ỨNG DỤNG ĐỘC TỐ BOTULINUM A TRONG ĐIỀU TRỊ CHỨNG LOẠN TRƯƠNG LỰC, CHỨNG LIỆT CỨNG
ỨNG DỤNG ĐỘC TỐ BOTULINUM A TRONG ĐIỀU TRỊ CHỨNG LOẠN TRƯƠNG LỰC, CHỨNG LIỆT CỨNG VÀ MỘT SỐ CHỨNG ĐAU MẠN TÍNH: MỘT KHẢO SÁT HỒI CỨU TRÊN 184 BỆNH NHÂN
Lê Minh*, Trần Thanh Hùng*
TÓM TẮT
Đặt Vấn Đề: Độc tố botulinum A là một protein do vi trùng yếm khí Clostridium botulinum tạo ra và là một độc tố mạnh nhất vốn gây ra bệnh lạp trường độc do ngộ độc thức ăn, Độc tố thần kinh này đã được ứng dụng trên lâm sàng lần đầu tiên vào năm1977 để điều trị chứng lé mắt, Từ đó đến ngày hôm nay, độc tố botulinum A đã trở thành một phươngtiện điều trị quan trọng và có hiệu quả đối với nhiều loại bệnh thần kinh, bệnh mắt và một nhiều bệnh thuộc các chuyên khoa khác, Tại bệnh viện Đại Học Y Dược Tp Hồ Chí Minh, độc tố botulinum toxin Ađã được chính thức đưa vào ứng dụng kể từ
năm 2003 để điều trị một số bệnh loạn trương lực, liệt cứng và đau mạn tính,
Mục Tiêu Nghiên Cứu: Nhằm đánh giá hiệu lực và tác dụng phụ của độc tố botulinum A trong điều trị một số bệnh thần kinh gồm có co thắt nửa mặt, hội chứng Meige, loạn trương lực cổ, một số thểcủa loạn trương lực thứ phát và một số tình trạng đau mạn tính,
Đối Tượng và Phương Pháp Nghiên Cứu: Đây là một khảo sát hồi cứu mô tả và cắt ngang đượcthực hiện trên các bệnh án của các bệnh nhân đã được điều trị bằng độc tố botulinum A tại phân khoa thần kinh bệnh viện Đại Học Y Dược Tp Hồ Chí Minh từ ngày 7 tháng 5 năm 2003 cho đến ngày 4 tháng 8 năm 2006, Tất cả các chẩn đoán của các bệnhnhân này đều được thực hiện bởi một bác sĩ giảng viên chính về thần kinh học, dựa theo các đặcđiểm lâm sàng kinh điển liên quan tới từng bệnh rối loạn vận động và dựa theo các tiêu chuẩn của IHS vềđau đầu migraine mạn tính và đau đầu căng cơ
mạn tính, Đánh giá hiệu quả điều trị dựa trên kết quả của ít nhầt một lần khám kiểm tra 2 tháng sau khi tiêm độc tố botulinum A và một phần thì dựa trên báo cáo đánh giá của người bệnh, Phần mềm SPSS 11,5 được sử dụng để phân tích thống kê các dữliệu,
Kết Quả: Có 184 bệnh nhân đã được điều trị bằng botulinum toxin A (Dysport) trong khoảng thời gian 40 tháng này, Tổng số lượt tiêm thuốc chúng cho tất cả các trường hợp là 413 lần, Các loạn trương lực chiếm đa số (147 bệnh nhân), Độc tố botulinum A cũng đã được tiêm cho 21 bệnh nhân mắc một chứng đau mạn tính (migrane mạn tính, đau đầu căng cơ mạn và hội chứng đau cơ cân cơ) và 16 bệnh nhân liệt cứng sau đột quị, Liều trung bình cótác dụng điều trị ở chứng co thắt nửa mặt là 80 , ở chứng loạn trương lực cổ là 355 m,u, Tác dụng điều trị kéo dài trung bình 3-5 tháng,
ngắn nhất là 2 tháng, dái nhất là 11 tháng, Tác dụng phụ nhất thời hay gặp nhất của tiêm botulinum toxin là xệ mép miệng, sụp mi, yếu một nửa mặt và song thị (14,83%),
Kết Luận: Khảo sát hồi cứu này một lần nữa lại chứng minh tính hiệu quả và an toàn vốn đã được biết rõ của botulinum toxin A trong điều trị một sốchứng bệnh loạn trương lực, liệt cứng và đau mạn tính, Khảo sát này cũng cho thấy có một nhu cầu thật sự ở Việt Nam về việc tiếp tục phát triển phương
pháp điều trị này bới các bác sĩ thần kinh và các bác sĩ thuộc các chuyên khoa khác đã được huấn luyệnkỹ về phương điều trị bằng độc tố botulinum A, Các nghiên cứu tiền cứu về ứng dụng điều trị botulinum toxin A cũng rất cần thiết cho tương lai
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất