Ứng dụng kỹ thuật pcr bước đầu nghiên cứu một số biến đổi gen đặc trưng ở bệnh nhân lơ xê mi cấp dòng Tủy

Lơ xê mi cấp dòng tủy là một bệnh lý không thuần nhất được phản ánh bằng sự phong phú về hình thái các loại tế bào blast, sự đa dạng của hình ảnh lâm sàng, và sự đáp ứng khác nhau khó giải thích với các biện pháp điều trị. Các kỹ thuật di truyền tế bào và đặc biệt là phân tử có khả năng đi sâu vào cơ chế bệnh sinh của bệnh cũng như có vai trò lớn đối với sự tiên lượng bệnh. Từ năm 2001 Tổ chức Y tế Thế giới đã đưa ra những phân loại mới lơ xê mi cấp dòng tủy, dựa trên các biến đổi nhiễm sắc thể và gen [2]. Phân loại này khác với phân loại FAB truyền thống [1] ở khả năng tiên lượng và đưa ra những quyết định điều trị cho từng thể bệnh lơ xê mi cấp dòng tủy. Có ba phân nhóm chính có tiên lượng sống đặc biệt khác nhau:
Nhóm có chuyển đoạn t(8;21) với gen lai AML1/ ETO, hoặc có đảo đoạn inv (16) với gen lai CBF/ MYH1, hoặc có chuyển đoạn t(15;17) với gen lai PMR/RAR. Nhóm này có thời gian lui bệnh kéo dài thậm chí có những bệnh nhân gần như khỏi.
Nhóm có kiểu hình bình thường hoặc có rất ít biến dị có tiên lượng trung bình.
Nhóm có những bất thường ở nhiễm sắc thể 5 hoặc 7 hoặc có những phối hợp phức tạp về biến đổi kiểu hình khác (ví dụ có trên 3 biến đổi ở nhiễm sắc thể). Nhóm này có tiên lượng xấu, thường có thời gian sống trung bình dưới 6 tháng.[1][2].
Từ những năm 90 trở lại đây viện Huyết học – Truyền máu cũng như khoa Huyết học bệnh viện Bạch Mai áp dụng chẩn đoán lơ xê mi cấp dòng tủy bằng bốn phương pháp (hình thái, hóa học tế bào, phân loại marker miễn dich, di truyền tế bào) và sử dụng đa hóa trị liệu để điều trị đã có những kết quả khả quan, cải thiện thời gian lui bệnh và sống thêm của các bệnh nhân. Tuy nhiên những hiểu biết về biến đổi gen, về bản chất bệnh sinh của lơ xê mi cấp vẫn còn là những vấn đề lớn. Những thay đổi về phân loại lơ xê mi cấp trên thế giới đòi hỏi ngành Huyết học – Truyền máu ở Việt Nam cần áp dụng những kỹ thuật tiên tiến về gen để bắt kịp những tiêu chuẩn mới trong chẩn đoán, điều trị và tiên lượng bệnh lơ xê mi cấp dòng tủy. Vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài này với mục tiêu:
Xác định bước đầu một số biến đổi gen ở 0,5μl mồi reverse, 2μl CoralLoad Fast Cycling dye 10  x 4 μl nước cất. Sau đó tiến hành phản ứng nested – PCR theo chu trình nhiệt 950C (5 phút),
0     0     0     0 bệnh nhân lơ xê mi cấp dòng tủy bằng kỹ thuật PCR.
I.    ĐỐI   TƯỢNG   VÀ   PHƯƠNG    PHÁP NGHIÊN CỨU
1.    Đối tượng nghiên cứu
19 bệnh nhân ở viện Huyết học – Truyền máu TW và khoa Huyết học – Truyền máu bệnh viện Bạch Mai được chẩn đoán lơ xê mi cấp dòng tủy theo tiêu chuẩn của FAB, chưa được điều trị hóa chất từ 4/2007 đến tháng 8/2007[1].
2.    Phương pháp nghiên cứu
Bệnh nhân được chẩn đoán lơ xê mi cấp dòng tủy dựa trên triệu chứng lâm sàng và huyết tủy đồ
– hóa học tế bào theo tiêu chuẩn của FAB [1], sau đó sử dụng kỹ thuật PCR để xác định các biến đổi gen: AML1/ETO, PMR/RAR, CBF/MYH11

Muc tiêu: Xác định bước đầu một số biến đổi gen ở bệnh nhân lơ xê mi cấp dòng tủy bằng kỹ thuật PCR. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: 19 bệnh nhân được chẩn đoán lơ xê mi cấp theo tiêu chuẩn FAB, chưa điều trị hóa chất ở viện Huyết học – Truyền máu Trung Ương và khoa Huyết học – Truyền máu, bệnh viện Bạch Mai được lấy dịch tủy xương làm xét nghiệm PCR tìm các gen AML1/ETO, CBF/MYH11, PMR/ RAR. Kết quả và kết luận: 3 bệnh nhân M4, M4eo có gen AML1/ETO chiếm 16%. 2 bệnh nhân thể M2, M4 có gen CBF/MYH1, kiểu biến đổi gen type F chiếm 11%. Hai bệnh nhân M3 có PMR/RAR, kiểu biến đổi gen là Bcr3, chiếm 11%.