Tình trạng dinh dưỡng của trẻ dưới 24 tháng tuổi và thực hành nuôi trẻ của bà mẹ theo chỉ số IYCF-2010

Báo cáo nhằm đánh giá tình trạng dinh dưỡng trẻ dưới 24 tháng tuổi ở xã Bình Sơn, thị xã Sông Công, Thái Nguyên và thực hành nuôi trẻ của bà mẹ tại địa phương này theo chỉ số IYCF-2010. Kết quả cho thấy: Tỷ lệ suy dinh dưỡng nhẹ cân 9,6%, thấp còi 24,7%, gầy còm 12,6%; trong đó có 7,7% thấp còi trầm trọng. Thực hành nuôi trẻ của bà mẹ theo các chỉ số cơ bản IYCF – 2010: 58,7% trẻ được bú ngay trong vòng 1 giờ đầu sau sinh; 17,9% được bú sữa mẹ hoàn toàn; tại thời điểm 1 năm có 87,5% trẻ tiếp tục còn được bú sữa mẹ; 100% trẻ 6 – 8 tháng tuổi được cho ăn bổ sung; 66,7% số trẻ có khẩu phần ăn đa dạng tối thiểu; 91,6% số trẻ trên 6 tháng tuổi được ăn đủ số bữa theo độ tuổi; 65,9% trẻ được ăn “Khẩu phần có thể chấp nhận tối thiểu”. Vẫn còn 38,0% trẻ sau khi sinh được cho uống cam thảo, mật ong, nước sôi nguội trước khi bú mẹ lần đầu.

Mặc dù trong những năm gần đây, tình trạng dinh dưỡng của trẻ em Việt Nam đã được cải thiện đáng kế, theo Viện Dinh dưỡng, năm 2010 tỷ lệ suy dinh dưỡng (SDD) trẻ em dưới 5 tuổi trên toàn quốc thể nhẹ cân là 17,5% nhưng tỷ lệ SDD thể thấp còi 29,3% vẫn xấp xỉ ởmức cao theo phân loại của Tổ chức Y tế Thế giới (TCYTTG) [6]. Những thực hành nuôi trẻ trong 24 tháng đầu đóng vai trò quyết định đến tình trạng dinh dưỡng, thể lực, sức khỏe của đứa trẻ trong suốt những năm sau này. Đã có rất nhiều nghiên cứu về kiến thức, thực hành của bà mẹ trong việc chăm sóc trẻ và kết quả cho thấy, cho đến nay tuy đã có một sự thay đổi nào đó về kiến thức nhưng thực hành thì thay đổi chưa nhiều. Một vấn đề khác xuất phát từ phía các nghiên cứu đó là sự phân loại, đánh giá các chỉ số thực hành của bà mẹ cũng chưa hoàn toàn thống nhất, từ đó làm cho việc so sánh các kết quả, đánh giá sự tiến triển không đơn giản.

Năm 2008 TCYTTG và UNICEF đã đưa ra nhóm chỉ số IYCF-Part 1 (Indicators for assessing infant and young child feeding practices-Part 1) và được hoàn thiện vào năm 2010 với IYCF-Part 3 [7, 8], nhưng cho đến nay hầu như còn rất ít các nghiên cứu ở Việt Nam về thực hành nuôi trẻ nhỏ đánh giá theo IYCF. Nghiên cứu này nhằm mục tiêu: Đánh giá tình trạng dinh dưỡng trẻ dưới 24 tháng tuổi ở xã Bình Sơn, thị xã Sông Công, Thái Nguyên. Đánh giá thực hành nuôi trẻ của bà mẹ tại địa phương này theo chỉ số IYCF – 2010.