Thực trạng cho con bú sớm và một số yếu tố ảnh hưởng của các bà mẹ sinh con tại BVĐK Mỹ Xuyên năm 2015
Thực trạng cho con bú sớm và một số yếu tố ảnh hưởng của các bà mẹ sinh con tại BVĐK Mỹ Xuyên năm 2015.Cho con bú sớm trong 1 giờ đầu sau sinh và nuôi con bằng sữa mẹ là biện pháp tự nhiên nhưng vô cùng hiệu quả để bảo vệ sức khỏe cho bà mẹ và trẻ em. Phương pháp nuôi con bằng sữa mẹ không chỉ tốt cho sản phụ mà còn tốt cho cả trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và cũng là phương pháp giúp cơ thể người mẹ nhanh chóng bình phục cả vềthể chất lẫn tinh thần[14].
Trẻ sinh ra được b ú mẹ càng sớm càng tốt, đặc biệt ngay trong giờ đầu sau sinh. Lần bú đầu tiên có thể thực hiện ngay trong phòng đẻ , theo Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) cho trẻ bú sữa mẹ ngay trong giờ đầu tiên sau sinh giúp giảm thiểu đáng kể tử vong sơ sinh ở các nước đang phát triển. “Nuôi con bằng sữa mẹ: bắt đầu ngay trong giờ đầu tiên sau sinh, và nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ có thể cứu hơn một triệu trẻ em” là một cơ hội rất tốt để thu hút sự chú ý của toàn thế giới về tầm quan trọng của việc nuôi con bằng sữa mẹ đối với sự sống còn của trẻ em[14],[16]. Cho trẻ bú sữa mẹ sớm sẽ cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng, bảo vệ trẻ khỏi các bệnh nguy hiểm đến tính mạng và thúc đẩy sự khôn lớn và phát triển của các em. Nuôi con bằng sữa mẹ là một trong những can thiệp hiệu quả nhất để cứu trẻ em khỏi nguy cơ tử vong, giúp ngăn chặn 13% các ca tử vong của trẻ dưới 5 tuổi[16]. Sữa mẹ cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng, cũng như các tố chất sinh học (kháng thể, enzim, bạch cầu…) cần thiết cho sự phát triển và phòng chống nhiễm khuẩn trong thời kỳ đầu khi sức đề kháng của trẻ chưa hoàn chỉnh[6]. Chương trình chăm sóc sức khoẻ sinh sản quốc gia đã có hướng dẫn về nuôi con bằng sữa mẹ tuy nhiên việc thực hiện nuôi con bằng sữa mẹ nói chung và cho con bú sớm trên thực tế còn nhiều hạn chế . Bệnh viện Đa khoa Mỹ Xuyên là bệnh viện hạng 3, các bà mẹ sinh con ở đây đều là đẻ thường. Hiện tại ở BV không có can thiệp nào về bú sớm cũng như nuôi con bằng sữa mẹ, để có thông tin về thực trạng cho bú sớm và những yếu tố ảnh hưởng đến cho con bú sớm của các bà mẹ sinh con ở đây nhằm có những khuyến cáo cho bà mẹ và NVYT trong việc tư vấn, tuyên truyền về bú sớm, chúng tôi tiến hành nghiên cứu “Thực trạng cho con bú sớm và một số yếu tố ảnh hưởng của các bà mẹ sinh con tại BVĐK Mỹ Xuyên năm 2015”3
MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1. Mô tả thực trạng cho con bú sớm của sản phụ sinh con tại bệnh viện đa khoa huyện Mỹ Xuyên năm 2015.
2. Xác định một số yếu tố ảnh hưởng đến cho con bú sớm của các bà mẹ sinh con tại bệnh viện đa khoa huyện Mỹ Xuyên năm 2015
MỤC LỤC
TÓM TẮT NGHIÊN CỨU …………………………………………………………………..vii
ĐẶT VẤN ĐỀ……………………………………………………………………………………… 1
MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU…………………………………………………………………… 3
Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU ……………………………………………………… 4
1.1. Khái niệm và lợi ích nuôi con bằng sữa mẹ và bú sớm ……………….. 4
1.2. Hướng dẫn quốc gia về nuôi con bằng sữa me. ………………………………. 7
1.4. Một số nghiên cứu về nuôi con bằng sữa mẹ và bú sớm ………………… 11
1.3.1. Tình hình nuôi con bằng sữa mẹ và chăm sóc sau sinh trên thế giới
………………………………………………………………………………………………….. 11
1.3.2. Tình hình nuôi con bằng sữa mẹ tại Việt Nam ……………………….. 12
1.4. Các yếu tố ảnh hưởng cho con bú sớm ………………………………………… 13
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ……………… 16
2.1. Đối tượng nghiên cứu ………………………………………………………………. 17
2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu ……………………………………………… 17
2.3. Thiết kế nghiên cứu…………………………………………………………………… 17
2.4. Mẫu và phương pháp chọn mẫu ………………………………………………….. 17
2.4.1. Cỡ mẫu nghiên cứu ………………………………………………………………… 17
2.4.2 Phương pháp chọn mẫu……………………………………………………………. 18
2.5. Phương pháp, công cụ thu thập số liệu ………………………………………… 18
2.7. Các biến số nghiên cứu ……………………………………………………………… 19
2.8. Một số khái niệm dùng trong nghiên cứu …………………………………….. 24
2.10. Phương pháp phân tích số liệu ………………………………………………….. 24
2.11. Vấn đề đạo đức trong nghiên cứu ……………………………………………… 25
2.12. Hạn chế của nghiên cứu, sai số và biện pháp khắc phục sai số ……… 25
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ………………………………………………….. 26
Chương 4: BÀN LUẬN ………………………………………………………………………. 46
KẾT LUẬN ……………………………………………………………………………………….. 52iii
KHUYẾN NGHỊ ………………………………………………………………………………… 53
TÀI LIỆU THAM KHẢO……………………………………………………………………. 54
PHỤ LỤC………………………………………………………………………………………….. 58
Phụ lục 1: Phiếu hỏi ………………………………………………………………………… 58
Phụ lục 2: Phiếu phỏng vấn sâu Trưởng khoa sản và điều dư ởng trưởng
bệnh viện đa khoa huyện Mỹ Xuyên …………………………………………………. 64
Phụ lục 3: Phiếu phỏng vấn sâu sản phụ…………………………………………….. 66
Phụ lục 4: Phiếu hướng dẫn thảo luận nhóm ………………………………………. 68
Phụ lục 5: Cách tính điểm kiến thức, thái độ của bà mẹ ……………………….. 70
Phụ lục 6: BẢNG KIỂM THỰC HÀNH CHO BÚ SỚM …………………….. 72
Buổi bảo vệ tổ chức tại: Trường Cao đẳng Y tế Đồng Tháp ……………… 75
Thư ký hội đồng ………………………………………………………………………….. 78
Chủ tịch Hội đồng …………………………………………………………………………… 78
Hiệu trưởng …………………………………………………………………………………….
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 3. 1: Thông tin chung của sản phụ( n=250)………………………………….. 26
Bảng 3. 2: Sức khỏe của mẹ và tiền sử nuôi con bằng sữa mẹ …………………. 27
Bảng 3. 3: Phân bố bà mẹ cho con bú sớm theo nhóm tuổi mẹ ……………….. 28
Bảng 3. 4: Phân bố bà mẹ cho con bú sớm theo thứ tự sinh của trẻ ……….. 30
Bảng 3. 5: Phân bố bà mẹ cho con sớm theo tình trạng kinh tế của
hộ gia đình…………………………………………………………………………………………. 30
Bảng 3. 6: Phân bố bà mẹ cho con bú sớm theo trình độ học vấn của mẹ … 30
Bảng 3. 7:Phân bố bà mẹ cho con bú sớm theo tình trạng hôn nhân của mẹ 31
Bảng 3. 8:Phân bố bà mẹ cho con bú sớm theo nhóm người sống cùng bà mẹ
…………………………………………………………………………………………………………. 31
Bảng 3. 9: Kiến thức về sữa non của các bà mẹ …………………………………….. 34
Bảng 3. 10: Kiến thức về lợi ích khi cho con bú sớm của các bà mẹ ………… 35
Bảng 3. 11: Thái độ của bà mẹ với bú sớm (n=250) ………………………………. 36
Bảng 3. 12: Một số yếu tố cá nhân mẹ liên quan đến cho trẻ bú sớm ………. 39
Bảng 3. 13: Một số yếu tố gia đình, tiếp cận thông tin liên quan đến bú sớm
…………………………………………………………………………………………………………. 40
Bảng 3. 14: Mối liên quan giữa giới tính của trẻ, sự hài lòng với giới tính
của trẻ với cho con bú sớm ………………………………………………………………….. 41
Bảng 3. 15: Mối liên quan giữa tiếp cận thông tin và hướng dẫn NCBSM của
CBYT đến cho trẻ bú sớm…………………………………………………………………….. 43
Bảng 3. 16: Mối liên quan giữa kiến thức, thái độ về bú sớm với cho trẻ bú
sớm …………………………………………………………………………………………………… 4