Thông tim: ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết qủa

Nhận định chung

Đặt ống thông tim là một thủ thuật để kiểm tra tim. Thủ thuật này sử dụng một ống nhỏ, linh hoạt gọi là ống thông được đưa vào tim thông qua các mạch máu. Thủ thuật này có thể bao gồm chụp động mạch vành, kiểm tra các động mạch vành.

Đặt ống thông tim có thể kiểm tra lưu lượng máu trong động mạch vành. Nó cũng kiểm tra chức năng của các bộ phận khác nhau của tim, chẳng hạn như buồng tim, van tim và thành tim. Ở trẻ em, thủ thuật này được sử dụng để kiểm tra các vấn đề về tim xuất hiện từ khi sinh ra  khuyết tật tim bẩm sinh).

Chụp động mạch vành được sử dụng để tìm hiểu xem các động mạch vành có bị bệnh (xơ vữa động mạch) hay không. Nếu có tình trạng này, thủ thuật có thể tìm thấy chất béo và canxi (mảng bám) đang thu hẹp các động mạch vành.

Can thiệp mạch vành qua da (PCI) tương tự như chụp động mạch vành. Nhưng nó được sử dụng để mở một động mạch vành bị thu hẹp với các công cụ đặc biệt. PCI còn được gọi là nong mạch.

Kết quả từ chụp động mạch vành giúp tìm hiểu một số phương pháp điều trị có khả năng hiệu quả hay không. Điều này bao gồm điều trị bằng thuốc, phẫu thuật bắc cầu hoặc can thiệp mạch vành qua da (PCI), chẳng hạn như nong mạch vành.

Chỉ định thông tim

Đặt ống thông tim

Đặt ống thông tim được thực hiện để:

Kiểm tra lưu lượng máu và áp suất trong các buồng tim.

Kiểm tra hoạt động bơm của tim.

Tìm hiểu khuyết tật tim bẩm sinh và mức độ nghiêm trọng của nó. Thông tim đôi khi cũng có thể được sử dụng để giúp sửa chữa khiếm khuyết.

Kiểm tra lưu lượng máu qua tim sau phẫu thuật.

Tìm hiểu các van tim hoạt động.

Chụp mạch vành

Chụp động mạch vành được thực hiện để:

Kiểm tra lưu lượng máu trong động mạch vành. Nếu bị bệnh động mạch vành, thủ thuật sẽ giúp tìm hiểu xem có thể cần phẫu thuật hay một loại thủ thuật khác, chẳng hạn như nong mạch vành và đặt stent.

Chuẩn bị thông tim

Hãy cho bác sĩ biết nếu:

Dị ứng với thuốc nhuộm iốt được sử dụng trong chất liệu tương phản hoặc bất kỳ chất nào khác có chứa iốt.

Dị ứng với bất cứ thứ gì có thể được sử dụng trong quá trình thủ thuật, chẳng hạn như latex hoặc hoạt thạch.

Bị dị ứng với bất kỳ loại thuốc nào.

Dùng bất kỳ loại thuốc hoặc các sản phẩm sức khỏe tự nhiên. Một số trong số này có thể làm tăng nguy cơ chảy máu. Một số loại thuốc có thể gây ra vấn đề khác trong quá trình thủ thuật. Bác sĩ sẽ cho biết loại thuốc nào cần dừng trước khi thủ thuật và loại thuốc nào có thể dùng an toàn. Các loại thuốc cần đề cập bao gồm:

Aspirin hoặc một số chất làm loãng máu khác.

Các loại thuốc cương cứng, chẳng hạn như sildenafil (Viagra), tadalafil (Cialis) hoặc vardenafil (Levitra).

Đang mang thai, có thể đang mang thai, hoặc đang cho con bú.

Bị hen suyễn hoặc đã từng có một phản ứng dị ứng nghiêm trọng (sốc phản vệ) từ bất kỳ chất nào, chẳng hạn như nọc độc từ ong đốt.

Có bất kỳ vấn đề chảy máu.

Có bệnh thận. Các chất liệu tương phản được sử dụng trong chụp động mạch có thể gây tổn thương thận ở những người có chức năng thận kém. Nếu có tiền sử về các vấn đề về thận, các xét nghiệm máu có thể được thực hiện trước và sau khi thủ thuật để đảm bảo rằng thận đang hoạt động tốt.

Nói chuyện với bác sĩ về bất kỳ mối quan tâm nào về nhu cầu xét nghiệm, rủi ro của nó, cách thực hiện hoặc kết quả sẽ có ý nghĩa gì.

Sắp xếp cho ai đó đưa về nhà sau khi thủ thuật. Có thể không phải ở lại bệnh viện qua đêm.

Không ăn hoặc uống trong 6 đến 12 giờ trước khi thủ thuật. Uống một lượng nước nhỏ là được.

Dùng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ. Có thể ngừng dùng một số loại thuốc trước khi thủ thuật và bắt đầu dùng lại sau khi thủ thuật.

Trước khi thủ thuật, loại bỏ bất kỳ dây chuyền, vòng đeo tay, nhẫn hoặc đồ trang sức khác. Cũng nên loại bỏ sơn móng tay khỏi móng tay và móng chân.

Hãy chắc chắn làm trống bàng quang hoàn toàn ngay trước khi thủ thuật.

Thực hiện thông tim

Thủ thuật này được thực hiện trong phòng thông tim, hay “phòng cath”. Bác sĩ tim mạch sẽ làm thủ thuật.

Trước khi thông tim

Bệnh nhân sẽ được yêu cầu nằm trên một bàn phẳng dưới một máy X-quang lớn. Một số miếng đệm nhỏ sẽ được gắn vào chân và cánh tay. Chúng được gọi là các điện cực. Chúng được kết nối với máy điện tâm đồ (EKG, ECG). Máy ghi lại hoạt động điện của tim trong quá trình thủ thuật.

Một thiết bị được gọi là máy đo oxy xung có thể được kẹp vào ngón tay. Nó đo nồng độ oxy trong máu. Nó cũng theo dõi mạch.

Một kim tiêm tĩnh mạch (IV) sẽ được đưa vào tĩnh mạch ở một trong hai cánh tay. Nó được sử dụng để cung cấp dịch hoặc thuốc trong suốt quá trình. Bệnh nhân sẽ nhận được thuốc để giúp thư giãn (thuốc an thần) thông qua dòng IV. Có thể tỉnh táo trong quá trình thủ thuật. Nhưng ngay cả khi tỉnh táo, thuốc an thần có thể khiến buồn ngủ đến mức có thể không nhớ nhiều về thủ thuật.

Trong quá trình thông tim

Khu vực đặt ống thông vào sẽ được cạo và làm sạch trước khi thủ thuật. Có một vài lựa chọn cho nơi đặt ống thông. Nếu đặt ống thông tim để kiểm tra bên phải tim, ống thông được đặt vào tĩnh mạch ở cổ hoặc háng. Nếu thủ thuật sẽ kiểm tra bên trái tim hoặc động mạch vành, ống thông được đưa vào động mạch ở háng hoặc cánh tay.

Một mũi thuốc gây tê cục bộ tại vị trí chèn ống. Ống thông được di chuyển từ từ qua mạch máu vào cơ thể. Đầu ống thông được di chuyển vào các vị trí khác nhau trong các mạch và buồng tim trong khi bác sĩ theo dõi tiến trình của nó trên màn hình. Áp lực bên trong buồng tim có thể được đo. Mẫu máu và mô tim cũng có thể được thu thập qua ống thông, nếu cần.

Bệnh nhân có thể được yêu cầu nín thở hoặc di chuyển đầu một chút. Điều này giúp ảnh rõ ràng về tim và mạch máu của nó.

Trong khi chụp động mạch, một lượng nhỏ thuốc nhuộm (chất cản quang) sẽ được tiêm qua ống thông vào động mạch vành. Hình ảnh cho thấy các động mạch khi thuốc nhuộm di chuyển qua chúng. Bệnh nhân có thể được yêu cầu ho để giúp loại bỏ chất tương phản ra khỏi tim. Hoặc có thể được yêu cầu hít một hơi thật sâu và giữ nó.

Hãy chắc chắn nằm yên như có thể, vì di chuyển có thể làm cho hình ảnh mờ hoặc khó đọc. Một chuyên gia y tế sẽ giúp thoải mái và yên tĩnh. Cẩn thận không chạm vào các tấm hoặc khu vực đặt ống thông. Nếu làm như vậy, có thể làm ô nhiễm các khu vực sạch và tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Bệnh nhân có thể được cung cấp nitroglycerin. Điều này giúp mở các động mạch vành. Hoặc có thể tiêm thuốc làm cho các động mạch vành bị hẹp. Bệnh nhân có thể được yêu cầu thở vào đặc biệt. Điều này giúp đo lưu lượng oxy trong máu.

Thủ thuật mất khoảng 30 phút. Nhưng cần thời gian để sẵn sàng cho nó và thời gian để phục hồi. Nó có thể mất tổng cộng đến 6 giờ. Thủ thuật mất bao lâu không phải là dấu hiệu cho thấy tình trạng nghiêm trọng.

Sau khi thông tim

Ống thông sẽ được lấy ra khỏi vị trí nơi nó đi vào da. Để ngăn ngừa chảy máu, nơi đó có thể cần phải được ép bằng áp lực, mũi khâu. Ví dụ, nếu ống thông được đặt vào cổ tay hoặc háng, áp lực vững chắc sẽ được áp dụng cho khu vực đó trong khoảng 10 phút để cầm máu. Sau đó, một miếng băng hoặc một thiết bị nén có thể được đặt trên háng hoặc cổ tay tại vị trí đặt ống thông. Nếu ống thông được đặt trong khuỷu tay, một vài mũi khâu sẽ được sử dụng để đóng vết thương.

Sau khi thủ thuật, sẽ được đưa đến một phòng quan sát. Một chuyên gia y tế sẽ định kỳ theo dõi nhịp tim, huyết áp và nhiệt độ. Bệnh nhân cũng sẽ được kiểm tra các dấu hiệu chảy máu tại vị trí chèn. Xung, màu sắc và nhiệt độ của cánh tay hoặc chân trong đó đặt ống thông cũng sẽ được kiểm tra định kỳ. Có thể được cho thuốc giảm đau.

Nếu ống thông được đặt vào háng, có thể phải nằm trên giường với chân duỗi trong vài giờ (chẳng hạn như 1 đến 4 giờ). Điều này phụ thuộc vào thủ tục đã được sử dụng và tình trạng y tế. Sau đó, có thể di chuyển tự do.

Nếu ống thông được đặt trong cánh tay, có thể ngồi dậy và ra khỏi giường ngay lập tức. Nhưng sẽ cần giữ cho cánh tay đứng yên trong ít nhất 1 giờ.

Một đứa trẻ đã được thông tim có thể cần được giữ bởi cha mẹ trong vài giờ sau khi thủ thuật. Điều này là để ngăn chặn đứa trẻ di chuyển chân của mình.

Nên uống nhiều nước trong vài giờ sau khi thủ thuật. Điều này sẽ ngăn ngừa mất nước. Và nó sẽ giúp thải các chất tương phản ra khỏi cơ thể.

Tùy thuộc vào kết quả của thủ thuật, có thể được về nhà sau khi được quan sát trong một thời gian ngắn (chẳng hạn như 6 giờ) hoặc ngày hôm sau. Nếu có bất kỳ mũi khâu nào trên cánh tay, chúng có thể được gỡ bỏ sau 5 đến 7 ngày. Đừng tập thể dục nặng hoặc nâng bất cứ thứ gì nặng cho đến khi bác sĩ nói rằng nó ổn. Điều này có thể là trong một hoặc hai ngày.

Nếu đang cho con bú và chụp động mạch trong đó thuốc nhuộm được đưa vào cơ thể, hãy sử dụng sữa công thức trong 2 ngày sau thủ thuật này. Bỏ sữa mẹ bơm trong 2 ngày sau khi thủ thuật.

Cảm thấy khi thông tim

Bệnh nhân sẽ cảm thấy đau nhói khi tiêm thuốc gây tê cục bộ để làm tê da nơi ống thông đi vào. Khi đặt ống thông vào, có thể cảm thấy đau nhói, ngắn.

Chuyển động của ống thông qua mạch máu có thể gây ra cảm giác áp lực, nhưng nó thường không gây đau đớn. Mọi người thường bỏ nhịp tim trong vài giây khi ống thông chạm vào thành tim.

Nếu thuốc nhuộm (chất tương phản) được tiêm, có thể cảm thấy ấm và đỏ ửng. Có thể có một hương vị kim loại trong miệng. Một số người cảm thấy đau bụng hoặc đau đầu. Cũng có thể cảm thấy buồn nôn hoặc nhẹ đầu, đau ngực hoặc áp lực, nhịp tim không đều, cảm giác muốn ho, ngứa nhẹ hoặc nổi mề đay từ chất tương phản. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào trong số này, hãy nói với bác sĩ về cảm giác.

Nhiệt độ trong phòng thủ thuật cath được giữ mát. Điều này giữ cho thiết bị không bị quá nóng. Đối với nhiều người, phần khó nhất của thủ thuật là phải nằm yên trong một giờ hoặc hơn trên bàn cứng. Có thể cảm thấy co cứng hoặc chuột rút.

Sau khi thông tim

Bệnh nhân có thể đau nhức và bầm tím tại nơi chèn. Điều này là tạm thời và sẽ biến mất trong vòng 2 tuần.

Gọi cho bác sĩ hoặc y tá gọi ngay lập tức nếu:

Cánh tay hoặc chân bị nhợt nhạt, lạnh, đau hoặc tê liệt.

Có một khối u phát triển nhanh, đau đớn nơi ống thông đi vào.

Bị đỏ, sưng hoặc xuất tiết ở nơi ống thông đi vào.

Bị sốt.

Rủi ro của thông tim

Hầu hết mọi người không gặp vấn đề trong hoặc sau khi chụp động mạch.

Đau tim và đột quỵ hiếm khi xảy ra, nhưng chúng có thể đe dọa tính mạng. Chúng có nhiều khả năng xảy ra ở người già hoặc những người có tình trạng sức khỏe làm tăng nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ.

Các vấn đề khác có thể xảy ra trong hoặc ngay sau khi chụp động mạch bao gồm:

Một vết rách hoặc tắc đột ngột trong một động mạch.

Một phản ứng dị ứng với thuốc nhuộm được sử dụng để kiểm tra các động mạch.

Tổn thương thận liên quan đến thuốc nhuộm.

Chảy máu hoặc bầm tím nơi đặt ống thông.

Yếu tố có thể làm tăng nguy cơ của thông tim

Một số tình trạng sức khỏe có thể làm tăng nguy cơ gặp vấn đề sau khi nong mạch. Các vấn đề có thể làm tăng nguy cơ tử vong do thủ thuật bao gồm suy tim, các vấn đề về van tim và bệnh thận mãn tính. Nguy cơ đau tim có thể cao hơn nếu bị bệnh ở động mạch vành chính bên trái.

Có những vấn đề này không có nghĩa là sẽ gặp vấn đề từ thủ thuật. Bác sĩ có thể nói về vấn đề nguy cơ có cao hơn mức trung bình hay không.

Luôn có một rủi ro nhỏ đối với các tế bào hoặc mô khi tiếp xúc với bất kỳ bức xạ nào. Điều này bao gồm các mức độ thấp của tia X được sử dụng cho thủ thuật này.

Một số bằng chứng cho thấy bức xạ được sử dụng trong thủ thuật này có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư sau này trong cuộc sống. Nhưng rủi ro được cho là giống như từ nhiều hoạt động hàng ngày và các thủ thuật y tế khác. Nguy cơ thiệt hại từ tia X thường rất thấp so với lợi ích có thể có của thủ thuật.

Các kết quả thông tim

Đặt ống thông tim là một thủ thuật để kiểm tra tim và động mạch vành.

Kết quả thủ thuật sẽ được xem xét bởi bác sĩ tim mạch. Kết quả sẽ có sẵn sau khi thủ thuật. Bác sĩ sẽ có thể nói chuyện về một số kết quả ngay lập tức.

Kết quả sẽ bao gồm:

Động mạch vành có hẹp hoặc tắc nghẽn.

Hoạt động bơm của tim (phân suất tống máu) và áp lực bên trong buồng tim và mạch máu là bình thường.

Các van tim đang hoạt động như bình thường.

Nhiều tình trạng có thể ảnh hưởng đến kết quả của thông tim. Bác sĩ sẽ thảo luận về bất kỳ kết quả bất thường đáng kể nào liên quan đến các triệu chứng và sức khỏe trong quá khứ.

Yếu tố ảnh hưởng đến thông tim

Có thể không thể làm thủ thuật hoặc kết quả có thể không hữu ích, nếu:

Đang rất lo lắng. Điều này có thể gây ra huyết áp cao và nhịp tim không đều.

Bị suy thận hoặc gan.

Không thể làm theo hướng dẫn trong quá trình thủ thuật.

Điều cần biết thêm

Thủ thuật này thường không được thực hiện trên những người đã có phản ứng dị ứng nghiêm trọng với chất tương phản, suy tim kiểm soát kém, các vấn đề về nhịp tim đe dọa tính mạng hoặc bệnh thận tiến triển.

Đặt ống thông tim thường không được thực hiện trong thai kỳ. Điều này là do bức xạ có thể làm hỏng thai nhi đang phát triển. Nhưng trong trường hợp khẩn cấp đe dọa tính mạng, thủ thuật này có thể cần thiết để giúp cứu sống phụ nữ mang thai. Trong những trường hợp như vậy, tạp dề chì được sử dụng để bảo vệ thai nhi càng nhiều càng tốt khỏi bức xạ.