Thực trạng sức khỏe và tai nạn thương tích ở học sinh tiểu học và trung học cơ sở tại ba tỉnh Thái Bình, Lâm Đồng và Tây Ninh
Luận văn Thực trạng sức khỏe và tai nạn thương tích ở học sinh tiểu học và trung học cơ sở tại ba tỉnh Thái Bình, Lâm Đồng và Tây Ninh.Thương tích là vấn đề y tế công cộng lo ngại lớn hiện nay, là nguyên nhân hàng đầu của gánh nặng bệnh tật toàn cầu, đặc biệt là vấn đề thương tích trẻ em đang đe dọa trực tiếp tới sự phát triển và sống còn của trẻ. Ước tính mỗi năm trên thế giới có khoảng 830.000 trẻ tử vong do thương tích không chủ định, tương đương với khoảng 2.000 trẻ trong một ngày. Nguyên nhân gây tai nạn thương tích gây tử vong hàng đầu ở trẻ là tai nạn giao thông đường bộ (260.000 trường hợp/năm), đuối nước (175.000 trường hợp/năm), bỏng (96.000 trường hợp/năm) và ngã (47.000 trường hợp/năm). Tuy nhiên, thực trạng tử vong này chỉ là phần nổi của tảng băng gánh nặng bệnh tật do thương tích ở trẻ em gây nên, vì vẫn có hàng trục triệu trường hợp khác phải nhập viện do tai nạn thương tích và để lại những hậu quả lâu dài đối với sức khỏe và tâm lý, hay thậm chí là những khuyết tật suốt đời [1].
Ở Việt Nam, với hơn 90 triệu dân trong đó khoảng 34% dân số là người dưới 18 tuổi (Tổng cục Dân số và Kế hoạch hóa gia đình, 2009), vấn đề thương tích ở trẻ em ngày càng tăng và đang trở thành vấn đề y tế công cộng được chú ý trong những năm gần đây. Sự phát triển kinh tế xã hội rất ấn tượng của Việt Nam trong những thập kỷ gần đây đã góp phần cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống, làm giảm các mối đe dọa của bệnh truyền nhiễm- yếu tố gây tử vong chính cho trẻ ở các nước kém phát triển. Thay vào đó những tai nạn và thương tích như đuối nước, tai nạn giao thông, ngộ độc, ngã, bỏng và súc vật cắn hiện nay đang trở thành nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và thương tích cho trẻ [2].
Tỉnh Tây Ninh nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, là cửa ngõ giao lưu quốc tế giữa Việt Nam, Campuchia. Sự phát triển nhanh chóng về kinh tế, xã hội của tỉnh đã làm thay đổi cuộc sống của người dân đồng thời cũng đặt ra những thách thức mới về công tác phòng chống thương tích ở trẻ em. Việc nghiên cứu tình trạng thương tích học sinh ở Tây Ninh là một điều cần thiết, bởi dựa vào những kết quả nghiên cứu này sẽ giúp cho việc đánh giá đúng tình hình thương tích của học sinh, từ đó giúp các nhà quản lý đề ra các biện pháp can thiệp kịp thời nhằm phòng tránh, làm giảm các vụ tai nạn, giảm hậu quả của thương tích đối với sức khỏe học sinh và bớt đi gánh nặng cho toàn xã hội. Bởi vậy, chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu:
“Thực trạng thương tích học sinh tại bốn trường trung học cơ sở huyện Tân Châu tỉnh Tây Ninh năm 2014 ”
Với các mục tiêu sau:
1.Mô tả thực trạng thương tích học sinh tại 4 trường trung học cơ sở trên địa bàn huyện Tân Châu tỉnh Tây Ninh năm 2014.
2.Mô tả một số yếu tố liên quan đến thương tích của học sinh tại 4 trường tiến hành nghiên cứu.
Nghiên cứu này là một phần trong đề tài nghiên cứu về: “Thực trạng sức khỏe và tai nạn thương tích ở học sinh tiểu học và trung học cơ sở tại ba tỉnh Thái Bình, Lâm Đồng và Tây Ninh” của Cục Y Tế Dự Phòng, Bộ Y Tế.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1UNICEF, (2010). Báo cáo tổng hợp về phòng chống tai nạn thương tích trẻ em Việt Nam.
2Trường đại học Y tế công cộng, (2001). Điều tra liên trường về chấn thương ở Việt Nam (VMIS).
3Chu Văn Thăng, Vũ Diễn, Lê Thị Hoàn và CS, (2012). Sức khỏe môi trường, Nhà xuất bản y học, Hà Nội
4Lê Cự Linh, (2006). Illness, Injury and Violence among Vietnamese Youth, Ha Noi: Specific topic report, SAVY 2006.
5WHO, Global Burden of Disease project Version 5, Geneve.
6Florence, Innocenti Reseach Center, (2001). A league table of child deaths by injury in rich nations.
7Weaver N.l, Wiliam J, Jacopsen H.A, Glasheen C, Botello-Harbaum, Nansel .T.R, (2008). Translation of an envidence-based tailored childhood injury prevention program, Journal of Public Health Management and
Pratice 14(2): 177-184.
8WHO, (2005). Mental Health and psychosocial care for children aftected by natural disaters, Geneva.
9UNICEF, (4/2004). Toward for a world safe for children, Conference on Child Injury Bangkok.
10WHO, (2002). The injury chart Book, Geneva.
11WHO, (2005). Child and adolescent injury prevention: A WHO plan of action, Geneve.
12Susan.P, Baker, Brian O’neil, The injury fact book, Lexington Books DC Health and Company.
13Krug E.G, Sharma G.k, Lozano R, (2000). The global Burden of Disease, Am J public Health, (90), 523-529.
14WHO, (13/8/2007). Fact about injuries: Drowning WWW.WHO. int/violance-injury prevention/accessted.
15Towner E, Dowswell T, Jarvis, (2001). Updating the envidence: A systermatic review of what works in preventing Childhood unintertional injuries. Part 2. Inj Pre;7:249.
16Peter Barss, Gordon Smith, Susan Barker, Dinesh Mohan, (1998). Injury prevention: An International Perspective, New York: Oxford Univesity Press.
17WHO & UNICEF, (2008). World report on Child Injury prevention, Geneva: Peden M et al
18Lê Vũ Anh, Lê Cự Linh, Phạm Việt Cường, (2003). Điều tra liên trường về chân thương ở Việt Nam, Đại học Y tế công cộng.
19Lê Vũ Anh & cs, (2001). Đánh giá gánh nặng bệnh tật tại huyện An Hải – Hải Phòng, sử dụng số liệu và phương pháp phỏng vấn nguyên nhân tử vong, Đại học Y tế công cộng, Hà Nội.
20Lê Vũ Anh, Nguyễn Thuý Quỳnh & cs, (2004), Điều tra cơ bản tình hình tình chấn thương và các yếu tố ảnh hưởng ở trẻ dưới 18 tuổi tại 6 tỉnh Hải Phòng, Hải Dương, Thừa Thiên Huế, Quảng Trị, Cần Thơ, Đồng Tháp, Đại học Y tế công cộng, Hà Nội.
21Nguyễn Trọng An, (2006). Tai nạn thương tích trẻ em: Thực trạng và giải pháp: Báo cáo toàn văn tại hội nghị quốc tế PTTNTT xây dựng cộng đồng an toàn. Nhà xuất bản văn hóa thông tin.
22Bộ Y Tế, (2011). Thống kê tử vong do tai nạn thương tích năm 2009, Hà Nội: Cục quản 1 môi trường y tế Bộ Y Tế.
23Bộ Y Tế, (2004). Xây dựng cộng đồng an toàn phòng chống tai nạn
thương tích, Hà Nội: Tài liệu dự án.
24Bộ y tế, (2008). Thống kê tử vong do tai nạn thương tích năm 2007, Hà Nội.
25Đào Hồng Anh, (2006). Đánh giá và cải thiện môi trường giao thông tại cổng trường: Giải pháp cho các trường học, Tạp chí Y tế công cộng, số
5 ,(5).
26Bộ Y Tế, (2011). Báo cáo tình hình thương tích 6 tháng đầu năm 2011, Cục quản lý môi trường Bộ y tế.
27Phạm Việt Cường, Nguyễn Thúy Quỳnh, Thực trạng thương tích học sinh tiểu học tại thành phố Đà Nẵng, Tạp chí y học thực hành (778)- số 8/201.
28Bộ Y Tế, (2007). Thống kê tử vong ở trẻ em và vị thành niên từ 0-19 tuổi do tai nạn thương tích 2005-2006, Hà Nội.
29Bộ y tế, (2002). Văn kiện dự án phòng chống tai nạn thương tích trẻ em 2005-2010, Chương trình hợp tác Việt Nam – UNICEF.
30Phạm Việt Cường, Nguyễn Thúy Quỳnh & cộng sự, (2006). Điều tra cơ bản tình hình tai nạn thương tích trẻ em tại thành phố Đà Nẵng, Báo cáo đề tài cấp cơ sở trường ĐH Y tế công cộng.
31Isabelle Bardem, (2006). Biện pháp nào giảm tai nạn thương tích cho trẻ em VN – Sáng kiến quan hệ hợp tác giữa UNICEF và chính phủ VN, Hội nghị khoa học quốc tế về PCTNTT xây dựng công đồng an toàn, Nhà xuất bản văn hóa thông tin.
32Bộ y tế, (2001). Chính sách quốc gia phòng chống tai nạn thương tích.
33Nguyễn Thúy Lan, Phạm Thị Thu Lệ, (2013). Nghiên cứu thực trạng và kiến thức, thái độ, thực hành phòng chống TNTT ở học sinh THCS huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái, Tạp chí y học dự phòng. Tập XXIII, số 10(146) 2013 Số đặc biệt.
34 Hoàng Thị Hòa, Trịnh Xuân Đàn, (2011). Thực trạng và một sô yêu tô liên quan đến tai nạn thương tích học sinh THCS Cán Tỷ- Quản Bạ- Hà Giang, Trường đại học Y Dược- Đại học Thái Nguyên.
35Nguyễn Dung, Dương Quang Minh, Võ Đại Tự Nhiên, Đánh giá tình hình mắc- chết do TNTT giai đoạn 2005-2008 tại 12 xã tỉnh Thừa Thiên Huế,
Sở y tế Thừa Thiên Huế.
36Yamakana.T , (1993). Injury of school-agedchildren in japan: cause and Costs, Department of Pedistric, Yaizu munipical hopspital, Shizuoka, Japan.
37Trịnh Xuân Đàn, Hoàng Khải Lập, Hà Xuân Sơn, Nguyễn Minh Tuấn, (2008). Thực trạng tai nạn thương tích học sinh trung học cơ sở thành phố Thái Nguyên năm 2007.
38Trịnh Xuân Đàn, Nguyễn Minh Tuấn, (2008). Thực trạng và yếu tố liên quan ảnh hưởng đến tai nạn thương tích không tử vong ở học sinh 6-14 tuổi tại Thái Nguyên.
39Trần Văn Nam, (2004). Nghiên cứu đặc điểm dịch tễ học tai nạn Thực trạng thuong tích của trẻ em hải phòng và đánh giá hiệu quả một số giải pháp can thiệp 2004, Luận án tiến sỹ y học, Đại học Y Hà Nội.
40Bộ y tế, (2010). Báo cáo công tác phòng chống tai nạn thương tích trẻ em tại cộng đồng của ngành y tế giai đoạn 2002-2010 và định hướng giai đoạn 2011-2015.
41Lưu Hoài Chuẩn, (2002). Tình hình tai nạn thương tích Việt Nam và các giải pháp phòng chống, Viện chiến lược và chính sách y tế – Bộ y tế.
42Linnan M.J.P, Lê Vũ Anh, Lê Cự Linh, Phạm Việt Cường, (2003). Report to UNICEF on the VIetnam Multi-center Injury Survey, Hanoi School of Public Health.
43WHO & UNICEF, (2008). Báo cáo thế giới phòng chống tai nạn thương tích.
44Van Beeck EF và các cộng sự, (2005). Một định nghĩa mới về đuối nước: tiến tới lưu hồ sơ và phòng ngừa vấn đề y tế công cộng toàn cầu, Bản tin của Tổ chức y tế thế giới, 83:853-856.
45Hàn Viết Trung, (2006). Tình hình tai nạn thương tích ở học sinh của hai trường THCS tại thành phố Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa.
46Vũ Thị Lâm Bình, (2002). Tình hình chấn thương của học sinh THCS huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình.
47Hammartrom.A; Janlert.U, (6/1994). Epidenmiology of school in the northern part of Swedent, Lulea: Department of social Medicine, Karolinska institute.
48Nguyễn Thúy Lan, (2014). Thực trạng thương tích trẻ em dưới 15 tuổi tại thành phố Yên Bái., Trung tâm y tế dự phòng tỉnh Yên Bái.
MỤC LỤC
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT5
ĐẶT VẤN ĐỀ1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU3
1.1.Định nghĩa thương tích3
1.2.Phân loại thương tích3
1.2.1.Thương tích không có chủ định3
1.2.2.Thương tích có chủ định4
1.3.Nguyên nhân thương tích6
1.4.Yếu tố nguy cơ thương tích trẻ8
1.5.Tình hình thương tích trên thế giới và ở Việt Nam11
1.5.1.Tình hình thương tích trên thế giới11
1.5.2.Tình hình thương tích ở Việt Nam14
1.6.Phòng chống thương tích trẻ em16
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU19
2.1.Đối tượng, địa điểm và thời gian nghiên cứu19
2.1.1.Đối tượng nghiên cứu19
2.1.2.Đặc điểm địa phương tiến hành nghiên cứu19
2.1.3.Thời gian tiến hành nghiên cứu19
2.2.Phương pháp nghiên cứu19
2.2.1.Thiết kế nghiên cứu19
2.2.2.Cỡ mẫu19
2.2.3.Phương pháp chọn mẫu
2.2.4.Phương pháp thu thập thông tin21
2.2.5.Biến số và chỉ số thông tin cần thu thập22
2.2.6.Phương pháp phân tích và xử lý số liệu25
2.2.7.Sai số và cách khống chế sai số26
2.2.8.Đạo đức trong nghiên cứu27
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU28
3.1.Thông tin chung về đối tượng nghiên cứu28
3.2.Thực trạng thương tích của học sinh tại bốn trường nghiên cứu. … 29
3.2.1.Thực trạng thương tích của học sinh29
3.2.2.Địa điểm xảy ra thương tích30
3.2.3.Nguyên nhân mắc thương tích32
3.2.4.Loại tổn thương34
3.2.5.Vị trí tổn thương35
3.2.6.Hoàn cảnh xảy ra thương tích36
3.2.7.Lý do bị thương tích37
3.2.8.Hậu quả sau thương tích38
3.3.Yếu tố liên quan tới thương tích39
3.3.1.Liên quan giữa đặc đặc điểm cá nhân và thương tích39
3.3.2.Liên quan giữa hiểu biết và thương tíchhọc sinh41
3.3.3.Mối liên quan giữa môi trường và thương tích học sinh43
CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN45
4.1.Thực trạng thương tích ở học sinh 4 trường nghiên cứu45
4.1.1.Về thực trạng thương tích45
4.1.2.Về thương tích theo giới47
4.1.3.Về thương tích theo tuổi47
4.1.4.Về phân loại thương tích48
4.1.5.Về địa điểm xảy ra thương tích48
4.1.6.Về nguyên nhân gây thương tích49
4.2.Một số yếu tố liên quan đến thương tích học sinh51
4.2.1.Về một số đặc điểm của đối tượng nghiên cứu51
4.2.2.Về hiểu biết của học sinh và thương tích52
4.2.3.Về môi trường đối với thương tích học sinh52
KẾT LUẬN54
1.Về thực trạng thương tích ở học sinh54
2.Về các yếu tố liên quan đến thương tích54
KHUYẾN NGHỊ56
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO1
PHỤ LỤC6
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất