THỰC TRẠNG SINH CON THỨ BA TRỞ LÊN CỦA PHỤ NỮ TỪ 15-49 TUỔI ĐÃ CÓ CHỒNG TẠI HUYỆN PHÚ BÌNH, TỈNH THÁI NGUYÊN NĂM 2021

THỰC TRẠNG SINH CON THỨ BA TRỞ LÊN CỦA PHỤ NỮ TỪ 15-49 TUỔI ĐÃ CÓ CHỒNG TẠI HUYỆN PHÚ BÌNH, TỈNH THÁI NGUYÊN NĂM 2021
Nguyễn Thị Thùy Linh1,, Lã Duy Anh2, Hạc Văn Vinh3, Nguyễn Thị Phương Lan4

Đặt vấn đề: Cách đây năm năm công tác dân số – kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) của huyện Phú Bình thực hiện rất tốt. Tuy nhiên, vài năm trở lại đây tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên của huyện tăng một cách nhanh chóng, có tỷ lệ cao nhất so với các huyện, thành trong toàn tỉnh. Mục tiêu: Mô tả thực trạng sinh con thứ 3 trở lên của phụ nữ từ 15-49 tuổi đã có chồng tại địa bàn nghiên cứu. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả, thiết kế nghiên cứu cắt ngang thực hiện với 530 đối tượng nghiên cứu là phụ nữ từ 15-49 tuổi đã có chồng tại huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên. Kết quả: Tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên của đối tượng nghiên cứu là 28.3%; độ tuổi sinh con thứ 3 trở lên của đối tượng nghiên cứu tập trung ở nhóm 30-35 tuổi chiếm tỷ lệ cao nhất 62.0%. Có đến 35.3% trường hợp sinh con thứ 3 trở lên khi có 2 con đầu là con gái. Hai nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sinh con thứ 3 trở lên của đối tượng nghiên cứu là mong muốn có nhiều con (44.7%) và muốn có cả con trai con gái (40.7%). Quyết định chính trong việc sinh con thứ 3 trở lên đến từ cả hai phía vợ và chồng 92.7%. Người gây áp lực trong việc sinh con thứ 3 trở lên có 35.3% xuất phát từ phía người chồng. Kết luận: Tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên của đối tượng nghiên chiếm tỷ lệ cao. Nguyên nhân chủ yếu của việc sinh con thứ 3 trở lên là mong muốn có nhiều con và muốn có cả con trai con gái. Quyết định chính trong việc sinh con thứ 3 trở lên đến từ cả hai phía vợ chồng đối tượng nghiên cứu.

Ngày 27/4/2021, Bộ Y tế đã ban hành Quyết định 2019/QĐ-BYT về việc công bố danh sách các tỉnh, thành phố thuộc các vùng mức sinh áp dụng cho giai đoạn 2020-2025. Theo đó cả nước có 3 vùng mức sinh là: vùng mức sinh cao, vùng mức sinh thấp và vùng mức sinh thay thế [1].
Để giải quyết tình trạng chênh lệch mức sinh giữa các vùng, miền, bảo đảm giữ vững mức sinh thay thế hiện nay, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 588/QĐ-TTg phê duyệt “Chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030” [2]. Quyết định này đã đưa ra mục tiêu cụ thể: Tăng 10% tổng tỷ suất sinh ở các tỉnh, thành phố có mức sinh thấp; giảm 10% tổng tỷ suất sinh ở các tỉnh, thành phố có mức sinh cao; duy trì kết quả ở những tỉnh, thành phố đã đạt mức sinh thay thế [2].
Như vậy, đối với địa phương có mức sinh cao cần tiếp tục áp dụng và nâng cao hiệu quả thực hiện các chính sách hỗ trợ, khuyến khích cộng đồng không có người sinh con thứ ba trở lên, hỗ trợ người dân thực hiện các dịch vụ kế hoạch hóa gia đình [2]. Theo kết quả điều tra biến động dân số và kế hoạch hóa gia đình (DSKHHGĐ) năm 2020 do Tổng cục Thống kê công bố [3], quy mô dân số tỉnh Thái Nguyên tại thời điểm 01/4/2020 là 1,298,761 người. Tổng tỷ suất sinh là 2.16 con/phụ nữ. Như vậy, năm 2020 tỉnh Thái Nguyên tiếp tục lọt top 33 tỉnh có mức sinh cao trên toàn quốc (Vùng mức sinh cao). Qua báo cáo của Chi cục dân số tỉnh Thái Nguyên năm 2020 cho thấy huyện Phú Bình là một trong những huyện, thành có tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên cao nhất [4]. Nếu như cách đây năm năm công tác DS-KHHGĐ của huyện Phú Bình thực hiện rất tốt. Thì vài năm trở lại đây tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên của huyện tăng một cách nhanh chóng, có tỷ lệ cao nhất so với các huyện, thành trong toàn tỉnh.
Với tình hình trên nếu không có giải pháp kịp thời nhằm khống chế tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên tại địa bàn huyện có thể sẽ gây ra những ảnh hưởng đến tình hình phát triển kinh tế xã hội của địa phương và đặc biệt ảnh hưởng lớn đến cuộc sống người dân nơi đây. Câu hỏi đặt ra là thực trạng sinh con thứ 3 trở lên tại huyện Phú Bình năm 2021 diễn ra như thế nào? Chính vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu này nhằm mục tiêu: Mô tả được thực trạng sinh con thứ 3 trở lên của phụ nữ 15-49 tuổi đã có chồng ở huyện Phú Bình năm 2021
Chi tiết bài viết
Từ khóa

Phú Bình, sinh con thứ ba trở lên, dân số-kế hoạch hóa gia đình
Tài liệu tham khảo
1. Bộ Y tế (2021), “Quyết Định Công bố danh sách tỉnh, thành phố thuộc các vùng mức sinh áp dụng cho giai đoạn 2020-2025”.
2. Chính phủ (2020), “Quyết định Phê duyệt chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp với các vùng, đối tượng đến năm 2030”.
3. Tổng Cục Thống Kê (2021), Kết quả chủ yếu Điều tra biến động dân số và kế hoạch hoá gia đình thời điểm 01/4/2020, Nhà xuất bản Thống Kê.
4. Chi cục Dân số – Kế hoạch hoá gia đình (2020), Báo cáo Kết quả thực hiện công tác Dân số – Kế hoạch hoá gia đình năm 2020; Phương hướng, nhiệm vụ năm 2021.
5. Trần Ngọc Tráng (2019), Thực trạng sinh con thứ 3 trở lên của các cặp vợ chồng tại huyện Mỹ Đức, Hà Nội năm 2019 và một số yếu tố liên quan, Luận văn thạc sĩ Y tế công cộng, Đại học Thăng Long.
6. Nguyễn Hồng Duyên (2019), Thực trạng sinh con thứ 3 trở lên của phụ nữ 15-49 tuổi tại huyện Ứng Hoà, Hà Nội năm 2019 và một số yếu tố liên quan, Luận văn thạc sĩ Y tế công cộng, Đại học Thăng Long.
7. Nguyễn Văn Cương (2015), Một số yếu tố liên quan đến sinh con thứ 3 trở lên của các cặp vợ chồng tại 3 xã miền núi huyện Phong Điền tỉnh Thừa Thiên Huế năm 2015, Luận văn thạc sĩ chuyên ngành Y tế công cộng, Đại hoc Y tế công cộng.
8. Đỗ Thị Mai (2021), Thực trạng sinh con thứ 3 trở lên và những yếu tố ảnh hưởng tại một số xã huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định, Tạp chí Y học Việt Nam, 504, số 2, tr. 60-63.