Tình hình phụ nữ tử vong tại Cao Bằng qua điều tra tử vong năm 2006

Thẩm định tử vong mẹ (TVM) trong số tử vong phụ nữ để tìm hiểu những thiếu hụt trong công tác chăm sóc sức khỏe bà mẹ – trẻ sơ sinh để tăng cường chăm sóc trước trong và sau sinh, góp phần giảm tử vong mẹ. Cao bằng là một tỉnh miền núi, phong tục tập quán đẻ tại nhà cao, là một trong những tỉnh có tử vong mẹ cao trong cả nước. Thẩm định tử vong mẹ tại Cao bằng cho thấy, số báo cáo tử vong mẹ là 5 thấp hơn số thực tế là 8 trường hợp, có 5/8 trường hợp tử vong tại nhà và 5/8 trường hợp tử vong có trên 3 con và tuổi đều dưới 40, nguyên nhân chết do tai biến sản khoa chiếm 50%. Như vậy, cần đẩy mạnh truyền thông nâng cao hiểu biết cho người dân và tăng cường tiếp cận dịch vụ chăm sóc trước, trong và sau sinh để đạt mục tiêu thiên niên kỷ là giảm tử vong mẹ.

Công tác chăm sóc sức khoẻ sinh sản và làm mẹ an toàn là một trong những nhiệm vụ trong công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân. Tử vong bà mẹ vẫn còn là một thách thức lớn trong công tác chăm sóc sức khoẻ cho bà mẹ và trẻ em, đặc biệt là ở những khu vực miền núi cao, nơi các đồng bào dân tộc sinh sống, có phong tục tập quán đẻ tại nhà do các mụ vườn hay người chồng đỡ vì không cho người lạ nhìn thấy người vợ khi đẻ. Vì vậy, sự tiếp cận của người phụ nữ với các dịch vụ chăm sóc trong khi mang thai hay trong khi đẻ đều không có sự giúp đỡ hỗ trợ của cán bộ y tế. Mặt khác do đường xá xa xôi, đi lại khó khăn, không có điện thoại để gọi trợ giúp của tuyến trên trong khi cấp cứu, thiếu phương tiện vận chuyển để chuyển tuyến khi có những tai biến của người phụ nữ mang thai hay của bà mẹ trong khi sinh có thể đã làm tăng lên tỷ lệ tử vong bà mẹ và trẻ sơ sinh.

Mặc dù sức khoẻ bà mẹ được cải thiện đáng kể ở Việt Nam, tuy nhiên tỷ suất tử vong mẹ hiện nay vẫn còn cao và rất khác nhau giữa các vùng miền trong cả nước. Trong chiến lược quốc gia về chăm sóc sức khoẻ nguyên nhân trực tiếp, nguyên nhân gián tiếp sinh sản từ năm 2001 đến 2010 của Bộ Y tế (đã được chính phủ phê duyệt tháng 11/2000), chính phủ cam kết sẽ cải thiện sức khoẻ sinh sản trong đó có sức khoẻ bà mẹ. Theo báo cáo điều tra của Vụ sức khỏe sinh sản năm 2002 thì tỷ số tử vong mẹ tại Cao Bằng cao nhất trong các tỉnh điều tra, là 411/100 000 trẻ đẻ sống, trong khi đó Hà Tây và Bình Dương chỉ là 64 và 65/100 000 trẻ đẻ sống. Cho nên đề tài được tiến hành tại tỉnh Cao Bằng với mục tiêu:

• Thu thập tỷ lệ tử vong phụ nữ và tỷ số tử vong mẹ trong năm 2006.
• Phân tích một số yếu tố liên quan đến tử vong mẹ.
• Đưa ra bài học kinh nghiệm, những khuyến nghị dựa trên thẩm định các ca tử vong mẹ.