Thực trạng suy dinh dưỡng và một số yếu tố liên quan tới suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em dưới 5 tuổi huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên năm 2014

Thực trạng suy dinh dưỡng và một số yếu tố liên quan tới suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em dưới 5 tuổi huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên năm 2014/ Hoàng Minh Chính. 2014

Suy dinh dưỡng do thiếu protein – năng lượng và các vi chất dinh dưỡng là vấn đề sức khỏe cộng đồng, gặp ở nhiều nước trên thế giới với tỷ lệ mắc cao ở các nước đang và kém phát triển trong đó có Việt Nam [20]. Suy dinh dưỡng (SDD) gặp nhiều ở trẻ em dưới 5 tuổi, biểu hiện với các mức độ khác nhau bệnh không những ảnh hưởng đến phát triển thể chất, mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển tinh thần, trí tuệ của trẻ và để lại hậu quả nặng nề cho trẻ và xã hội, trường hợp nặng có thể dẫn đến tử vong [38], [42].

Người ta ước tính có khoảng 178 triệu trẻ dưới 5 tuổi trên thế giới ở các nước đang và kém phát triển bị SDD thể thấp còi, 55 triệu trẻ SDD thể gầycòm [70]. SDD thể thấp còi, gày còm nặng và kém phát triển bào thai là nguyên nhân của 2,2 triệu trẻ tử vong, 21% số năm tàn tật của cuộc đời được điều chỉnh ở trẻ dưới 5 tuổi trên toàn cầu [70].

Tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ dưới 5 tuổi trong giai đoạn 2006-2010thể nhẹ cân giảm từ 23,4% đến 17,5%, thể thấp còi giảm từ 35,2% đến 29,3%, thể gày còm là 7,1% và có sự chênh lệch nhiều giữa các địa phương, các vùng miền [46]. Mặc dù chiều cao của trẻ em Việt Nam đã có sự cải thiện đáng kể trong những năm gần đây nhưng nhìn chung vẫn thấp hơn so với chuẩn quốc tế. Nam thanh niên Việt Nam thấp hơn chuẩn quốc tế 13,1cm và nữ thấp hơn 10,7cm [46].Nhìn chung tỷ lệ SDD của trẻ em trong những thập kỷ qua đã có nhiều cải thiện nhưng tính đến năm 2013, tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi bị SDD thể thấp còi ở nước ta vẫn ở mức báo động với gần 30%, Việt Nam là 1 trong 20 quốc gia có số lượng trẻ em SDD thể thấp còi cao nhất thế giới, thậm chí còn cao hơn Lào và Campuchia [46], [77].

Suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em giảm chưa bền vững còn tồn tại dưới nhiều dạng khác nhau như: thiếu protein – năng lượng, thiếu vitamin A, iod, kẽm và thiếu máu do thiếu sắt [7], [24], [28], [46]. Các nghiên cứu đã chỉ ra nguyên nhân gây SDD thấp còi ở trẻ rất đa dạng là hậu quả của sự đan xen về nhiều yếu tố: kinh tế – xã hội – môi trường – bệnh tật – chương trình kế hoạch hoá gia đình, trong đó kiến thức, thực hành chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ và tình trạng dinh dưỡng của bà mẹ là một trong những nguyên nhân chính yếu [12], [39], [44], [58].

Tại tỉnh Hưng Yên năm 2013 tỷ lệ SDD trẻ em dưới 5 tuổi thể nhẹ cân 13,4%, thể thấp còi 25,1%, thể gầy còm 7,5% [49]. Huyện Khoái Châu năm 2013, theo điều tra của Sở Y tế Hưng Yên và Trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh, tỷ lệ SDD trẻ em dưới 5 tuổi thể nhẹ cân 15,3%, thể thấp còi 24,8% [51]. Chương trình mục tiêu phòng chống SDD trẻ em đã và đang được triển khai trên toàn huyện, tỷ lệ SDD trẻ em dưới 5 tuổi giảm đáng kể nhưng tỷ lệ SDD trẻ em dưới 5 tuổi vẫn luôn nằm trong nhóm huyện có tỷ lệ SDD cao và có mức giảm hàng năm thấp [13], [51]. Nhiều năm qua tại huyện chưa có nghiên cứu nào đánh giá thực trạng SDD và một số yếu tố liên quan đến SDD thấp còi trẻ em dưới 5 tuổi, các báo cáo của địa phương mới chỉ đưa ra số liệu về tỷ lệ SDD mà chưa có thông tin phân tích tìm ra những yếu tố liên quan dẫn đến tình trạng SDD ở trẻ em.Chính vì vậy, việc đánh giá thực trạng SDD trẻ em dưới 5 tuổi là rất cần thiết, giúp cho chính quyền, ngành y tế và các ban, ngành liên quan của huyện tìm ra những giải pháp hữu hiệu nhằm giảm hơn nữa tỷ lệ SDD trẻ em dưới 5 tuổi tại huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên nói riêng và SDD trẻ em dưới 5 tuổi nói chung.

Xuất phát từ những yêu cầu và thực tế trên chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Thực trạng suy dinh dưỡng và một số yếu tố liên quan tới suy dinh dưỡng thể thấp còi ở trẻ em dưới 5 tuổi tại huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên năm 2014″ nhằm các mục tiêu sau:

1.Xác định tỷ lệ suy dinh dưỡng của trẻ em dưới 5 tuổi tại huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên năm 2014.

2.Mô tả một số yếu tố liên quan đến suy dinh dưỡng thể thấp còi ở trẻ dưới 5 tuổi tại huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên.