TỈ LỆ RỐI LOẠN GIẤC NGỦ Ở BỆNH NHÂN ĐIỀU TRỊ THAY THẾ CHẤT DẠNG THUỐC PHIỆN BẰNG METHADONE – MỘT NGHIÊN CỨU PHÂN TÍCH GỘP

TỈ LỆ RỐI LOẠN GIẤC NGỦ Ở BỆNH NHÂN ĐIỀU TRỊ THAY THẾ CHẤT DẠNG THUỐC PHIỆN BẰNG METHADONE-MỘT NGHIÊN CỨU PHÂN TÍCH GỘP
Thái Thanh Trúc1, Trần Nguyễn Giang Hương1, Dương Thị Huỳnh Mai1, Võ Thị Kim Duy1, Tăng Phước Quân1, Đặng Thị Thiện Ngân1
TÓM TẮT :
Đặt vấn đề: Rối loạn giấc ngủ (RLGN) là tình trạng phổ biến và nghiêm trọng ở bệnh nhân điều trị duy trì Methadone (MMT). Mặc dù các nghiên cứu đánh giá tình trạng RLGN ở bệnh nhân đã được thực hiện nhưng các kết quả có sự biến thiên lớn và chưa khái quát tình trạng RLGN của bệnh nhân MMT.

Mục tiêu: Nghiên cứu này nhằm xác định mức độ và tỉ lệ RLGN ở bệnh nhân MMT thông qua hồi cứu một cách có hệ thống, tổng hợp và phân tích gộp các nghiên cứu đã thực hiện.

Đối tượng – Phương pháp: Thiết kế nghiên cứu tổng quan hệ thống và phân tích gộp các nghiên cứu đánh giá RLGN ở bệnh nhân bằng thang đo PSQI thông qua tìm kiếm từ nguồn dữ liệu Pubmed, Embase cũng như các nghiên cứu trong nước như luận văn, luận án, khóa luận. Các nghiên cứu được chọn lọc theo sơ đồ PRISMA và đánh giá chất lượng bằng thang đo STROBE.

Kết quả: Nghiên cứu tổng hợp được 30 nghiên cứu từ năm 2004 đến 2019 với tổng cỡ mẫu 4685 bệnh nhân. Đa số bệnh nhân MMT đều mắc RLGN và có mức độ RLGN cao. Bệnh nhân không có việc làm có nguy cơ mắc và mức độ RLGN cao hơn nhóm có việc làm. Tuy nhiên, không có khác biệt về nguy cơ mắc và mức độ RLGN theo giới, trình độ học vấn và tình trạng hôn nhân gia đình.

Kết luận: RLGN là vấn đề phổ biến đối với bệnh nhân MMT. Việc can thiệp, hỗ trợ cho bệnh nhân MMT là cần thiết, trong đó cần lưu ý các yếu tố cần can thiệp để giúp giảm RLGN.

Sử dụng chất dạng thuốc phiện (CDTP) vàrối loạn tâm thần do lạm dụng chất là vấn đề sức khỏe và xã hội đáng lo ngại. Ước tính trong khoảng 11 triệu người tiêm chích ma túy thì có 1,4 triệu người nhiễm HIV và 5,6 triệu người nhiễm viêm gan C(1). Nghiện CDTP mang lại gánh nặng cho hệ thống chăm sóc sức khỏe, gia đình và xã hội. Điều trị duy trì bằng Methadone (MMT) là phương pháp điều trị nghiện CDTP thường được dùng và an toàn nhất hiện nay. Sau khi triển khai và nhân rộng ở 86 quốc gia trên thế giới, chương trình MMT đạt hiệu quả giảm tỉ lệ nghiện và tái nghiện, giảm nguy cơ lây truyền các bệnh qua đường máu và giảm các hành vi phạm tội.