TỐI ƯU HÓA QUY TRÌNH ĐIỀU CHẾ CAO PHUN SẤY BƯỞI NON

TỐI ƯU HÓA QUY TRÌNH ĐIỀU CHẾ CAO PHUN SẤY BƯỞI NON
Bùi Thái Thảo Ly1, Trương Minh Nhựt2, Trương Văn Đạt 1, Lê Minh Trí2, Nguyễn Hữu Lạc Thủy2,
1 Khoa dược Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh
2 Khoa Dược Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt

Mục tiêu: Nghiên cứu các điều kiện tối ưu cho quá trình điều chế cao phun sấy bưởi non với việc tối ưu hóa các hàm mục tiêu bằng phương pháp tiếp cận mong muốn. Đối tượng và phương pháp: 20 thử nghiệm tối ưu được tiến hành để mô tả sự ảnh hưởng của nhiệt độ khí vào, lưu lượng khí, loại và tỷ lệ giá mang đến quá trình phun sấy. Kết quả: Điều kiện phun sấy cao bưởi non tối ưu là nhiệt độ khí vào 160 oC, lưu lượng khí 200 m3/h, loại giá mang maltodextrin – aerosil (2:1) với tỷ lệ 70 % so với lượng chất rắn trong cao. Khi đó, hiệu suất phun sấy đạt 45,03 %, hàm lượng flavonoid đạt 19,58 %, khối lượng riêng là 0,34 g/ml và phân suất nén là 23,05 %. Kết luận: Đã thiết kế mô hình thực nghiệm và tối ưu hoá thành công quy trình phun sấy cao bưởi non bằng phần mềm Design-Expert phiên bản 12.0.3.0. Đây là cơ sở quan trọng cho các giai đoạn phát triển dạng bào chế hiện đại chứa chiết xuất bưởi non như viên nén, viên nang.

Quả bưởi non (BN) là quả non, chưa trưởng thành của cây bưởi (Citrus grandis L. Osbeck, Rutaceae). Loài này được trồng phổ biến ở Việt Nam, một số tỉnh thành có sản lượng lớn như Vĩnh Long, Bến Tre, Đồng Nai, Phú Thọ, … Trong quá trình chăm sóc, để đạt năng suất canh tác cao thì người nông dân thường phải loại bỏ bớt khoảng 30 % những quả bưởi khi còn non để cây tập trung dinh dưỡng cho những quả còn lại được phát triển tốt. Lượng BN bị loại thường bỏ đi, và nếu xử lý không tốt chúng sẽ phân huỷ làm ô nhiễm và đôi khi tăng mầm bệnh cho vườn bưởi. Trong khi đó, y học cổ truyền đã sử dụng vỏ bưởi như một loại dược liệu hiệu quả để chữa ho, sưng tấy, động kinh, … và cả mục đích làm đẹp [6]. Ngoài ra, đã có nhiều báo cáo về tác dụng dược lý của quả bưởi như chống oxy hóa, kháng viêm, hạ lipid máu, … [2, 3, 5]. Vì vậy, ý tưởng tận dụng nguồn nguyên liệu BN vừa mang lại lợi ích kinh tế cho người trồng và góp phần phát triển một sản phẩm có nguồn gốc từ dược liệu có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh của thời đại như béo phì, đột quỵ do lối sống ít vận động của con người trong thời đại hiện nay.
Sấy phun là kỹ thuật hiệu quả cho quá trình tạo nên các sản phẩm dạng bột khô chất lượng cao, thuận lợi trong quá trình bào chế các dạng thuốc hiện đại như viên nén, viên nang. Hơn nữa, quá trình phun sấy được tiến hành trong thời gian ngắn giúp dược chất tránh bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ cao, giúp duy trì chất lượng của sản phẩm tạo thành. Chính vì thế, đề tài “Tối ưu hóa quy trình điều chế cao phun sấy bưởi non” được thực hiện với mục đích xác định các điều kiện phun sấy tối ưu để thu được cao khô với hiệu suất cao nhất, hàm lượng flavonoid lớn nhất và có thể chất phù hợp cho quá trình sản xuất viên nang