TRẦM CẢM VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN Ở NGƯỜI CAO TUỔI TẠI HÀ NỘI VÀ QUẢNG BÌNH NĂM 2021-2022

TRẦM CẢM VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN Ở NGƯỜI CAO TUỔI TẠI HÀ NỘI VÀ QUẢNG BÌNH NĂM 2021-2022
Phạm Ngọc Long1, Hồ Thị Kim Thanh1, Trần Khánh Toàn1,
1 Đại học Y Hà Nội
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục tiêu nghiên cứu: Mô tả thực trạng mắc trầm cảm và một số yếu tố liên quan ở người cao tuổi trong cộng đồng tại Hà Nội và Quảng Bình năm 2021-2022. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang trên 312 đối tượng người cao tuổi được chọn ngẫu nhiên tại 8 xã, phường của hai tỉnh sử dụng thang điểm GDS-15 để sàng lọc và tiêu chuẩn DSM-V để chẩn đoán mắc trầm cảm. Kết quả: 7,6% người cao tuổi có các rối loạn trầm cảm (Điểm GDS ≥6 trong tổng số 15 điểm tối đa) và 3,8% được chẩn đoán mắc trầm cảm. Tỷ lệ mắc trầm cảm cao hơn ở những người có điều kiện kinh tế thấp hơn, có tình trạng sức khoẻ chung kém hơn và có nhiều biến cố gây căng thẳng trong cuộc sống gần đây. Kết luận: Trầm cảm là một vấn đề sức khoẻ đáng quan tâm ở người cao tuổi. Cần tăng cường sàng lọc, phát hiện sớm và có các biện pháp chăm sóc hỗ trợ về tinh thần và xã hội để giảm gánh nặng trầm cảm ở người cao tuổi.

Trầm cảm là nguyên nhân hàng đầu gây ra khuyết  tật  và  là  một  trong  những  gánh  nặng bệnh tật chính trên toàn cầu. Nghiên cứu Gánh nặng bệnh tật, thương tích và các yếu tố nguy cơ toàn cầu (GBD) năm 2019 cho thấy trầm cảm là một  trong  số  25 nguyên  nhân  hàng  đầu  gây gánh nặng trên toàn thế giới và là một trong hai rối loạn tâm thần gây tàn phế lớn nhất [6]. Gánh nặng bệnh tật do trầm cảm càng trở nên quan trọng trong bối cảnh tuổi thọ ngày càng cao,quá trình già hoá diễn ra nhanh chóng. Trầm cảm là rối loạn tâm thần phổ biến và gây gánh nặng tàn phế lớn nhất ở người cao tuổi. Một nghiên cứu phân tích gộp gần đây của Hu và cộng sự cho thấy tỷ lệ hiện mắc trầm cảm ở người cao tuổi toàn cầu là 28,4% với những khác biệt đáng kể theo khu vực địa lý, điều kiện kinh tế,  xã hội giữa các quốc gia và công cụ sàng lọc được sử dụng [8]. Việt Nam hiện đang trong quá trình già hoá nhanh chóng. Người cao tuổi Việt Nam đang phải đối mặt với gánh nặng bệnh tật cho các bệnh không lây nhiễm. Cùng với chứng sa sút trí tuệ, trầm cảm được coi là một trong những vấn đề sức khoẻ tâm thần phổ biến nhất ở người cao tuổi. Các nghiên cứu sàng lọc trầm cảm sử dụng các công cụ khác nhau đều cho thấy tỷ lệ NCT mắc rối loạn trầm cảm ở mức cao [7]. Tuy nhiên, hiểu biết về tỷ lệ mắc trầm cảm thực sự ở NCT trong cộng đồng vẫn còn rất hạn chế. Với lý do đó, chúng tôi thực hiện nghiên cứu này nhằm mục tiêu ước tính tỷ lệ mắc trầm cảm, các rối loạn trầm cảm và một số yếu tố liên quan ở NCT trong cộng đồng tại Hà Nội và Quảng Bình năm 2021-2022.  Nghiên  cứu  kỳ  vọng  sẽ  góp  phần cung cấp thông tin phục vụ lập kế hoạch chăm sóc  sức  khoẻ  toàn  diện  cho  ngườicao  tuổi  ở tuyến chăm sóc ban đầu

Chi tiết bài viết
Từ khóa
Trầm cảm, người cao tuổi, cộng đồng, thang sàng lọc trầm cảm rút gọn 15 mục (GDS-15), cẩm nang thống kê và chẩn đoán các rối loạn tâm thần phiên bản 5 (DSM-V).

Tài liệu tham khảo
1. Lục Sơn Hải, Kim Xuân Loan. Rối loạn trầm cảm và các yếu tố liên quan ở người cao tuổi tại xã Tân Hưng, huyện Đồng Phú, tỉnh Bình Phước năm 2019. Y học Thành phố Hồ Chí Minh. 2020;4(1):55-63. 
2. Nguyễn Minh Tú, Nguyễn Thị Mai, Trần Thị Hoa, et al. Nghiên cứu tỷ lệ trầm cảm và một số yếu tố liên quan ở người cao tuổi tại một số xã, phường tỉnh Thừa Thiên Huế. Tạp chí Y Dược học. 2021;2(11) 
3. Nguyễn Hằng Nguyệt Vân, Nguyễn Thị Khánh Huyền, Hà Ngọc Anh, Vũ Thị Thanh Mai, Phạm Quốc Thành. Một số yếu tố liên quan đến trầm cảm ở người cao tuổi huyện Chương Mỹ, Hà Nội, năm 2019. Tạp chí Khoa học Nghiên cứu Sức khỏe và Phát triển. 2019;3(4):14-22.