ỨNG DỤNG HÌNH ẢNH PET/CT VỚI THUỐC 18F-FDG TRONG ĐÁNH GIÁ GIAI ĐOẠN VÀ ĐÁP ỨNG ĐIỀU TRỊ LYMPHÔM
TÓM TẮT
Đặt vấn đề: Lymphôm bao gồm Lymphôm Hodgkin và Lymphôm Không-Hodgkin (LKH) là bệnh lý ác tính của tố chức lympho thường gặp trên lâm sàng. Trong đìêu trị bệnh, việc xác định đúng giai đoạn, chọn phác đồ đìêu trị và theo dõi đìêu trị luôn luôn là cần thiết. Một phương pháp ghi hình tiên tiến PET/CT với thuốc phóng xạ 18F-FDG (FDG PET/CT), kết hợp hình ảnh chuyển hóa của PET và hình ảnh giải phẫu CT đã cho thấy nhĩêu lợi điểm trong phân chia giai đoạn bệnh và theo dõi hiệu quả đìêu trị bệnh Lymphôm khi so sánh với lâm sàng và các phương pháp ghi hình khác. Do đó, chúng tôi mong muốn thực hiện đê tài “Ứng dụng hình ảnh FDG PET/CT trong đánh giá giai đoạn và đáp ứng đìêu trị bệnh Lymphôm”.
Mục tiêu: Đánh giá các giai đoạn bệnh và đáp ứng đìêu trị của Lymphôm khi có và không có PET/CT.
Phương pháp nghiên cứu: Chúng tôi nghiên cứu cắt ngang mô tả và phân tích những bệnh nhân Lymphôm nhập viện Chợ Rẫy từ tháng 03/2010 đến tháng 06/2011 có thực hiện ghi hình FDG PET/CT.
Kết quả: Kết quả có 44 bệnh nhân bao gồm 23 nam và 21 nữ, tuối trung bình 45,4. Tất cả bệnh nhân đêu được hóa trị, trong đó 18 bệnh nhân được đìêu trị phác đô R-CHOP. Trong 28 bệnh nhân được chụp PET/CT để phân lập hoặc tái phân lập giai đoạn (63,6%) có 11 bệnh nhân biểu hiện tăng giai đoạn hơn khi dùng hình ảnh PET/CT thêm vào trong chẩn đoán một cách có ý nghĩa (p < 0,05). Trong 10 bệnh nhân được chụp FDG PET/CT sau 2 – 3 chu kỳ hóa trị (22,7%o) chỉ có 3/10 bệnh nhân (60%) được đánh giá là đáp ứng hoàn toàn với hóa trị sau 2 – 3 chu kỳ khi dùng hình ảnh PET/CT trong khi 6/10 bệnh nhân (60%) được cho rằng đã đáp ứng với hóa trị khi không dùng hình ảnh PET/CT với sự khác biệt có ý nghĩa (p = 0,014). Trong 15 bệnh nhân được chụp FDG PET/CT sau 6 – 8 chu kỳ hóa trị (34,1%o) có 10 bệnh nhân được đánh giá là đáp ứng hoàn toàn (chiếm 66,6%o) khi đánh giá bằng khám lâm sàng và dựa vào các xét nghiệm hình ảnh giải phẫu, trong khi chỉ có 6 bệnh nhân được đánh giá là đáp ứng hoàn toàn nêu đánh giá thêm bằng hình ảnh PET/CT, tuy nhiên đìêu này không có ý nghĩa (p = 0,11).
Kết luận: Kết quả nghiên cứu sơ khởi đã xác định vai trò thuận lợi của FDG PET/CT trong đánh giá giai đoạn bệnh, đánh giá hiệu quả sớm và đánh giá đáp ứng khi kết thúc hóa trị. Cần nghiên cứu với số lượng bệnh Lymphôm nhiêuhơnvàxem xétsửdụng FDG PET/CT thường qui trongchẩnđoánvà theodõiđiêutrị Lymphôm.
ĐẶT VẤN ĐỀ
Lymphôm bao gồm Lymphôm Hodgkin và Lymphôm Không-Hodgkin (LKH) là bệnh lý ác tính của tổ chức lympho thường gặp trên lâm sàng. Tần suất bệnh: 2/100 người, tỉ lệ nam/nữ là 1,8(27). Tiên lượng bệnh và sự thành công trong điều trị phụ thuộc chủ yếu vào kết quả mô học, chẩn đoán bệnh chính xác và đánh giá đúng giai đoạn. Tuy nhiên, việc chẩn đoán và theo dõi bệnh đôi khi gặp nhiều khó khăn vì các triệu chứng của bệnh không phải lúc nào cũng rõ ràng. Trước đây, việc đánh giá giai đoạn bệnh dựa trên thăm khám lâm sàng theo phân loại Ann Arbor và các phương tiện chẩn đoán hình ảnh truyền thống như chụp X-quang ngực, siêu âm, CT-scan và MRI(10, 16).
Ngày nay, một phương pháp ghi hình tiên tiến là PET/CT sử dụng thuốc phóng xạ 18F-FDG (FDG) (viết tắt FDG PET/CT), kết hợp hình ảnh chuyển hóa của PET và hình ảnh giải phẫu CT
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất