TÌNH TRẠNG THIẾU MÁU THIẾU SẮT Ở THAI PHỤ TP.HCM
TÌNH TRẠNG THIẾU MÁU THIẾU SẮT Ở THAI PHỤ TP.HCM
Trần Thị Minh Hạnh*, Phan Ng.Thanh Bình*, Nguyễn Nhân Thành*, Lê Ng.Trung Đức Sơn*,
Trương Công Hòa*, Phạm Ngọc Oanh*, Nguyễn Hồng Vũ*,Phan Ng.Thụy Hoàng*,
Nguyễn Thanh Danh* & Lê Thị Kim Quí*
TÓM TẮT
Đặt vấn đề:Thiếu máu thiếu sắt ở thai phụ là vấn đề sức khỏe cộng đồng tại Việt Nam nhưng đến nay chưa có số liệu về tình trạng này tại TP.HCM.
Mục tiêu:Xác định tỉ lệ thiếu máu (Hb<11g/dl), thiếu sắt (ferritin<12ng/ml), dự trữ sắt thấp (ferritin 12-<30ng/ml) và các yếu tố liên quan ở thai phụTP.HCM.
Phương pháp:Điều tra cắt ngang trên 776 thai phụ tại TP.HCM. Đối tượng được cân, lấy máu xét nghiệm Hb, ferritin, & CRP, phỏng vấn thông tin về kinh tếxã hội, bổ sung sắt, & kiến thức phòng ngừa thiếu máu. Nhóm nhỏ 406 thai phụ được chọn ngẫu nhiên để phỏngvấn chế độ ăn 24h.
Kết quả:Tỉ lệ thiếu máu, thiếu sắt & dự trữ sắt thấp ở thai phụ lần lượt là 17,5%; 8,0% và 34,7%. Tỉ lệ thiếu sắt (10,7% so với 3,4%, p<0,01) & dự trữ sắt thấp (45,4% so với 16,2%, p<0,01) ở 3 tháng cuối cao gấp 3 lần 3 tháng giữa. Hb & ferritin có liên quan thuận với tổng số ngày uống sắt tính đến thời điểm điều tra ở 3 tháng cuối thai kỳ (lần lượt là r=0,26, p<0,01 & r=0,17, p<0,01). Hb có liên quan nghịch với tổng số ngày uống sắt (r=-0,14, p<0,05) ở 3 tháng giữa. Mối tương quan vẫn có ý nghĩa thống kê sau khi hiệu chỉnh cho BMI trước mang thai & tuổi. So với RDA, thai phụ ở 3 tháng giữa & 3 tháng cuối có năng lượng ăn vào đạt gần 80%,protein trên 100%, nhưng chất sắt chỉ khoảng 40% nhu cầu khuyến nghị (RDA). Sự khác biệt về năng lượng, protein, sắt, vitamin C, thịt, rau, & trái cây ăn vào giữa các nhóm thiếu máu so với không thiếu máu, thiếu sắt so với không thiếu sắt không có ý nghĩa thống kê.
Kết luận:Thiếu máu thai phụ là vấn đề sức khỏe cộng đồng tại TP.HCM. Bổ sung sắt sớm trong 3 tháng đầu có thể không hiệu quả tăng Hb & ferritin trong 3 tháng đầu & 3 tháng giữa thai kỳ. Tuy nhiên, giả thuyết này cần được chứng minh thêm bằng nghiên cứu sâu hơn. Bổ sung sắt từ 3 tháng giữa giúp tăng Hb & ferritin ở 3 tháng cuối. Lượng sắt ăn vào của thai phụ 3 thánggiữa & 3 tháng cuối là rất thấp so với nhu cầu khuyến nghị
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất