U CƠ TRƠN LÀNH DI CĂN PHỔI: BÁO CÁO MỘT TRƯỜNG HỢP HIẾM GẶP VÀ HỒI CỨU Y VĂN

U CƠ TRƠN LÀNH DI CĂN PHỔI: BÁO CÁO MỘT TRƯỜNG HỢP HIẾM GẶP VÀ HỒI CỨU Y VĂN
Phan Thế Anh1, Lưu Đức Tùng1, Nguyễn Minh Tấn2,
Đoàn Thị Phương Thảo1,2, Võ Thị Ngọc Diễm1

U cơ trơn lành di căn phổi là một bệnh lý hiếm gặp, xuất hiện ở phụ nữ có tiền căn phẫu thuật liên quan đến u cơ trơn tử cung lành tính (thường gọi là u xơ tử cung). Chúng tôi báo cáo trường hợp bệnh nhân nữ, 42 tuổi, có tiền căn phẫu thuật cắt bán phần tử cung hơn 10 năm, đến khám vì đau ngực. Trên CT-scan ngực, hai phế trường xuất hiện nhiều nốt phổi giới hạn rõ, dạng thả bóng bay nghi ngờ ung thư di căn, bên trong có nhiều vị trí dãn rộng. Tuy nhiên, nội soi phế quản không ghi nhận bất thường, xét nghiệm dịch rửa phế quản âm tính với lao, các dấu ấn sinh học nằm trong giới hạn bình thường. Về vi thể, hai mẫu sinh thiết hiện diện các bó tế bào hình thoi tăng sản xếp đan xen vào nhau, không có bất điển hình về nhân và phân bào, không có hoại tử u, rải rác bên trong có biểu mô tuyến vùi vào và hóa nang. Biểu hiện dấu ấn miễn dịch và chức năng cho thấy các tế bào u dương tính với desmin, ER, PR; âm tính với PAX-8, không có đột biến p53 và chỉ số Ki-67 1%; TTF-1 dương tính với biểu mô tuyến của phổi vùi trong u và vách nang. Chẩn đoán giải phẫu bệnh phù hợp với u cơ trơn lành di căn phổi.

U cơ trơn lành di căn là một bệnh cảnh hiếm gặp, xuất hiện ở phụ nữ có tiền căn liên quan tới các thủ thuật điều trị u xơ tử cung như cắt tử cung hoặc bóc u xơ tử cung từ vài tháng cho đến vài thập niên2. U có thể di căn đến nhiều vị trí như ổ bụng, sau phúc mạc, hạch lymphô, xương, trong đó phổi là cơ quan di căn thường gặp nhất (79,5%)1,8. Kể từ khi ca bệnh đầu tiên được phát hiện và báo cáo bởi Steiner vào năm 1939 cho đến nay, chỉ có hơn 100 trường hợp u cơ trơn lành di căn phổi được ghi nhận. Tổn thương ở phổi thường nhỏ và đa ổ, do đó có thể được chẩn đoán nhầm với ung thư phổi di căn, lao phổi, viêm phổi nếu chỉ dựa vào thăm khám lâm sàng và hình ảnh học đơn thuần.