TÌNH HÌNH CẤP CỨU VÀ ĐIỂU TRỊ THỦNG ổ LOÉT DẠ DÀY-TÁ TRÀNG TRONG 10 NĂM (2001 – 2010) TẠI BỆNH VIỆN 103

Nghiên cứu 465 bệnh nhân (BN) thủng dạ dày do loét từ 01 – 2001 đến 12 – 2010 và 189 BN giai đoạn từ 1984 – 1993 (nhóm chứng). Kết quả cho thấy: ở nhóm nghiên cứu: 398 BN nam (85,59%) và 67 BN nữ (14,41%). Tỷ lệ nam/nữ: 6/1, tỷ lệ BN nữ gặp nhiều hơn trước. Đa số ở độ tuổi từ 31 – 50 (> 60 tuổi: 22,15%). 85,2% nhập viện trước 6 giờ; 84,4% thủng với triệu chứng điển hình. Chẩn đoán trước mổ và sau mổ phù hợp: thủng có liềm hơi: 74,57%, thủng bít: 6,57%. So với trước, tỷ lệ thủng tá tràng và thủng ổ loét non gặp nhiều hơn. Có tiền sử thủng cũ: 2,15%. Xử trí chủ yếu là khâu lỗ thủng (92,7%), bao gồm: khâu lỗ thủng đơn thuần: 81,16%. Khâu lỗ thủng nội soi: 65 BN (13,98%), khoét ổ loét và khâu lỗ thủng: 6%, khâu lỗ thủng + nối vị tràng: 5,17%. Cắt đoạn dạ dày cấp cứu: 13 BN (2,6%), 6 BN (1,13%) thủng bít được cắt đoạn dạ dày cấp cứu trì hoãn. Dẫn lưu Newmann: 3,65%. Tỷ lệ biến chứng sau mổ: 4,47% và tử vong: 0,43%.
Thủng ổ loét dạ dày – tá tràng (DD – TT) là một biến chứng nặng nề, thường gặp của bệnh loét DD – TT (chiếm 7 – 14%) và đứng hàng thứ 2 trong cấp cứu ngoại khoa, sau viêm ruột thừa cấp. Ngày nay, cơ chế bệnh sinh loét DD – TT được hiểu biết khá sâu nên bệnh này được xem là bệnh có thể chữa khỏi. Mặc dù vậy, tỷ lệ biến chứng của loét không giảm, đặc biệt là thủng ổ loét DD – TT có chiều hướng gia tăng. Vì vậy, tỷ lệ phẫu thuật cấp cứu thủng ổ loét vẫn không có chiều hướng giảm. Hiện nay, do ảnh hưởng của nhiều yếu tố khách quan nên cơ cấu bệnh lý thủng ổ loét DD – TT có nhiều thay đổi. Tỷ lệ thủng ổ loét DD
– TT ngày càng gặp nhiều ở người già, kể cả nữ giới, những người lớn tuổi do lạm dụng thuốc giảm đau non-steroid, corticoid và tỷ lệ người hút thuốc lá, nghiện rượu ngày càng nhiều. Cùng với thành tựu khoa học công nghệ trong y học, trong đó có nội soi, đến nay, nhiều bệnh viện lớn, trong đó có Bệnh viện 103 đã sử dụng phẫu thuật nội soi trong điều trị thủng ổ loét DD – TT. Vì vậy, chúng tôi thực hiện đề tài này nhằm mục tiêu: Nghiên cứu sự thay cơ cấu bệnh lý và xu hướng lựa chọn phương pháp phẫu thuật cấp cứu điều trị thủng ổ loét DD – TT tại Khoa Phẫu thuật Bụng, Bệnh viện 103 trong 10 năm gần đây (2001 – 2010).