Thực trạng chỉ định điều trị kháng sinh cho bệnh nhân nội trú và một số yếu tố liên quan tại khoa nội

Thực trạng chỉ định điều trị kháng sinh cho bệnh nhân nội trú và một số yếu tố liên quan tại khoa nội, bệnh viện đa khoa sa đéc Đồng Tháp năm 2014

MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT……………………………………………..V
DANH MỤC BẢNG………………………………………………………………VI
TÓM TẮT………………………………………………………………………VIII
ĐẶT VẤN ĐỀ………………………………………………………………………1
MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU……………………………………………………….3
Chƣơng 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU…………………………………………….4
1.1.  Chỉ định kháng sinh…………………………………………………………4
1.2.  Quy trình chung khi dùng kháng sinh…………………………………….4
1.3.  Tiêu chuẩn lựa chọn kháng sinh……………………………………………5
1.3.1.  Lựa chọn kháng sinh………………………………………………………..5
1.3.2.  Đƣờng dùng kháng sinh……………………………………………………6
1.4.  Những lƣu ý khi phối hợp kháng sinh……………………………………..7
1.5.  Đánh giá kết quả điều trị kháng sinh………………………………………7
1.5.1.  Trƣờng hợp thông thƣờng…………………………………………………7
1.5.2.  Một số yếu tố làm hạn chế tác dụng kháng sinh………………………….8
1.6.  Sự lan truyền gen đề kháng…………………………………………………9
1.6.1.  Trong tế bào…………………………………………………………………9
1.6.2.  Giữa các tế bào………………………………………………………………9
1.6.3.  Trong quần thể vi khuẩn……………………………………………………9
1.6.4.  Trong quần thể đại sinh vật………………………………………………..9
1.7.  Cơ chế sinh hóa của sự đề kháng…………………………………………..9
1.8.  Một số yếu tố ảnh hƣởng đến điều trị kháng sinh……………………….10
1.8.1.  Nguy cơ cho điều trị do vi khuẩn kháng thuốc………………………….10
1.8.2.  Yếu tố nguy cơ của sự đề kháng………………………………………….11
1.8.3.  Biện pháp hạn chế sự gia tăng tính kháng thuốc của vi khuẩn…………11
1.8.4.  Cơ sở pháp lý chi phối sự phân phối, lƣu thông kháng sinh……………12
1.8.5.  Những lợi ích khi chỉ định kháng sinh……………………………………13
1.9.  Những nghiên cứu về sử dụng kháng sinh ở nƣớc ngoài……………….13 
iii
1.10.  Các nghiên cứu về thực trạng sử dụng kháng sinh ở Việt Nam………..16
1.11.  Tóm tắt về địa bàn nghiên cứu……………………………………………23
1.11.1.  Tổ chức và nguồn lực………………………………………………………23
1.11.2.  Tình hình nhân lực…………………………………………………………23
1.11.3.  Cơ sở vật chất………………………………………………………………23
1.11.4.  Các hoạt động chuyên môn đạt đƣợc năm 2013…………………………24
Chƣơng 2. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU………………26
2.1. Đối tƣợng nghiên cứu…………………………………………………………26
2.1.1 Tiêu chuẩn chọn mẫu……………………………………………………….26
2.1.2 Tiêu chuẩn loại trừ………………………………………………………….26
2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu…………………………………………..26
2.2.1. Thời gian nghiên cứu………………………………………………………26
2.2.2. Địa điểm nghiên cứu……………………………………………………….26
2.3. Phƣơng pháp nghiên cứu……………………………………………………26
2.4. Cỡ mẫu………………………………………………………………………..26
2.5. Phƣơng pháp chọn mẫu………………………………………………………27
2.6. Phƣơng pháp thu thập số liệu……………………………………………….28
2.7. Các biến số nghiên cứu………………………………………………………29
2.8. Phƣơng pháp phân tích số liệu………………………………………………31
2.9. Vấn đề đạo đức của nghiên cứu……………………………………………..31
1.10. Hạn chế của nghiên cứu…………………………………………………….32
Chƣơng 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU…………………………………………..33
3.1. Thông tin chung về bệnh nhân………………………………………………33
3.1.1. Mô tả đối tƣợng nghiên cứu……………………………………………….33
3.1.2. Đặc điểm của đối tƣợng nghiên cứu………………………………………33
3.1.3. Phân bố bệnh lý của nhóm bệnh nhân có sử dụng KS…………………..34
3.1.4. Phân bố tuổi của bệnh nhân có sử dụng KS………………………………35
3.1.5. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh nhân nội trú……………….36
3.2. Thực trạng chỉ định kháng sinh ở bệnh nhân nội trú………………………37
3.3. Một số yếu tố liên quan đến chỉ định kháng sinh…………………………..43 
iv
3.3.1. Mối liên quan bệnh nhân đƣợc chỉ định KS và BHYT…………………..43
3.3.2. Mối liên quan giữa nuôi cấy và chỉ định kháng sinh…………………….43
3.3.3. Mối liên quan giữa nhóm kháng sinh beta-lactam và bệnh lý………….44
Chƣơng 4. BÀN LUẬN……………………………………………………………46
4.1. Thông tin chung về bệnh nhân sử dụng kháng sinh……………………….46
4.1.1. Thông tin về mẫu nghiên cứu………………………………………………46
4.1.2. Thông tin về nhóm bệnh lý…………………………………………………46
4.1.3. Nhóm tuổi bệnh nhân BHYT có sử dụng kháng sinh……………………46
4.1.4. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh nhân sử dụng KS………….47
4.2. Thực trạng chỉ định điều trị KS cho bệnh nhân nội trú……………………47
4.2.1. Đƣờng dùng kháng sinh……………………………………………………47
4.2.2. Tên thuốc, nhóm thuốc kháng sinh đƣợc chỉ định………………………48
4.2.3. Số ngày nằm viện và số ngày sử dụng kháng sinh……………………….49
4.2.4. Chi phí điều trị……………………………………………………………..50
4.2.5. Thay đổi phác đồ điều trị và chỉ định nuôi cấy vi sinh………………….50
4.2.6. Kết quả điều trị…………………………………………………………….51
4.3. Một số yếu tố liên quan đến việc chỉ định điều trị KS……………………..51
4.3.1. Mối liên quan giữa nuôi cấy và chỉ định kháng sinh…………………….52
4.3.2. Mối liên quan giữa bệnh lý và việc chỉ định Beta-lactam……………….52
KẾT LUẬN………………………………………………………………………..53
1.  Thực trạng chỉ định điều trị kháng sinh…………………………………53
2.  Một số yếu tố liên quan đến chỉ định điều trị kháng KS………………..54
KHUYẾN NGHỊ………………………………………………………………….55
TÀI LIỆU THAM KHẢ