Thiết kế vector biểu hiện yếu tố đông máu viii tái tổ hợp ở người

Việc điều trị dự phò ng thành công bệnh hemophilia A bằng yếu tố VIII tái tổ hợp và liệupháp gen trên mô hình độ ng vật đã mở ra một hướ ng nghiên cứ u đầy hứa hẹn cho việc điều trị căn bệnh  này.  Mục tiêu:trong nghiên cứu này chúng tôi sử dụng hai vector đã tách dòng yếu tố VIII p.QE30 – UA – A1A2 và p.QE30 – UA – A3C2 nhằm thiết kế vector biểu hiện mang đoạn A1A2A3C2 dưới sự điều khiển của promoterT5. Đối tượng và phương pháp nghiê n cứu:đoạn gen A1C2 được cắt từ vector p.QE30 – UA -A1A2 bằng enzyme PmlI,  EcoRV  sau  đó  được  biến  nạp  vào  vector  pQE  –  30UA  –  A3C2  đã  được  mở vòng.  Kỹ  thuật  PCR,  cắt enzym giới hạn và đọc trình tự gen được sử dụng để kiểm tra sự có mặt của đoạn gen nàytrong vector biểu hiện. Kết quả:chúng tôi đã thiết kế thành công vector biểu hiện p.QE30 – UA – A1A2A3C2 mang đoạn gen A1A2A3C2 của yếu tố VIII.

Hemophilia  A  là  bệnh  rối  loạn  đông  máu  có căn nguyên di truyền do thiếu hụt hoặc bất thường chức năng của yếu tố đông máu VIII. Đây làbệnh di  truyến  lặn  liên  quan  đến  sự  đột  biến  gen  mã hóa  yếu  tố  VIII  nằm  tại  vùng  q28  trên  cánh  dài của nhiễm sắc thể giới tính X [4]. Theo ước tính của  tổ  chức  hemophilia  thế  giới,  hiện  nay  cókhoảng 250.000 bệnh nhân mắc bệnh hemophilia trong đó bệnh hemophilia A hơn chiếm tới 85%.
Việc  chẩn  đoán  chính  xác  và  điều  trị  sớm  căn bệnh này có một ý nghĩa rất quan trọng nhằm hạn chế  tối  đa  tình  trạng  chảy  máu  cũng  như  giảm thiểu  khả  năng  trở  thành  tàn  tật.  Phương  pháp điều trị bệnh hemophili A hiện nay chủ yếu dựa vào việc truyền máu toàn phần và các chế phẩm từ  máu  như  huyết  tương,  huyết  tương  tươi  đông lạnh, tủa lạnh hoặc cô đặc yếu tố VIII đã  có hiệu quả nhất định trong việc cải thiện chức năngđông máu  cho  bệnh  nhân.  Tuy  nhiên,  các  sản  phẩm này  có  nhiều  nhược  điểm  như:  giá  thành  đắt,nguồn cung hạn hẹp, thời gian bán hủy ngắn và đặc biệt khi sử dụng các sản phẩm này bệnhnhân có nguy cơ tiềm ẩn mắc các bệnh lây nhiễm qua đường truyền máu như HIV, HBV, HCV. Để khắc phục những nhược điểm đó các nhà khoa học đã thành  công  trong  việc  áp  dụng  công  nghệ  gen hiện đại để tạo ra yếu tố VIII tái tổ hợp  ứng dụng trong  trong  điều  trị  với  ưu  điểm  là  có  hàm  lượng cao,  bảo  quản  dễ,  hiệu  quả rõ  rệt  và  không chứa các yếu tố nguy cơ gây các bệnh truyền nhiễm theo đường máu