Thực trạng tự học của sinh viên Điều dưỡng trường Cao đẳng Y tế Hà Nội năm học 2018-2019 và một số yếu tố liên quan
Đề cương luận văn Thực trạng tự học của sinh viên Điều dưỡng trường Cao đẳng Y tế Hà Nội năm học 2018-2019 và một số yếu tố liên quan.Khoa học phát triển như vũ bão trong thế kỷ 20 và 21, thế kỷ gắn với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, với những thành tựu nổi bật trong các lĩnh vực: internet, mạng xã hội, di động, trí khôn nhân tạo, robot…đã tạo ra những thay đổi rất lớn trong mọi hoạt động kinh tế, đời sống xã hội con người.
Trong cuộc cách mạng chung của nhân loại, ngành Y tế cũng là một trong các ngành được phát triển, đổi mới liên tục. Các thay đổi trong mô hình bệnh tật, biến đổi của các chủng vi khuẩn, virus gây bệnh, biến đổi từ môi trường, lối sống của con người…. đòi hỏi ngành y tế luôn phải nghiên cứu nhằm tìm ra các phương thức mới hiệu quả hơn trong dự phòng, chẩn đoán, điều trị và chăm sóc sức khoẻ cho con người. Chính vì vậy vấn đề tự học trong các trương trình học tập cũng như trong thực tế công việc là yêu cầu với các tổ chức giáo dục y tế hay với mỗi cá nhân người học, mỗi nhân viên y tế. Giáo dục thế kỷ 21 nhấn mạnh đến trách nhiệm của nhà trường trong việc trang bị những kiến thức nền tảng và quan trọng hơn là những kỹ năng, thái độ đúng đắn để người học có thể tự học tập suốt đời [1]. Tại Việt Nam, đối với bậc cao đẳng, đại học, Điều 40 – luật Giáo dục 2010 cũng đã nêu: “Phương pháp đào tạo trình độ cao đẳng, trình độ đại học phải coi trọng việc bồi dưỡng ý thức tự giác trong học tập, năng lực tự học, tự nghiên cứu, phát triển tư duy sáng tạo, rèn luyện kĩ năng thực hành, tạo điều kiện cho người học tham gia nghiên cứu, thực nghiệm, ứng dụng” [2].
Trên thế giới,tự học và các kĩ năng tự học là một trong những vấn đề mang tính lịch sử được nhiều nhà giáo dục quan tâm. Tác giả R. Retske trong cuốn sách “Học tập hợp lý” nhấn mạnh đến việc phát triển năng lực tự học, tự nghiên cứu của sinh viên[3]. Đặc biệt nhà tâm lý học Mỹ Carl Roger đã cho ra đời cuốn “Phương pháp dạy và học hiệu quả” trình bày chi tiết các phương pháp dạy học để hình thành kỹ năng tự học cho sinh viên như: cung cấp tài liệu, hướng dẫn cho người học cách nghiên cứu tài liệu, tự xem xét nguồn tài liệu, tự hoạch định mục tiêu, tự đánh giá việc học của mình…[4]. Ở nhiều nước, việc cải thiện khả năng tự học của sinh viên là một mục tiêu quan trọng của các chương trình giáo dục điều dưỡng. Iwasiw (1987) nhấn mạnh rằng những người tự học chịu trách nhiệm: xác định các nhu cầu học tập của chính họ; xác định mục tiêu học tập của họ; xác định và theo đuổi tài nguyên và chiến lược học tập; và đánh giá kết quả học tập [5].
Đối với sinh viên (SV) bậc cao đẳng, đại học trong đó có SV ngành y, tự học, tự nghiên cứu giữ vai trò quan trọng. Lí luận dạy học cao đẳng, đại học chỉ ra rằng: hoạt động nhận thức của SV ở đại học là hoạt động nhận thức mang tính chất nghiên cứu. Vì vậy, trong quá trình học, SV phải tự mình chiếm lĩnh các tri thức, rèn luyện các kĩ năng (KN) để phục vụ cho nghề nghiệp tương lai, đồng thời tham gia vào hoạt động tìm kiếm các chân lí mới [6]. Ngoài ra, đặc trưng ở bậc cao đẳng, đại học là giảng viên không theo sát để kiểm tra, nhắc nhở việc học tập của SV như ở phổ thông, do đó, SV phải tự kiểm soát hoạt động học tập của mình. Các nhà nghiên cứu cũng tổng hợp và phân chia kĩ năng tự học ở cao đẳng, đại học thành nhiều nhóm KN và các KN cụ thể. Trong số đó, các KN được nhắc đến nhiều nhất là: KN lập kế hoạch tự học; KN tìm kiếm và xử lí thông tin; KN đọc sách; KN ghi chép; KN làm việc nhóm; KN tự kiểm tra, đánh giá [7], [8], [9].
Trường Cao đẳng Y tế Hà Nội chuyển sang đào tạo theo hình thức tín chỉ năm 2017. Đối với hình thức đào tạo theo tín chỉ, vấn đề tự học của SV có thể xem là điều kiện tiên quyết quyết định chất lượng, hiệu quả của quá trình đào tạo trong nhà trường. Một trong những nguyên nhân chủ yếu ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo là các kĩ năng tự học của SV. Sinh viên năm nhất là nhóm đối tượng mới bắt đầu làm quen với cách dạy học ở bậc cao đẳng, đại học nên các kĩ năngtự học có thể chưa tốt. Với mong muốn tìm cơ sở khoa học để cải thiện năng lực tự học của sinh viên, chúng tôi tiến hành nghiên cứu “Thực trạng tự học của sinh viên Điều dưỡng trường Cao đẳng Y tế Hà Nội năm học 2018-2019 và một số yếu tố liên quan” với hai mục tiêu:
1. Mô tả thực trạng kỹ năng tự học của sinh viên điều dưỡng năm thứ nhất năm học 2018 – 2019.
2. Tìm hiểu một số yếu tố liên quan đến kỹ năng tự học của sinh viên điều dưỡng.