-9.
6. Đào Xuân Lãm Trần Xuân Linh, Bùi Nhuận Quý, Trần Thị Hoàng Yến, (2010), “Nhận xét thang điểm Rockall và
Blatchford trong việc đánh giá tiên lượng bệnh nhân xuất huyết tiêu hóa trên”. Tạp chí Khoa học tiêu hóa Việt Nam, 14 (2),
pp. 8 – 14.
7. Herrera JL (2014), “Management of acute variceal bleeding”. Clin Liver Dis, 18 (2), pp. 347-57.
8. Hyett BH, Abougergi MS., Charpentier J. P., Kumar N. L.,
Brozovic S, et al. (2013), “The AIMS65 score compared with the Glasgow-Blatchford score in predicting outcomes in upper GI bleeding”. Gastrointest Endosc, 77 (4), pp. 551-7.
9. Kuipers EJ (2011), “Improved risk assessment in upper GI
bleeding”. Gastrointest Endosc, 74 (6), pp. 1225-9.
10. Meltzer AC, Klein JC (2014), “Upper gastrointestinal bleeding: patient presentation, risk stratification, and early
management”. Gastroenterol Clin North Am, 43 (4), pp. 665-75.
11. Nguyễn Thanh Thủy (2014), “So sánh thang điểm AIMS65 và thang điểm Glasgow – Blatchford trong tiên lượng bệnh nhân xuất huyết tiêu hóa trên”, Luận văn thạc sĩ y học Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh, pp.
12. Quách Trọng Đức Đào Hữu Ngôi, Đinh Cao Minh và cs, (2015), “Giá trị của thang điểm Blatchford sửa đổi trong xuất
huyết tiêu hóa trên cấp không do tăng áp tĩnh mạch cửa: kết quả nghiên cứu đoàn hệ tiến cứu đa trung tâm”. Tạp y học TP Hồ Chí Minh, 19 (1), pp. 263-268. Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 19 * Số 5 * 2015 Nghiên cứu Y học Chuyên Đề Nội Soi Tiêu Hóa 17
13. Rockall TA, Logan RF, Devlin HB, Northfield TC (1996), “Risk assessment after acute upper gastrointestinal haemorrhage”. Gut, 38 (3), pp. 316-21.
14. Rotondano G (2014), “Epidemiology and diagnosis of acute nonvariceal upper gastrointestinal bleeding”. Gastroenterol Clin
North Am, 43 (4), pp. 643-63.
15. Stanley AJ (2012), “Update on risk scoring systems for patients with upper gastrointestinal haemorrhage”. World J Gastroenterol, 18 (22), pp. 2739-44.
16. Sung JJ, Chan FK, Chen M, Ching JY, Ho KY, et al. (2011), “Asia-Pacific Working Group consensus on non-variceal
upper gastrointestinal bleeding”. Gut, 60 (9), pp. 1170-7.
17. Trần Kim Thành, Bùi Hữu Hoàng (2011), “Thang điểm Rockall và Blatchford trong đánh giá tiên lượng ở bệnh nhân xuất huyết tiêu hóa do loét dạ dày tá tràng”. Tạp chí Khoa học tiêu hóa Việt Nam, 11 (4), pp. 35 – 38
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất