Thực trạng xơ hóa cơ delta tại Việt Nam năm 2006 – 2007

Nghiên cứu được tiến hành tại 8 tỉnh Hà Nội, Hà Tây, Thanh Hoá, Lạng Sơn, Hà Tĩnh, Đà Nẵng, Tiền Giang và Cần Thơ nhằm mục tiêu:xác định tỷ lệ hiện mắc xơ hoá cơ Delta tạiViệt Nam năm 2006 – 2007. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu:nghiên cứu mô tả cắt ngang, thăm khám lâm sàng 29696 người dân tuổi từ 1 – 60 để xác định tình trạng xơ hóa cơ delta. Kết quả:tỷ lệ hiện mắc xơ hóa cơ Delta trong cộng đồng là 0,65%. Tỷ lệ hiện mắc xơ hóa cơ delta ở nam: 0,83%; nữ: 0,51%. Tỷ lệ xơ hóa cơ delta caonhất ở nhóm tuổi 6 – 10 tuổi: 1,81%. Tỷ lệ mắc xơ hóa cơ  delta ở nông thôn: 0,82%; thành thị: 0,31%. Chú ng tôi chưa phát hiện được bệnh xơ hóa cơ delta ở 4 tỉnh:Đà nẵng, Tiền Giang, Cần thơ, Hà Nội. Kết luận:tỷ lệ hiện mắc xơ hóa cơ Delta là 0,65%. Bệnh gặp ở nam nhiều hơn nữ, cao nhất ở nhóm tuổi 6 – 10 tuổi, nông thôn nhiều hơn thành thị và tập trung nhiều ở cáctỉnh miền Bắc.

Xơ hoá cơ Delta có thể do bẩm sinh hoặc mắc phải [6]. Khi cơ Delta bị xơ hóa, nhiều động tác của khớp vai bị ảnh hưởng, đặc biệt là độngtác khép cánh tay vào thân mình. Nếu tình trạng xơ
hóa  kéo  dài  có  thể  gây  biến  dạng  xương  bả  vai, cột sống và lồng ngực.
Trước năm 1960, chưa có báo cáo nào về xơ hóa cơ Delta trong y văn tiếng Anh. Năm 1965,
Sato  báo  cáo  3  trường  hợp  xơ  hóa  cơ  Delta  đầu tiên [9]. Từ đó đến nay, nhiều trường hợp khácđã được  báo  cáo  từ  Ấn  Độ,  Nhật  Bản,  Đài  Loan,Trung  Quốc  [6;  7;  8].  Hầu  hết  các  tài  liệu  đều thấy xơ hóa cơ Delta thường xảy ra sau tiêm các thuốc  vào  vùng  cơ  Delta  mà  các  thuốc  thường dùng  là  kháng  sinh,  vitamin  và  thuốc  giảm  đau.
Tuy  nhiên, các kết  luận về xơ  hóa  cơ  Delta  liên quan đến tiêm thuốc vào vùng cơ Delta mới chỉlà giả thuyết mà chưa có nghiên cứu phân tích nào chứng minh giả thuyết này Tại bệnh viện Nhi Trung ương trong năm 2005 đã tiếp nhận 170 trẻ, trong đó chỉ tính riêng trong
tháng 7 – 9/2005 đã có 56 trẻ ở nhóm tuổi > 10 tuổi đến khám và điều trị xơ hóa cơ Delta từ nhiều địa  phương  (Sơn  La,  Nghệ  An,  Hà  Tĩnh,  Phú Thọ..).  Gần  đây,  theo  số  liệu  chưa  đầy  đủ  của nhiều tỉnh số trẻ em bị xơ hóa cơ Delta chiếm tỷ lệ khá cao và phân bố ở nhiều nhóm tuổi. Theo số liệu  báo cáo  từ 30  tỉnh thành  trong  cả  nước  cho đến tháng 5/2006 đã có 10.000 bệnh nhân bị xơhóa cơ Delta. Số bệnh nhân mắc xơ hóa cơ Delta được phát hiện trong cả nước ngày càng tăng đang gây  quan  ngại  trong  dư  luận  xã  hội.  Tuy  nhiên,cho đến nay, chưa có tài liệu nào nghiên cứumột cách đầy đủ và toàn diện về xơ hóa cơ Deltahoặc mô tả xơ hóa cơ Delta có liên quan đến tiêm thuốc kháng  sinh  hoặc  tiêm  chủng  vaccin  ngoại  trừ nghiên cứu của Viện Nhi năm 2004 tại Hà Tĩnh[5] hoặc một số ít báo cáo lâm sàng về phẫu thuật trẻ  em  xơ  hóa  cơ  Delta  liên  quan  đến  sau  tiêm kháng  sinh  vào  vùng  cơ  [1;  2;  3].  Vì  vậy  đây  làmột công trình nghiên cứu khoa học điều tra dịch tễ học nhằm trả lời các câu hỏi sau:
Tỷ lệ hiện mắc xơ hóa cơ Delta hiện nay trong cộng đồng là bao nhiêu?
Sự phân bố xơ hóa cơ Delta tập trung chủ yếu ở  nhóm  tuổi  nào?  Nam  hay  nữ  nhiều  hơn?  Tập trung  chủ  yếu  ở  khu  vực  địa  dư  nào  (nông  thôn, thành thị)? Mục tiêu:Xác  định  tỷ  lệ  hiện  mắc  xơ  hóa  cơ  Delta  ở Việt Nam năm 2006 – 2007