THỰC TRẠNG THIẾU MÁU, CHĂM SÓC SỨC KHỎE CHO PHỤ NỮ CÓ THAI VÀ THỰC HÀNH NUÔI DƯỠNG TRẺ TRONG 2 NĂM ĐẦU ĐỜI

THỰC TRẠNG THIẾU MÁU, CHĂM SÓC SỨC KHỎE CHO PHỤ NỮ CÓ THAI VÀ THỰC HÀNH NUÔI DƯỠNG TRẺ TRONG 2 NĂM ĐẦU ĐỜI

Trần Thúy Nga, Nguyễn Quang Dũng

Viện Dinh dưỡng

Tình trạng dinh dưỡng (TTDD) của phụ nữ có thai (PNCT) phụ thuộc việc chăm sóc trong và sau khi mang thai, từ đó ảnh hưởng tới tình trạng dinh dưỡng của trẻ nhỏ. Nghiên cứu được tiến hành tại 5 xã thuộc huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình nhằm xác định tỷ lệ thiếu máu, mức tăng cân mẹ khi mang thai, mô tả thực hành chăm sóc dinh dưỡng, sức khỏe cho phụ nữ có thai, cách nuôi dưỡng trẻ của bà mẹ. 331 phụ nữ có thai được xét nghiệm Hb và 460 bà mẹ có con dưới 2 tuổi được phỏng vấn. Tỷ lệ thiếu máu của phụ nữ có thai là 41,1%. Mức tăng cân suốt thời kỳ mang thai là 7,2 ± 3,1 kg. 90,2% ph ụ nữ có thai được khám thai > 3 lần suốt kỳ mang thai, 12,8% phụ nữ có thai không uống sắt khi mang thai, 50,2% bà mẹ không uống vitamin A sau khi sinh. Tỷ lệ bà mẹ cho con bú trên 24 tháng là 62,9%, tỷ lệ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu là 15,9%. Thiếu máu ở phụ nữ có thai tại các xã của huyện Lạc Sơn là vấn đề ý nghĩa sức khỏe cộng đồng trầm trọng, cần chú ý truyền thông giúp tăng tỷ lệ phụ nữ có thai và bà mẹ có thực hành đúng trong chăm sóc dinh dưỡng cho bản thân và trẻ.
Tư vấn dinh dưỡng, chăm sóc sức khỏe cho phụ nữ có thai, hướng dẫn cách nuôi dưỡng trẻ cho bà mẹ có vai trò quan trọng đối với sức khỏe bà mẹ, trẻ em, giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng bào thai, cải thiện tình trạng vi chất dinh dưỡng và suy dinh dưỡng thấp còi. Giám sát, đánh giá tình trạng thiếu máu cho phụ nữ có thai là cần thiết cho các can thiệp dinh dưỡng giúp phòng chống thiếu máu, giảm thiểu các hậu quả tới sức khỏe của bà mẹ và trẻ em.

Chăm sóc dinh dưỡng cho phụ nữ có thai cần đảm bảo tăng cân, cải thiện tình trạng vi chất dinh dưỡng. Giai đoạn 2 năm đầu đời của trẻ em là cực kỳ quan trọng đối với sức khỏe và tăng trưởng sau này. Hậu quả tức thì của suy dinh dưỡng trong 2 năm đầu đời là tăng nguy cơ mắc bệnh, tử vong, chậm phát triển thể chất, tâm thần. Về lâu dài, suy dinh dưỡng sớm trong 2 năm đầu đời có liên quan tới khả năng học tập kém, giảm năng suất lao động, sức khỏe sinh sản. Thực hành cho trẻ bú và ăn bổ sung không đúng, đi kèm với tỷ lệ mắc bệnh nhiễm khuẩn cao, là nguyên nhân chủ yếu của suy dinh dưỡng trong 2 năm đầu đời. Vì vậy, chăm sóc dinh dưỡng, sức khỏe cho phụ nữ có thai, hướng dẫn bà mẹ cách nuôi con trong 2 năm đầu là rất quan trọng.