TƯƠNG QUAN GIỮA MỨC NITRIC OXIDE TRONG KHÍ THỞ RA VỚI MỘT VÀI ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG

TƯƠNG QUAN GIỮA MỨC NITRIC OXIDE TRONG KHÍ THỞ RA VỚI MỘT VÀI ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG VÀ CÁC MỨC ĐỘ KIỂM SOÁT HEN Ở BỆNH NHÂN HEN PHẾ QUẢN NGƯỜI LỚN
Lê Quốc Gia1,, Phan Thu Phương2,3

Đặt vấn đề: Hen phế quản là một bệnh viêm mạn tính đường hô hấp thường gặp và ngày càng gia tăng trên thế giới cũng như tại Việt Nam. Mức nitric oxide trong khí thở ra (FeNO) được xem là chất chỉ điểm viêm trong hen. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, FeNO có thể được dùng để hỗ trợ chẩn đoán cũng như kiểm soát hen phế quản. Chưa rõ FeNO có tương quan với các đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và mức độ kiểm soát hen của bệnh nhân hay không. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên bệnh nhân đến khám và quản lý tại phòng khám quản lý bệnh phổi tắc nghẽn và hen phế quản – Bệnh viện Bạch Mai từ 10/2021 đến 06/2022. Kết quả: 109 bệnh nhân từ 22 – 85 tuổi (trung bình 56 tuổi), có 58,7% nữ và 41,3% nam tham gia nghiên cứu. Mức FeNO trung bình của bệnh nhân là 32,15 ± 22,67 ppb. FeNO có mối tương quan thuận và yếu với giá trị bạch cầu ái toan (r=0,337,p<0,01), tương quan nghịch và yếu (r=-0,053, p=0,008) với mức độ kiểm soát hen và không có liên quan với các đặc điểm lâm sàng của bệnh hen cũng như các chỉ số hô hấp ký. Kết luận: FeNO tương quan với số lượng bạch cầu ái toan trong máu ngoại vi và tình trạng kiểm soát hen theo ACT.

Hen phế quản là một bệnh đặc trưng bởi tình trạng viêm mạn tính đường dẫn khí làm tăng phản ứng của phế quản thường xuyên với nhiều tác nhân kích thích, dẫn đến co thắt lan toả cơ trơn phế quản. Đây là bệnh hô hấp khá phổ biến và ngày càng gia tăng trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Việc chẩn đoán sớm để kịp thời điều trị và dự phòng cho bệnh nhân là vô cùng quan trọng để làm giảm gánh nặng bệnh tật và tử vong. Ngày nay, với sự phát triển của ngành sinh học phân tử đã giúp cho các thầy thuốc hiểu rõ hơn về cơ chế bệnh sinh, bệnh nguyên của hen phế quản là tình trạng viêm mạn tính đường thở. Tình trạng viêm này có thể được phát hiện bằng nhiều phương pháp cả xâm lấn và không xâmlấn. Đo nồng độ NO trong khí thở ra (FeNO) là phương pháp được áp dụng rộng rãi trên thế giới hiện nay để đánh giá tình trạng viêm đường thở.
Đây là một phương pháp đơn giản, nhanh, không xâm lấn, có thể thực hiện lại nhiều lần và có giá trị trong hỗ trợ chẩn đoán cũng như kiểm soát hen phế quản. Chúng tôi muốn nghiên cứu xem FeNO có liên quan đến các đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và các mức độ kiểm soát hen theo ACT hay không. Từ đó để áp dụng FeNO trong chẩn đoán, quản lý và điều trị dự phòng hen phế quản