Tỷ lệ hạn chế sinh hoạt hàng ngày của người cao tuổi và một số yếu tố ảnh hưởng

Hạn chế các sinh hoạt thông thườ ng hàng ngày là yếu tố ngăn trở để có cuộc sống có ích và khoẻ mạnh. Mục tiêu:tìm hiểu tỷ lệ và các yếu tố ảnh hưở ng đến tình trạng hạn chế hoạt động sinh hoạt hàng ngày ở người  cao  tuổi.  Đối  tượng  và  phương  pháp  nghiên  cứu: nghiên  cứu  cắt  ngang  thực  hiện  ở  bốn  tỉnh  Thái Nguyên, Hà Tây, Huế và Cần Thơ, đối tượng là những người từ 60 tuổi trở lên. Kết quả:tỷ lệ bị hạn chế hoạt động sinh hoạt hàng ngày chung ở đối tượng người cao tuổi 4 tỉnh là 5,6%, trong đó 4,3% làphụ thuộc hoàn toàn và 1,3% là phụ thuộc một phần. Tỷ lệ  này tăng theo lứa tuổi và xuất hiện nhiều ở nông thôn hơn là thành thị và miền núi, nhóm các cụ đang sống cùng vợ/chồng có tỷ lệ thấp hơn các cụ không còn hoặc không có vợ/chồng. Cần Thơ và Hà Tây là tỉnh có tỷ lệ người cao tuổi bị các loại hạn chế sinh hoạt hàng ngày nhiều hơn Huế và Thái Nguyên.  Kết luận:các yếu tố liên quan có ý nghĩa thống kê làm tăng tình trạng hạn chế sinh hoạt hàng ngày của người cao tuổi là: tuổi cao (OR = 1,08; 1,06 – 1,10), không có côngviệc hiện tại (OR  =  0,11;  0,05  –  0,28),  dân  tộc  thiểu  số  (OR  =  2,25;  1,45  –  3,49),  không  tập  thể  dục  (OR  =  2,24; 1,75 – 3,85), bị tai biến mạch não (OR = 15,18;  9,47 – 24,35), bị sa sút trí tuệ (OR = 2,39; 1,62– 3,54), bị giảm thị lực (OR = 1,32; 1,05 – 1,65).

Tuổi  già  và  các  vấn  đề  sức  khỏe  thường  thể hiện qua việc suy giảm các hoạt động chức năng thông thường ở người già và làm ảnh hưởng tới các hoạt động sinh hoạt hàng ngày. Các suy giảm  hoạt động này lại có thể tiếp tục làm cho cơ thể người già bị các vấn đề sức khỏe khác. Một nghiên cứu ở Đài Loan cũng cho thấy tỷ lệ bị hạn chế trong sinh hoạt  hàng  ngày  của  người  cao  tuổi  tăng  lên  trong những  năm  90  cùng  với  sự  tăng  trưởng  kinh  tế (Zimmer Z, 2002) [5]. Nghiên cứu cũng nêu ra một nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng này là do sự tăng tuổi thọ, tức là tăng số lượng người già cao tuổi trong  quần  thể,  những  người  hay  bị  các  hạn  chế trong sinh hoạt hàng ngày đặc biệt là ở thểnặng. 

Tuy nhiên, chúng ta có thể thấy sự khác biệt trong tình trạng và mức độ hạn chế các hoạt động sống hàng ngày của ở những người cao tuổi.  Một số người già bị hạn chế các chức năng sinh hoạt từ rất sớm khi mới chớm về già, nhưng một số khác lại có cuộc sống hết sức năng động đến tận tuổi 80 và hơn thế. Như vậy, các yếu tố kinh tế xã hội, hành  vi,  tình  trạng  bệnh  tật  và  sinh  học  ảnh hưởng như thế nào đến các hoạt động chức năng thông thường của người cao tuổi? Nói cách khác, các  yếu  tố  nào  có  thể  là  nguy  cơ  dẫn  đến  tình trạng hạn chế hoạt động sinh hoạt hàng ngày  của người cao tuổi và yếu tố nào có thể giúp họ giảm bớt  được  các  hạn  chế  đó.  Nghiên  cứu  này  được thực hiện với mục tiêu:

1.  Xác  định  tỷ lệ  người cao  tuổi  bị hạn  chế sinh hoạt hàng ngày. 

2. Xác định yếu tố nguy cơ của tình trạng hạn chế sinh hoạt hàng ngày