Tỷ lệ trẻ khoẻ mạnh mang Haemophilus influenzae và Streptococcus pneumoniae ở Vị Xuyên (Hà Giang) và Vân Đồn (Quảng Ninh)

Haemophilus influenzae và Streptococcus pneumoniae là hai loài vi khuẩn cư trú bình thường ở đường hô hấp trên của trẻ nhỏ [7].
Đồng thời hai vi khuẩn này cũng là tác nhân chính gây viêm cấp đường hô hấp dưới và viêm màng não mà cho trẻ em dưới 5 tuổi [6, 7]. Từ năm 1984 đến nay đã có nhiều điều tra tại cộng đồng về trẻ khoẻ mạnh mang một số vi khuẩn có khả năng gây bệnh, đặc biệt là các căn nguyên gây viêm cấp đường hô hấp dưới này [1,2,3,4,5,6]. Tuy  nhiên các  nghiên  cứu  chủ yếu tiến hành ở thành phố, thị xã và một số đồng bằng – những nơi sử dụng kháng sinh khá rộng rãi nên việc gia tăng mức độ kháng thuốc đến nay đã và đang báo động ngay cả hai căn nguyên vi khuẩn này. Để góp phần vào việc đánh giá toàn diện, đặc biệt là các vùng hải đảo, miền núi xa đô thị trong năm 2001 chúng tôi đã kết hợp với trung tâm Y tế Vị Xuyên và Vân Đồn điều tra các cháu khoẻ mạnh dưới 5 tuổi nhằm mục đích:
–      Tìm tỷ lệ các cháu mang một số vi khuẩn có khả năng gây bệnh tại vùng hải đảo và miền núi xa đô thị.
–       Đánh giá mức độ kháng với các kháng sinh thông th−ờng dùng trong điều trị tại đây, so sánh với các điều tra gần đây tại ngoại thành các thành phố lớn.
I.    Đối tượng và phương nghiên cứu
1-    Đối tượng:
Là 496 trẻ khoẻ mạnh dưới 5 tuổi (196 trẻ tại xã huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang và 300 trẻ tại thị trấn Cái Rồng và xã Đông Xá, huyện đảo Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh). Các trẻ được lấy bệnh phẩm mũi – họng bằng que tăm bông mềm cấy tìm Haemophilus influenzae và Streptococcus pneumoniae.
2-    Vật liệu:
Thạch máu có 5 mg/L gentamicin (GBA), thạch sô-cô-la có 300 mg/L bacitracin (BCA), thạch   Mueller-Hinton  máu,   Mueller-Hinton thường, HTM (Haemophilus Test Medium) v.v… các khoanh giấy chẩn đoán và xác định mức độ kháng thuốc của hãng Biorad (Pháp).
3-    Phương pháp:
–    Tiến hành nuôi cấy và xác định vi khuẩn theo th−ờng quy của Tổ chức Y tế thế giới (7).
–    Xác  định  H.  influenzae  typ  b   bằng Antisera   của   Viện   Statens    Seruminstitut, Copenhagen, Đan mạch.
–    Kháng sinh đồ bằng phương pháp Kirby- Bauer,  có  kiểm  tra  lại  bằng  E-test  với  các chủng “có vấn đề”. Kết quả được xử lý theo toán thống kê y học.