TÌM HIỂU KIẾN THỨC VÀ THÁI ĐỘ THỰC HÀNH VỀ TIÊM CHỦNG MỞ RỘNG CỦA CÁC BÀ MẸ CÓ CON DƯỚI 1 TUỔI Ở HUYỆN MIỀN NÚI NAM ĐÔNG TỈNH THỪA THIÊN HUẾ NĂM 2011
TÌM HIỂU KIẾN THỨC VÀ THÁI ĐỘ THỰC HÀNH VỀ TIÊM CHỦNG MỞ RỘNG CỦA CÁC BÀ MẸ CÓ CON DƯỚI 1 TUỔI Ở HUYỆN MIỀN NÚI NAM ĐÔNG TỈNH THỪA THIÊN HUẾ NĂM 2011
TÓM TẮT
Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 433 trẻ dưới 1 tuổi và bà mẹ của các trẻ đó tại huyện miền núi Nam Đông tỉnh Thừa Thiên Huế năm 2011 nhằm mô tả tình hình tiêm chủng phòng 7 bệnh truyền nhiễm, tìm hiểu kiến thức và thái độ thực hành về tiêm chủng mở rộng của các bà mẹ và một số các yếu tố liên quan. Kết quả: Trẻ trong diện tiêm chủng đến cơ sở y tế tiêm 100%. Trẻ còn giữ phiếu tiêm chủng 94,0%. Tiêm chủng BCG 100%, có sẹo đạt 99,8%. Tiêm đầy đủ 7 loại vaccine 92,1%. Trẻ tiêm chủng đầy đủ (có sẹo BCG đạt yêu cầu) 90,3%. Các loại vaccine khác từ 81,1% đến 92,1%. Kiến thức hiểu biết về tiêm chủng của các bà mẹ về lợi ích của tiêm chủng 95,6%, biết đúng số lần tiêm chủng của trẻ 24,7%; biết đúng lịch tiêm chủng là 28,4%, không đúng 71,6%. Hiểu biết về các bệnh phòng được qua tiêm chủng từ 42,0% đến 48,4%, không biết 34,4%. Hiểu biết các phản ứng sau tiêm chủng gồm sốt 94,5%, sưng đỏ tại chỗ tiêm 81,1%, bỏ bú và chán ăn 50,1%. Hiểu biết về các dấu hiệu sau tiêm vaccine phòng lao từ 29,3% đến 93,8% về sốt, sưng đỏ tại chỗ tiêm, bỏ bú chán ăn và có đến 22,2% không rõ các dấu hiệu trên. Kiến thức không đem trẻ đi tiêm chủng lý do do sợ tai biến chiếm tỷ lệ 27,2% và sốt là 23,4%. Các yếu tố về số con, trình độ học vấn, nghề nghiệp, hiểu biết của mẹ và bà mẹ người dân tộc thiểu số đều có liên quan đến tiêm chủng đầy đủ của trẻ.
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Theo Tổ chức Y tế Thế giới năm 1997 tỷ lệ tử vong trẻ em dưới 1 tuổi trên thế giới vẫn còn cao 6,1%, trong đó các nước công nghiệp 0,7%, các nước phát triển 6,7% và các nước kém phát triển 10,9%.
Tiêm chủng phòng bệnh bằng các vaccine là một thành tựu trong y học ở thế kỷ XX, có ý nghĩa to lớn trong Y học dự phòng. Chương trình tiêm chủng mở rộng đã góp phần làm giảm đáng kể tỷ lệ mắc và chết của trẻ em dưới 1 tuổi và 5 tuổi về các bệnh truyền nhiễm. Ước tính hàng năm tiêm chủng đã cứu sống khoảng 1 triệu trẻ em ở các nước đang phát triển [1]
Chương trình tiêm chủng mở rộng được triển khai ở Việt Nam từ năm 1981 được sự hỗ trợ của Tổ chức Y tế Thế giới và Quỹ nhi Đồng liên Hiệp Quốc với vaccine phòng 6 bệnh truyền nhiễm: Bạch hầu, Ho gà, Uốn ván, Sởi, Lao, Bại liệt cho trẻ em dưới 1 tuổi. Năm 1985 tiêm chủng mở rộng được đẩy mạnh và triển khai trên phạm vi cả nước. Mục tiêu tiêm chủng mở rộng đã hoàn thành với tỷ lệ 87% năm 1990 và trên 90% vào năm 1993 cho toàn trẻ em dưới 1 tuổi trong cả nước được tiêm chủng đầy đủ 6 loại vaccine. Năm 2003 có 100% số huyện trên cả nước được tiêm vaccine viêm gan B. Năm 2004 tỷ lệ tiêm 3 mũi viêm gan B đạt 94,2%. Từ đó vaccine viêm gan B được coi là vaccine thứ 7 trong chương trình tiêm chủng mà trẻ em Việt Nam dưới 1 tuổi phải được tiêm chủng đầy đủ [2].
Nam Đông là một huyện miền núi nằm ở phía Tây tỉnh Thừa Thiên- Huế, chủ yếu là người dân tộc Kơtu. Công tác tiêm chủng mở rộng luôn đạt chỉ tiêu trên 96% trong nhiều năm. Năm 2008 tiêm chủng đầy đủ là 100% đạt chỉ tiêu, tuy nhiên tiến độ tiêm chủng hàng tháng dao động từ 6 – 8%, nhất là chênh lệch giữa các mũi tiêm [5]. Phải chăng điều này có liên quan đến hiểu biết của các bà mẹ về tiêm chủng. Do đó việc tìm hiểu kiến thức về tiêm chủng mở rộng của các bà mẹ có con dưới 1 tuổi của huyện Nam Đông là yêu cầu cần thiết.
Vì vậy chúng tôi nghiên cứu đề tài: “Tìm hiểu kiến thức và thái độ thực hành về tiêm chủng mở rộng của các bà mẹ có con dưới 1 tuổi ở huyện miền núi Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên – Huế” năm 2011. Mục tiêu nghiên cứu:
1. Mô tả tình hình trẻ em dưới 1 tuổi được tiêm chủng phòng 7 bệnh truyền nhiễm ở huyện Nam Đông tỉnh Thừa Thiên- Huế .
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất