Ứng dụng công nghệ thông tin trong xây dựng phần mềm giảng sinh lý hệ thống tuần hoàn

Sử dụng công nghệ thông tin đang là vấn đề thời sự trong đổi mới và nâng cao chất l-Ợng giảng dạy của các tr-ờng học. Muc tiêu: Xây dựng phần mềm trong giảng dạy Sinh lý hệ thống tuần hoàn theo ch-ơng trình đào tạo môn Sinh lý học- tr-ờng Đại học Y Hà Nội. Đôi t-ơng: Các hiệu ứng về hình ảnh tĩnh, động, âm thanh, câu hoi l-Ợng giá cùng với các t-ơng tác giữa các hiệu ứng với nhau và với ng-ời sử dụng. Ph-ơng pháp: Sử dụng một số phần mềm tin học đê tạo các liên kết, t-ơng tác các hiệu ứng và ng-ời sử dụng. Kết quả -bàn luân: Đĩa CD-Rom Sinh lý hệ thống tuần hoàn với các hình ảnh đ-Ợc minh họa chi tiết, màu sắc âm thanh sống động, thiết lập đ-Ợc nhiều t-ơng tác, có thê sử dụng nh- là một ph-ơng tiện dạy và học đa truyền thông.

Tại sao phải ứng dụng công nghê thông tin trong giảng dạy?

Với tốc độ phát triển nh- vũ bão của công nghệ thông tin trong mọi lĩnh vực nh- hiện nay, không có lý do gì công nghệ thông tin (information technology – IT) lại đứng ngoài các cửa giảng đ-ờng, lớp học, th- viện và các trang web của các tr-ờng học đặc biệt là các tr-ờng Đại học. Mục đích của đ-a công nghệ thông tin vào dạy – học là nhằm cải tiến đ-Ợc chất l-Ợng học tập qua việc tạo đ-Ợc sự t-ơng tác giữa học viên và ph-ơng tiện dạy học. Hơn nữa, công nghệ này có thể đ-Ợc lập trình đa dạng để đáp ứng từng mục đích công việc của ng-ời sử dụng. Đây thực sự là nguồn giá trị của công nghệ thông tin trong nền giáo dục mà tất cả chúng ta mong chờ. Đối với học sinh – sinh viên, học tập phải đ-Ợc coi là một quá trình nhận thức tích cực cho nên rất cần tạo môi tr-ờng t-ơng hỗ, thuận lỢi, hấp dẫn đ-Ợc sinh viên làm việc và rồi nhận đ-Ợc kết quả của việc làm đó [6].

Các ph-ơng tiện dạy – học chủ yếu ở tr-ờng học hiện nay chủ yếu vẫn là phấn- bảng, tranh-biểu, mô hình, mẫu vật, tiêu bản, máy chiếu overhead, slide projector, video­camera. Tại Hội nghị khoa học công nghệ năm 2001, đề tài Thử lập trang web “Bài giảng vi sinh vật Y học” đ-Ợc báo cáo đã nhận đ-Ợc sự quan tâm của nhiều sinh viên Y Đây là một trang thông tin về các bài giảng với những hình ảnh động, sinh viên phải truy cập inter­net và ch-a thể có sự t-ơng tác ngay trong quá trình thu thập thông tin [4]. Các trang web của nhiều tr-ờng đại học trong và ngoài n-ớc cũng đã xuất hiện nh- một yêu cầu tất yếu tr-ớc cuộc cách mạng công nghệ thông tin trong giáo dục-đào tạo. Tuy nhiên các thông tin trên những trang này đa số’ miễn phí truy cập cho những tin quảng cáo, giới thiệu, thông báo. Muốn học kiến thức chuyên ngành bằng Tiếng Anh trên mạng, ng-ời học phải trả rất nhiều tiền. Ngay cả những trang web của một số tr-ờng Y trong n-ớc cũng ch-a có đ-ờng dẫn đến những kiến thức chuyên ngành phù hỢp và đ-Ợc chuẩn hóa.

Sinh lý học là một môn học nghiên cứu về chức năng của các cơ quan, bộ phận cơ thể từ mức d-ới tế bào đến tế bào, mô, cơ quan, hệ thống cơ quan và toàn bộ cơ thể, đặc biệt là mối t-ơng tác giữa các cấu trúc này với nhau và giữa cơ thể với môi tr-ờng nhằm tạo ra sự ổn định của nội môi giúp cơ thể tồn tại, phát triển và thích nghi với những thay đổi của môi tr-ờng [2]. Từ năm 1992, ph-ơng pháp giảng dạy tích cực bắt đầu đ-Ợc triển khai ở bộ môn Sinh lý học-Tr-ờng Đại học Y Hà Nội. Từ đó đến nay, bộ môn không ngừng bổ sung và hoàn thiện ph-ơng pháp này trong giảng dạy cho mỗi loại hình đào tạo. Ngoài việc sử dụng hữu hiệu các ph-ơng tiện giảng dạy đã nêu ở trên, bộ môn phát triển thêm một ph-ơng tiện giảng dạy mới là tạo ra các đĩa CD-Rom Sinh lý học, một môi tr-ờng điện tử hấp dẫn hoạt động tích cực với đúng nghĩa của nó, thúc đẩy cách học chủ động cho sinh viên.

Trong ch-ơng trình giảng dạy môn Sinh lý học, ch-ơng Sinh lý hệ thống tuần hoàn là một trong những ch-ơng có nhiều kiến thức liên quan đến những khái niệm về vật lý nh- l-u l-Ợng, áp suất, dòng chảy. Hệ tuần hoàn là một hệ thống đặc biệt có khả năng hoạt động tự động và t-ơng tác với nhiều mô cũng nh- các cơ quan trong cơ thể [2]. Khi học ch-ơng này, sinh viên phải tự hình dung nhiều nếu chỉ đơn thuần đ-Ợc nghe giảng bằng những ph-ơng tiện giảng dạy kinh điển. Việc tìm ra giải pháp phần mềm thích hỢp ngay từ đầu với một khối kiến thức nh- vậy tuy là một thử thách nh-ng hiệu quả của nó sẽ là tiền đề cho tiếp tục phát triển và hoàn thiện CD-Rom của các ch-ơng khác trong ch-ơng trình giảng dạy Sinh lý học.

Xuất phát từ ý t-ởng trên, mục tiêu của để tài này là: Xây dụng phẩn mểm giảng dạy sinh lý hệ thông tuẩn hoàn.